Temel Ceza Kanunlarına Uyum Amacıyla Çeşitli Kanunlarda Değişiklik Yapılmasına Dair Kanun
047-2008
08.01.2008
TABİPODASI BAŞKANLIĞI'NA
56sıra sayı ile TBMM Adalet Komisyonu'nda hızla görüşülüp TBMM Genel Kurulu'nasunulan ve 4.1.2008tarihinde görüşmesine başlanan "Temel Ceza Kanunlarına Uyum Amacıyla ÇeşitliKanunlarda Değişiklik Yapılmasına Dair Kanun Tasarısı", çeşitli yasalardakiceza hükümlerinin yeni Türk Ceza Yasası, Ceza Muhakemesi Yasası ve KabahatlerYasası hükümlerine uyumlaştırmak amacıyla hazırlanmış ise de bazı maddeleri ileyepyeni normlar getirilmektedir.
Birliğimizcehazırlanan ve ekte gönderilen "Hekimlik Mesleğinin Yapılmasını BütünüyleEngelleyen Bazı Suçların Belirlenmesine İlişkin Yasal Düzenleme TaslağıHakkında Bilgi Notu" doğrultusunda hızla odanız üyeleriyle ve bölgenizmilletvekilleriyle temasa geçilerek, konuyla ilgili kamuoyu oluşturmaya yönelikfaaliyetlerde bulunulması yararlı olacaktır.
Gereği içinbilgilerinize sunar, çalışmalarınızda başarılar dileriz.
Saygılarımızla,
TTB Merkez Konseyi a.
Dr.Altan Ayaz
Genel Sekreter
HEKİMLİK MESLEĞİNİN YAPILMASINIBÜTÜNÜYLE ENGELLEYEN BAZI SUÇLARIN BELİRLENMESİNE İLİŞKİN YASAL DÜZENLEMETASLAĞI HAKKINDA
BİLGİ NOTU
A-Genel olarak
56Sıra Sayılı olarak Adalet Komisyonunda görüşülüp TBMM'ye sunulan ve 4.1.2007tarihinde görüşmesine başlanan ve görüşmesi 8.1.2008 tarihine ertelenen Temel Ceza Kanunlarına Uyum Amacıyla ÇeşitliKanunlarda Değişiklik Yapılmasına Dair Kanun Tasarısı asıl olarak çeşitliyasalardaki ceza hükümlerinin yeni Türk Ceza Yasası, Ceza Muhakemesi Yasası veKabahatler Yasası hükümlerine uyumlaştırmak amacıyla hazırlanmış ise de bazımaddeleri ile yepyeni normlar getirilmektedir.
B-Tasarının 27. maddesi hakkında
Tasarı'nın27. maddesi ile 1219 sayılı Tababet ve Şuabatı Sanatlarının Tarzı İcrasına DairKanun'un 28. maddesi değiştirilmektedir. Söz konusu düzenleme hekimlik yapmayetkisinin yitirilmesine ilişkindir.
Maddeninmevcut düzenlemesinde ağır hapis veya beş seneden fazla hapis veya ömür boyukamu hizmetlerinden yasaklılık veya meslek ve sanatı kötüye kullanma suretiyleişlenmiş bir fiilden dolayı iki defa mahkemece meslek ve sanatın tatilicezasıyla mahkûm olanların diplomaları Sağlık Bakanlığının teklifi ve YüksekOnur Kurulunun kararıyla geri alınmaktadır. Maddede ayrıca, sağlıknedenlerinden dolayı hekimlik yapma yeteneğinin sürekli olarak yitirilmesidurumunda da aynı süreç ile diplomanın alınması düzenlenmiştir.
Tasarıdüzenlemesinde ise, sağlık sebepleri ileilgili düzenleme sebep bakımından aynen korunmuş; suçlarla ilgili düzenlemedeise Türk Ceza Yasasının bazı bölüm başlıkları belirtilerek bu bölümlerdekisuçlardan herhangi birinden ya da maddede ismen belirtilen diğer suçlardanalınacak herhangi bir hapis cezası hekimlik mesleğinin yapılmasının engeliolarak kabul edilmiştir.
1)Suçlarla ilgili düzenlemeler
Tasarının27. maddesinde belirtilen bölüm başlıkları altındaki suçlara bakıldığındameslek uygulaması ile doğrudan ilgisi olmayan ve/veya cezası çok az olan bulaşıcı hastalıklara ilişkin tedbirlereaykırı davranma, usulsüz ölü gömülmesi, halkı askerlikten soğutma, güveni kötüye kullanma, kaçakçılık gibi suçlarında bulunduğu görülmektedir.
EskiTürk Ceza Yasasında mevcut olan ağır hapis cezasına yeni Türk Ceza Yasasındayer verilmemiş olması sebebiyle 1219 sayılı Yasa'nın 28. maddesinde bu sebepledoğacak boşluğun doldurulması için bu değişikliğin yapıldığı düşünülebilir.Ancak belirtilen suçların birçoğu için eski Türk Ceza Yasasında da ağır hapiscezası öngörülmemiştir. Bu nedenle söz konusu olası sav geçersizdir.
Budüzenlemelerin gerekçesi olarak bu Tasarı ile getirilen, diğer meslekgruplarının mesleklerini icra etmeleri için aranan şartlara uyumun sağlanmasıkurumların adlarında yapılmış olan değişikliklere uyum sağlanması amacıgösterilmiştir.
Hemenbelirtmek gerekir ki kendi kendini referans göstermek niteliğindeki bu gerekçeanlaşılır olmaktan uzaktır. Aynı düzenleme içinde avukat, eczacı vedişhekimleri için mesleki uygulamanın ön koşulu olarak benzeri şartlargetirilmiş ve bu maddede, anılan şartlara uyum için değişikliğe gidildiğibelirtilmiştir. Yapılmamış bir düzenlemenin diğerlerine örnek gösterilmesidoğru olmadığı gibi diğer düzenlemelerin varlığı dahi tasarının haklılığınıgöstermez.
Söz konusu Tasarıhükmünde, mesleki uygulama ile ilgisi bulunmayan, bir kısmı siyasi suç olarakda değerlendirilebilecek olan, bu derece geniş suçların hekimlik mesleğininicrasının önünde engel olarak düzenlenmiş olması gereksiz ve hukuka aykırıdır.Zira bu şekilde yapılan düzenleme ile anayasal haklardan olan çalışma hakkıihlal edilmiştir. Düzenleme ayrıca, suçlara bağlanan yaptırımlara ek olarakkişiyi mesleğinden ömür boyu yoksun bırakan sonuç yaratmakla; kişilerinıslahına yönelik cezalandırmanın benimsenmiş olduğu infaz hukukunun çağdaşmantığına da aykırıdır.
2)Mesleğin uygulanmasına engel olan sağlık sebeplerinindeğerlendirilmesi
Söz konusu düzenleme iletedavisi mümkün bulunmayan ve mesleğini uygulayamayacak derecede akılhastalığına sahip olan hekimin mesleki uygulamasının Sağlık Bakanlığınınteklifi ve Sağlık Bakanlığı Yüksek Disiplin Kurulunun kararıyla yasaklanmasıbenimsenmiştir.
Düzenlemeningerekçesi olarak 1219 sayılı Kanunun 28. maddesindeki Ali Divanı Haysiyet'inisminin yeni düzenlemelerle Sağlık Bakanlığı Yüksek Disiplin Kurulu olduğubelirtilmektedir. Oysa söz konusu Yasa'da belirtilen Âli Divanı Haysiyet odönemde Türk Tabipleri Birliği bünyesinde görev yapan üst disiplin kuruluna1219 sayılı Yasa'nın verdiği isimdir. 1953 yılında 6023 sayılı Yasa çıktığındakurulun ismi Yüksek Haysiyet Divanı olarak değiştirilmiştir. Ancak bu Kurul,hiçbir dönemde Sağlık Bakanlığı Yüksek Disiplin Kurulu görevi üstlenmemiştir.
SağlıkBakanlığı Yüksek Diplin Kurulunun kuruluş ve görevlerine bakıldığında da buyönde bir görevinin bulunmadığı, memurların memuriyetten men edilmelerineilişkin değerlendirme yapmakla görevli bulunduğu ve söz konusu Kurul'untabiplerden oluşmamış olduğu da görülecektir. Diploması geri alınması teklifedilen hekimlerin muayene edilerek sağlık durumlarının rapora bağlanmış olacağıbu nedenle Kurul'un tabiplerden oluşmasına gerek olmayacağı iddia edilebilirise de böyle bir iddianın kabul edilmesi mümkün değildir. Zira Kurul, sağlıkraporu üzerinde değerlendirme yaparak kişinin hekimlik yapıp yapamayacağınadair karar verecektir.
Böylesi birdeğerlendirmenin ancak işin uzmanı olan tabiplerden oluşan bağımsız/özerk birkurul tarafından yerine getirilebileceğinde kuşku bulunmamaktadır. Buniteliğiyle de kurulun Sağlık Bakanlığı tarafından oluşturulan bir kurul olmasıdeğil bağımsız bir yapı olan Türk Tabipleri Birliği Yüksek Onur Kurulu olmasıyerinde olacaktır.
C-Sonuç olarak
Kısaca belirtmekgerekirse bir tabibin mesleğini uygulamasını engellemeyi haklı göstereceksebep, kişinin bu mesleği yerine getiremeyecek olmasıdır. Bunun ötesinegeçilerek mesleki uygulama ile hiçbir ilgisi bulunmayan bir takım suçlara ekyaptırım olarak kişinin elinden mesleğinin de alınmasının da düzenlenmesihukuka temelden aykırıdır.
Tasarı ile getirilmek istenendüzenleme Anayasa'nın 49. maddesi ile bir temel hak ve özgürlük olarak anayasalgüvenceye bağlanmış olan çalışma hakkını ihlal etmektedir.
Tasarı ayrıca, 9.4.2007 tarihve 26488 sayılı Resmi Gazete'de yayımlanan Bakanlar Kurulu kararıyla onaylanmışolan ve bu niteliğiyle Anayasa'nın 90. maddesi uyarınca iç hukuk metni olarakkabul edilen (Gözden Geçirilmiş) Avrupa Sosyal Şartı'na da aykırıdır. Ziraanılan Sözleşmeye göre (II. Bölüm m.1/2)"AkitTaraflar çalışma hakkının etkili bir biçimde kullanılmasını sağlamak amacıyla;Çalışanların özgürce edindikleri bir işle yaşamlarını sağlama haklarını etkilibir biçimde korumayı taahhüt ederler."
Bilgilerinizesunulur.
TÜRK TABİPLERİ BİRLİĞİ
MERKEZ KONSEYİ
Ekleri:
1)Tasarı'nın 27. maddesi
2)Mevcut Yasa'nın 28. maddesi
3)Tasarı'da hekimlik mesleğinin yapılmasınaengel olacağı belirtilen bazı suçlara ilişkin düzenlemeler.
4)Önerilen madde düzenlemesi.
Ek 1TASARI MADDESİ
MADDE27- 1219 sayılı Kanunun28 inci maddesi aşağıdaki şekilde değiştirilmiştir.
"MADDE 28- Hekimlik mesleğinin icrasıiçin; Türk Ceza Kanununun 53 üncü maddesinde belirtilen sürelergeçmiş olsa bile; kasten işlenen bir suçtan dolayı beş yıl veya dahafazla süreyle ya da devletin güvenliğine karşı suçlar, Anayasal düzeneve bu düzenin işleyişine karşı suçlar, milli savunmaya karşı suçlar,devlet sırlarına karşı suçlar ve casusluk, kamunun sağlığına karşı suçlar,zimmet, irtikâp, rüşvet, hırsızlık, dolandırıcılık, sahtecilik, güvenikötüye kullanma, hileli iflas, ihaleye fesat karıştırma, ediminifasına fesat karıştırma, suçtan kaynaklanan malvarlığı değerlerini aklamaveya kaçakçılık suçlarından hapis cezasına mahkûm olmamak gerekir.
İcrayı sanat etmesine mani vegayrikabili şifa bir marazı aklı ile malul olduğu bil muayene tebeyyün edentabipler, Sağlık Bakanlığının teklifi ve Sağlık Bakanlığı Yüksek DisiplinKurulu kararıyla icrayı sanattan menolunur ve diplomaları gerialınır."
Ek 2:MEVCUT MADDE
MADDE 28 - Ağır hapis veya beş seneden fazlahapis veya müebbeden hidematı âmmeden memnuiyet veya meslek ve sanatısuiistimal suretiyle işlenmiş bir fiilden dolayı iki defa mahkemece meslek vesanatın tatili cezasıyla mahkûm olan veya icrayı sanat etmesine mâni vegayrikabili şifa bir marazı aklı ile mâlûl olduğu bil muayene tebeyyün edentabipler Sıhhiye ve Muaveneti İçtimaiye Vekâletinin teklifi ve Ali DivanıHaysiyet kararıyla icrayı sanattan menolunur ve diplomaları geri alınır.
Ek 3 : HEKİMLİK MESLEĞİNİN YAPILMASINA ENGEL OLACAĞIBELİRTİLEN BAZI SUÇLARA İLİŞKİN DÜZENLEMELER
TÜRKCEZA YASASI
GüveniKötüye Kullanma
MADDE 155 - (1)Başkasına ait olup da, muhafaza etmek veya belirli bir şekilde kullanmak üzerezilyetliği kendisine devredilmiş olan mal üzerinde, kendisinin veya başkasınınyararına olarak, zilyetliğin devri amacı dışında tasarrufta bulunan veya budevir olgusunu inkâr eden kişi, şikâyet üzerine, altı aydan iki yıla kadarhapis ve adlî para cezası ile cezalandırılır.
Bulaşıcıhastalıklara ilişkin tedbirlere aykırı davranma
MADDE 195 - (1) Bulaşıcıhastalıklardan birine yakalanmış veya bu hastalıklardan ölmüş kimseninbulunduğu yerin karantina altına alınmasına dair yetkili makamlarca alınantedbirlere uymayan kişi, iki aydan bir yıla kadar hapis cezası ilecezalandırılır.
Usulsüzölü gömülmesi
MADDE 196 - (1) Ölügömülmesine ayrılan yerlerden başka yerlere ölü gömen veya gömdüren kişi, altıaya kadar hapis cezası ile cezalandırılır.
Ediminifasına fesat karıştırma
MADDE 236 - (1) Kamukurum veya kuruluşları, kamu kurumu niteliğindeki meslek kuruluşları, bunlarıniştirakiyle kurulmuş şirketler, bunların bünyesinde faaliyet icra edenvakıflar, kamu yararına çalışan dernekler ya da kooperatiflere karşı taahhütaltına girilen edimin ifasına fesat karıştıran kişi, üç yıldan yedi yıla kadarhapis cezası ile cezalandırılır.
(2) Aşağıdaki fiillerin hileli olarak yapılmasıhalinde, edimin ifasına fesat karıştırılmış sayılır:
a) İhale kararında veya sözleşmede evsafıbelirtilen maldan başka bir malın teslim veya kabul edilmesi.
b) İhale kararında veya sözleşmede belirtilenmiktardan eksik malın teslim veya kabul edilmesi.
c) Edimin ihale kararında veya sözleşmedebelirtilen sürede ifa edilmemesine rağmen, süresinde ifa edilmiş gibi kabuledilmesi.
d) Yapım ihalelerinde eserin veya kullanılanmalzemenin şartname veya sözleşmesinde belirlenen şartlara, miktar veyaniteliklere uygun olmamasına rağmen kabul edilmesi.
e) Hizmet niteliğindeki edimin, ihale kararındaveya sözleşmede belirtilen şartlara göre verilmemesine veya eksik verilmesinerağmen verilmiş gibi kabul edilmesi.
(3) Edimin ifasına fesat karıştırma dolayısıylamenfaat temin eden görevli kişiler, ayrıca bu nedenle ilgili suç hükmüne görecezalandırılırlar.
Halkıaskerlikten soğutma
MADDE 318 - (1) Halkı,askerlik hizmetinden soğutacak etkinlikte teşvik veya telkinde bulunanlara veyapropaganda yapanlara altı aydan iki yıla kadar hapis cezası verilir.
Askerleriitaatsizliğe teşvik
MADDE 319 - (1)Askerleri veya askerî idareye bağlı olarak görev yapan diğer kişileri Kanunlarakarşı itaatsizliğe veya yeminlerini bozmaya veya askerî disiplini veya askerlikhizmetine ilişkin görevlerini ihlale yönelten ve tahrik edenler ile Kanunlara,yeminlere veya disiplin veya diğer görevlere aykırı hareketleri askerler önündeöven veya iyi gördüğünü söyleyen kimselere, bir yıldan üç yıla kadar hapiscezası verilir.
Seferberlikleilgili görevin ihmali
MADDE 324 - (1) Sulhzamanında seferberlikle ilgili görevlerini ihmal eden veya geciktiren kamugörevlisine altı aydan üç yıla kadar hapis cezası verilir.
Düşmandanunvan ve benzeri payeler kabulü
MADDE 325 - (1) Türkiyeile savaş halinde bulunan bir devletten akademik derece veya şeref, unvan,nişan ve diğer fahri rütbe veya bunlara ait maaş veya başka yararlar kabul edenvatandaşa bir yıldan üç yıla kadar hapis cezası verilir.
Yasaklananbilgileri temin
MADDE 334 - (1) Yetkilimakamların Kanun ve düzenleyici işlemlere göre açıklanmasını yasakladığı veniteliği bakımından gizli kalması gereken bilgileri temin eden kimseye biryıldan üç yıla kadar hapis cezası verilir.
Taksirsonucu casusluk fiillerinin işlenmesi
MADDE 338 - (1) Bubölümde tanımlanan suçların işlenmesi, ilgili kişilerin dikkat ve özenyükümlülüğüne aykırı davranmaları sonucu mümkün olmuş veya kolaylaşmış ise,taksirle davranan faile altı aydan üç yıla kadar hapis cezası verilir.
KAÇAKÇILIKLA MÜCADELE KANUNU
KaçakçılıkFiilleri
(6) Özelkanunları gereğince gümrük vergilerinden kısmen veya tamamen muaf olarak ithaledilen eşyayı, ithal amacı dışında başka bir kullanıma tahsis eden, satan veyadevreden ya da bu özelliğini bilerek satın alan veya kabul eden kişi, üç aydanbir yıla kadar hapis ve beşbin güne kadar adli para cezası ile cezalandırılır.
(18) Yukarıdaki fıkralarda tanımlanan suçlar ileonuncu fıkrada tanımlanan kabahat fiilleri, teşebbüs aşamasında kalmış olsabile, tamamlanmış gibi cezalandırılır.
EK 4: TÜRKTABİPLERİ BİRLİĞİ'NİN MADDE ÖNERİSİ
MADDE27- 1219 sayılı Kanunun28 inci maddesi aşağıdaki şekilde değiştirilmiştir.
"MADDE 28- Hekimlik mesleğiniuygulamasını engelleyen ve tedavisi mümkün olmayan bir hastalığa tutulduğusağlık raporu ile belgelenmiş olan tabip, Sağlık Bakanlığının teklifi veTürk Tabipleri Birliği Yüksek Haysiyet Divanı kararıyla hekimlik yapmaktanyasaklanır ve diplomaları geri alınır.
Tabibin iyileştiğini gösteren sağlıkraporu üzerine, aynı süreç sonucunda söz konusu karar kaldırılarak diplomalarıilgiliye teslim edilir.
Bu maddede belirtilen uygulama işlemleriSağlık Bakanlığı tarafından yerine getirilir."
GEREKÇE:
Hekimlik mesleğini yerine getiremeyecek sağlıksorunları bulunduğu tespit edilen kişinin mesleki uygulamasının durdurulmasıile belgelerinin geri alınması toplum sağlığı bakımından gereklidir.
Bu maddede belirtilen işlemleri tesis etme göreviSağlık Bakanlığı ile hekimlik mesleğinin temsilcisi özerk bir kamusal kurumolan Türk Tabipleri Birliğine verilmek suretiyle kişinin mesleki güvencesisağlanmaktadır.