Kamu Sağlık İşletmeleri Pilot Uygulaması Hakkında Kanun Tasarısı

190-2007
06.02.2007

TABİPODASI BAŞKANLIĞI'NA

TCSağlık Bakanlığı'nca hazırlanan "Kamu Sağlık İşletmeleri Pilot UygulamasıHakkında Kanun Tasarısı"nın bir örneği ektedir.

Tasarıyailişkin odanız görüşlerinin 19 Şubat 2007 tarihine dek Birliğimize iletilmesinibekler, çalışmalarınızda başarılar dileriz.

Saygılarımızla,
TTB Merkez Konseyi a.
Dr. Altan Ayaz
Genel Sekreter

 


 

 KAMU SAĞLIK İŞLETMELERİ PİLOT UYGULAMASI HAKKINDA KANUN TASARISI

Amaç ve Tanımlar

            MADDE:1-(1):BuKanunun amacı; Sağlık Bakanlığının pilot olarak belirleyeceği illerde, ikincive üçüncü basamak sağlık hizmetlerinin hakkaniyete, halkın ihtiyaç ve beklentilerineuygun, kolay erişilebilir, verimli, kaliteli ve etkin şekilde sunulmasınısağlamak amacıyla sağlık işletmeleri kurulması ve işletilmesi ile ilgiliesasları belirlemektir.

            (2):BuKanunun uygulanmasında, "Bakanlık" Sağlık Bakanlığını; "İşletme" kamu sağlıkişletmelerini ifade eder.

Kuruluş ve Organlar

            MADDE:2-(1):Bakanlığabağlı ikinci ve üçüncü basamak sağlık kurumları; yapılacak değerlendirmesonuçlarına göre Bakanlığın teklifi ile Bakanlar Kurulu Kararı ile kamu tüzelkişiliğini haiz, özel bütçeli, Bakanlığın ilgili kuruluş statüsünde işletmeyedönüştürülür. .....  ..... büyüklüğü gözönüne alınarak aynı ilde birden fazla işletme kurulabilir.

            (2)Sağlıkhizmetleri ve yatırımlarının müştereken planlanması ve işbirliğiningeliştirilmesi amacıyla, Bakanlığın belirleyeceği birden fazla işletme biraraya gelerek işletmeler birliği oluşturulabilir. İşletmeler birliğinin başkanve başkan yardımcısı Bakanlık tarafından görevlendirilir. Üyeleri ise, ilgiliişletmelerin yönetim kurullarınca belirlenecek ikişer temsilciden oluşur.İşletmeler birliği, başkan tarafından toplantıya çağrılır ve çoğunluklatoplanır. Toplantı gündemi, Bakanlık ve ilgili işletmelerin talepleri de gözönünde bulundurularak başkan tarafından belirlenir. İşletmeler birliği kararlarıistişari mahiyettedir.

            (3)İşletmeninorganları yönetim kurulu, genel sekreterlik ve hastane yöneticiliklerindenoluşur.

            Yönetimkurulu işletmenin en üst karar organıdır ve aşağıdaki üyelerden oluşur:

            a)İlgenel meclisi tarafından belirlenen hukuk öğrenimi görmüş bir üye,

            b)İlgenel meclisi tarafından belirlenen, yeminli mali müşavir veya serbestmuhasebeci mali müşavir bir üye,

            c)Valitarafından belirlenen işletme, iktisat veya kamu yönetimi alanında öğrenimgörmüş bir üye,

            d)Bakanlıkçabelirlenen tıp öğrenimi görmüş bir üye,

            e)Bakanlıkçabelirlenen sağlık yöneticiliğinde tecrübe sahibi bir üye,

            f)Ticaretve sanayi odası veya bunların ayrı kurulmuş olması halinde ticaret odasıtarafından belirlenen bir üye,

            g)İlsağlık müdürü veya temsilcisi,

 

(4)YönetimKurulunun sekreterya hizmetleri genel sekreterlik tarafından yürütülür.

(5)YönetimKurulu üyelerinin kendileri, eşleri veya ikinci dereceye kadar kan ve ....hısımları, hastaneler ile ticari ilişkide bulunamazlar. Yönetim kurulu üyeleri,bu görevleri sona erdikten sonra iki yıl hastaneler ile ticari ilişkidebulunamazlar.

            (6)YönetimKurulu ilk toplantısında başkan ve başkanvekilini seçer. Geçerli bir mazeretiolmaksızın arka arkaya üç toplantıya veya bir yıl içinde toplam beş toplantıyakatılmayanlar, yönetim kurulu üyeliğine seçilme şartını yitirenler ileseçildikten sonra bu şartları taşımadığı anlaşılanların üyeliklerikendiliğinden sona erer. Üyelik süresi üç yıl olup görev süresi tamamlanmadanherhangi bir şekilde üyeliğin sona ermesi halinde kalan süre aynı şekildebelirlenen üye tarafından tamamlanır. Üç yıllık süreyi tamamlayarak veya busüre dolmadan görevi sona eren üye tekrar seçilebilir. Yönetim kurulu üyeliği,üyelerin bu görevlerini sürdürmelerine engel teşkil etmez. Üyeler, görevlerindenayrılmış olsalar bile bu görevleri nedeniyle öğrendikleri bilgilerikendilerinin veya başkalarının menfaatine kullanamazlar.

            (7)YönetimKurulu, ayda bir defadan az olmamak üzere önceden belirlenen gün ve saattetoplanır. Yönetim Kurulu başkanı acil durumlarda ayrıca toplantıyaçağrılabilir. Yönetim kurulu üye tam sayısının salt çoğunluğuyla toplanır vekatılanların salt çoğunluğuyla karar verir. Oyların eşitliği durumunda başkanınbulunduğu taraf çoğunluk sayılır. Çekimser oy kullanılamaz. Yönetim kurulugündemi başkan tarafından hazırlanır. Üyeler, başkanın uygun görüşü ile gündemmaddesi teklif edebilir. Başkan tarafından havale edilmeyen konulargörüşülemez. Alınan kararlar başkan ve toplantıya katılan üyeler tarafındanimzalanır.Karara muhalif kalanlar gerekçelerini de açıklar.

            (8)Genelsekreterlik işletmenin yürütme organıdır. İşletmenin en üst yöneticisi ve tüzelkişiliğin temsilcisi genel sekreterdir. Genel sekreterlik bünyesinde tıbbihizmetler, idari hizmetler ile mali hizmetler başkanlıkları kurulur. Yönetimkurulu genel sekreterliğe doğrudan, başkanlıklara ise genel sekreterin teklifiüzerine üç yıl süre ile görevlendirme yapar.

            (9)İşletmeyebağlı hastaneler hastane yöneticisi tarafından yönetilir. Hastane yöneticisinebağlı olarak başhekimlik, idari ve mali işler ile sağlık bakım hizmetlerimüdürlükleri kurulur. Hastane büyüklükleri göz önüne alınarak yönetim kuruluonayı ile müdürlüklerin sayısı yediye kadar artırılabilir ve görev dağılımlarıbelirlenir. Hastane yöneticiliğine genel sekreterin teklifi üzerine yönetimkurulunca başhekimlik ve müdürlüklere ise hastane yöneticisince üç yıl süre ilegörevlendirme yapılır. Hastane büyüklüğü ve personel durumuna göre bir personelbirden fazla görevi yürütmek üzere görevlendirilebilir. Bakanlıkça belirlenenstandardı aşmamak kaydıyla yönetim kurulunca belirlenen sayıda başhekim vemüdür yardımcılıklarına başhekim ve ilgili müdürlerce görevlendirme yapılır.Yardımcıların görevlendirmeleri başhekim ve ilgili müdürün görevi sonaerdiğinde kendiliğinden sona erer.

            (10)İlgilibaşkanlar ve hastane yöneticisi harcama yetkilisidir. Hastane yöneticisi, genelsekreterin onayı ile harcama yetkisini idari ve mali işler müdürüne kısmen veyatamamen devredebilir.

            (11)Kamugörevlisi iken bu madde hükümlerine göre başkan, hastane yöneticisi, başhekim,müdür ve bunların yardımcısı olarak görevlendirilen personel, amirlerinin onayıile, asıl kadrolarının bulunduğu veya geçici görevlendirildikleri kamu kurumveya kuruluşlarında belli zamanlarda sağlık alanında mesleklerini icraedebilirler.

            (12)Bakanlıkçahastaneler, hizmet altyapısı, organizasyonu, kalite, verimlilik ve hastamemnuniyeti konularında yönetmelik ile belirlenen usul ve esaslara göredeğerlendirmeye tabi tutulur. Değerlendirme sonuçlarına göre hastanelere puanverilir ve her yıl değerlendirme yenilenir. Hastanelerin işletmeyedönüştürülmesinde ve sınıflandırılmasında puanları esas alınır. Puanlarına görehastaneler (A), (B), (C), (D) ve (E) olmak üzere beş sınıfa ayrılır. Ağırlıklıortalaması (C) ve üzeri olan hastaneler grupları işletmeye dönüştürülür.Ağırlıklı ortalaması (D) sınıfına düşen işletmelere eksikliklerini gidermeküzere bir yıldan fazla olmamak üzere uygun süre verilir. Süre sonundaeksikliklerini gideremeyen (D) sınıfındaki işletmeler ile (E) sınıfına düşenişletmelerde yönetim kurulu, genel sekreterlik ve hastane yöneticiliklerindeyapılan tüm görevlendirmeler Bakanlık onayı ile sona erer. Bu görev veyetkiler, işletme ağırlıklı ortalaması tekrar (C) veya üzerine çıkıncaya kadar Bakanlıkçagörevlendirilen kişiler tarafından yürütülür.

Personelin Nitelik, Statü ve Hakları

            MADDE:3-(1):Yönetimkurulu üyeleri ile genel sekreterlikte istihdam edilecek tüm personelde 657sayılı Devlet Memurları Kanununun 48'inci maddesinde sayılan şartlar aranır.

            (2)YönetimKurulu üyeleri, genel sekreter ve başkanların;

            a)Enaz dört yıllık eğitim veren yüksek öğrenim kurumlarının sağlık bilimleri,sağlık yönetimi, hukuk, kamu yönetimi, iktisat, işletme, endüstri mühendisliği,maliye veya  muhasebe bilimlerinden ya dabunlara denkliği ilgili kurumca kabul edilmiş yurt dışındaki yüksek öğrenimkurumlarından mezun olmaları,

            b)Veyaen az dört yıllık yükseköğrenim üzerine yukarıda sayılı alanlarda yüksek lisansveya doktora öğrenimi yapmış olmaları,

            c)Ayrıcakamu veya özel sektörde yukarıda sayılı alanlarda en az 5 yıl iş tecrübesinesahip olmaları gerekir.

            (3)Toplantılarakatılan yönetim kurulu üyelerine her yıl Yüksek Planlama Kurulu kararıyla Kamuİktisadi Teşebbüslerinde yönetim kurulu başkan ve üyeleri için tespit edilennet aylık ücret ile il dışından görevlendirilen üyelere 6245 sayılı HarcırahKanunu hükümlerine göre yolluk ve gündelik ödemeleri yapılır.

            (4)Genelsekreterlikte ekli (1) listede sayılan kadrolar karşılık gösterilmek suretiylesözleşmeli statüde personel istihdam edilir. Yönetim kurulunca görevlendirilenpersonelin sözleşmeleri yönetim kurulu başkanınca imzalanır. Diğer personelingörevlendirilmeleri genel sekreter yetkisindedir. Görevlendirme süresi üç yılıaşamaz. Üç yıl sonunda tekrar görevlendirme yapılabilir. Genel sekreterlik vehastane yöneticiliklerinde yapılan görevlendirmeler, genel sekreterin gerekçeliteklifi ile süresinden önce yönetim kurulu kararıyla sona erdirilebilir. Yeniyönetim kurulu veya genel sekreterin göreve başlamasından itibaren bir aysonunda, önceki yönetim kurulu veya genel sekreter tarafından yapılangörevlendirmeler, süreleri tamamlanmamış olsa da sona erer. Bu personel yenidengörevlendirilmedikleri takdirde asli görevlerine iade edilirler.

            (5)Kamukurum ve kuruluşlarında çalışanlardan uygun niteliklere sahip olanlarkendilerinin istediği ve kurumlarının muvafakatı ile genel sekreterlikte kadrokarşılığı sözleşmeli statüde istihdam edilebilir. Bu durumda kurumlarındanaylıksız izinli sayılırlar ve genel sekreterlikte geçen hizmetleri kazanılmışhak aylık ve derecelerinde değerlendirilir. Görevlendirmeleri herhangi birsurette sona eren personel aylıksız izinli sayıldığı görevine geri döner. Genelsekreterlik personelinin açıktan görevlendirilmesi halinde, herhangi birsuretle sözleşmesi sona erdiğinde kamu görevi ile ilişkisi kesilir.

            (6)Genelsekreterlikte özel bir meslek bilgisi, tecrübe veya ihtisası gerektiren işleruzman kadroları karşılıklı gösterilmek suretiyle istihdam edilen sözleşmeli personeltarafından gördürülür. Bu kadroların iş tanımları ve aranılan niteliklerBakanlıkça belirlenir. Bu personelde görevin niteliğine göre belirlenen en azdört yıllık eğitim veren yükseköğrenim kurumlarının ilgili bölümlerinden ya dabunlara denkliği ilgili kurumca kabul edilmiş yurt dışındaki yüksek öğrenimkurumlarından mezun olmaları veya dört yıllık yüksek öğrenim üzerine ilgilibölümde lisans üstü öğrenimi tamamlamaları ve alanında kamu veya özel sektördeen az üç yıl iş tecrübesi şartı aranır.

            (7)Genelsekreterlik personeline ödenecek sözleşme ücreti 657 sayılı Devlet MemurlarıKanununun 4.B maddesine göre belirlenen tavan ücretin, genel yönetici için%200, başkanlar için %150, uzmanlar için %100 ve diğer personel için %50oranını geçmemek kaydıyla yönetim kurulu tarafından belirlenir. Bu personeleayrıca 209 sayılı Sağlık Bakanlığına Bağlı Sağlık Kurumları ve Esenlendirme(Rehabilitasyon) Tesislerine Verilecek Döner Sermaye Hakkında Kanun hükümlerinegöre ek ödeme yapılır. Ek ödeme tutarı, personelin görev yaptığı yerleşimyerinde atandığı kadro derecesindeki uzman tabibin bir ayda alacağı aylık (ekgösterge dahil) yan ödeme ve her türlü tazminat (makam, temsil ve görevtazminatı hariç) toplamının; genel sekreter için %900, başkanlar için %700, uzmanlariçin %300'ünü geçemez. Diğer personele yapılacak ek ödemenin tutarı ise; aynıyerleşim yerinde aynı unvanlı kadroda çalışan ve hizmet yılı aynı olan personelesas alınarak söz konusu kanuna göre belirlenir. Sözleşme ücretleri çalışmayıtakip eden ay sonunda ödenir. Genel sekreterlik personelinin kadroderecelerinde iptal ve ihdas işlemleri yönetim kurulu kararı ile yapılır.

            (8)Genelsekreterlik personeline bu Kanun hükümleri dışında 657 sayılı Devlet MemurlarıKanunu hükümleri uygulanır.

            (9)Hastanelerdehizmetler Bakanlığın tabi olduğu mevzuata göre istihdam edilen personeltarafından yürütülür. Ülke düzeyinde sağlık personelinin dengeli dağılımınısağlamak amacı ile işletmede istihdam edilecek memur ve sözleşmeli statüdeazami personel sayısı işletme yönetim kurulunun görüşü alınarak Bakanlıkça heryıl tespit edilir. Yıl içinde yeni durumların ortaya çıkması halinde bir kezyeniden tespit yapılabilir. Belirlenen sayı, Bakanlık kadro ve pozisyonlarındanişletmeye tahsis edilir. Bu kadro ve pozisyon sayısı dışında personel istihdamedilmesi halinde yapılan harcamalardan atamaya yetkili amir, harcama yetkilisive gerçekleştirme memuru şahsen sorumludur. Memur ve sözleşmeli personel atamave yer değiştirme işlemleri, yönetim kurulunun talep ettiği sayıyı aşmamakkaydıyla Bakanlık  mevzuatı ve genelhükümlere tabidir. Memur personel özlük ve sosyal hakları yönünden statülerinegöre genel hükümlere ve ek ödeme yönünden 209 sayılı Sağlık Bakanlığına BağlıSağlık Kurumları Esenlendirme (Rehabilitasyon) Tesislerine Verilecek DönerSermaye Hakkında Kanun hükümlerine sözleşmeli personel ise ilgili mevzuatınatabidir. Ancak bu maddenin 7'nci fıkrasında uzman tabibe göre hesaplanan miktaresas alınarak oranlar; eğitim ve araştırma hastaneleri hastane yöneticisine %300,başhekim ve diğer hastaneler hastane yöneticisine %700, idari ve mali işler,sağlık bakım hizmetleri ve diğer müdürlere %300 olarak uygulanır. İşletmepersonelinin disiplin ve sicil amirleri Bakanlıkça çıkarılan yönetmelikledüzenlenir.

            (10)Ekli(1) sayılı listede gösterilen kadrolar ihdas edilerek 190 sayılı Kanun HükmündeKararnameye ekli (1) sayılı cetvelde Sağlık Bakanlığı bölümüne eklenmiştir. Bukadrolar ile yukarıdaki bentte belirtilen diğer kadro ve pozisyonlar, işletmeyedönüşümü düzenleyen Bakanlar Kurulu Kararı ekinde belirlenerek kurulanişletmeye tahsis edilir.

Görev, Yetki ve Sorumluluklar

            MADDE:4-(1):YönetimKurulunun Görevleri:

            a)Bakanlıkçabelirlenen hedef, politika, stratejik plan ve mevzuata göre yıllık performansprogramı hazırlamak.

            b)İşletmebölgesinde hizmetlerin etkin, kolay ulaşılabilir, verimli ve halkınihtiyaçlarına uygun şekilde yürütülmesini sağlamak, bu kapsamda:

            Mevcutkapasitelerin değerlendirilerek hastane ve ünitelerinin kurulması, kapatılması,birleştirilmesi, niteliğinin değiştirilmesi.

            Acilsağlık hizmetleri, yoğun bakım, diyaliz üniteleri gibi hizmetlerin bölgedüzeyinde planlanması.

            Tıbbicihazların verimli şekilde dağılımı.

            Hizmetinkesintisiz sunumuna yönelik tedbirler geliştirilmesi.

            Yeniyatırım ihtiyaçlarının belirlenmesi, onarım, tadilat ve bakım yaptırılması.

            Bunlarauygun personel planlanması.

            Vebenzeri konularda kararlar almak.

            c)İşletmebütçesi, bilançosu, yıllık mali tabloları, yıllık faaliyet raporu,bölümlerarası aktarma, ek ve olağanüstü ödenek ile yatırım tekliflerini kararabağlamak.

            d)Genelhükümler çerçevesinde hak ve alacak terkini, uzlaşma veya tahkim yoluylaçözümlenmesi, dava ve icra takiplerini sulhe, kabule, feragate ve kanunyollarına başvurulmamasına karar vermek.

            e)İşletmeninher türlü araç-gereç, malzeme, taşınır, taşınmaz alım-satımı, kiralama, kirayaverme, devir ve takas işlemlerini yürütmek, kamu mali yönetim ve ....mevzuatına göre yetki ve görev dağılımını belirlemek.

            f)Kullanılabilirnakit kıymetlerin aktif büyüklüklerine göre ilk on bankada değerlendirilmesinekarar vermek.

            g)Hizmetveya  istisna akdi yoluyla gördürülecekhizmet konularına işletmenin dava ve icra takipleri için vekalet akdi yoluylaavukat çalıştırılmasına ve akit şartlarına karar vermek.

            h)Yetkisidahilindeki personel görevlendirmeleri ile hizmet içi eğitim planlaması yapmak.

            i)İşletmeniniç çalışma usulleri ile ilgili düzenlemeleri yapmak.

            j)Hizmetlerinmevzuata, stratejik plan ve performans programına uygun yürütülmesini, halk veçalışan memnuniyetini, verimlilik ve kalite standartlarını geliştiren tedbirleralmak.

            (2)Genelsekreterin görevleri:

            a)İşletmeyimevzuata, Bakanlıkça belirlenen hedef, politika ve stratejilere, yönetim kurulukararları ve performans programına göre yönetmek.

            b)İşletmeninfaaliyet ve işlemlerini denetlemek, yönetim sistemlerini değerlendirmek,işleyiş ve yönetim süreçlerinin etkililiğini gözetmek, yönetimin, kalitenin veverimliliğin geliştirilmesini sağlamak.

            c)Adlive idari makamlara, gerçek ve tüzel kişilere karşı işletmeyi temsil etmek,kamuoyuna gerekli açıklama ve bilgilendirmelerde bulunmak.

            d)Hastanelerarası ve diğer kurum ve kuruluşlarla işbirliğini sağlamak.

            e)İşletmebütçesi, yatırım teklifleri, ihale ve hizmet alımı gibi konuları hazırlayarakyönetim kuruluna sunmak.

            f)İşletmebölgesinde hizmetlerin madde ve insan gücünde en etkin ve verimli şekildesunulmasına yönelik çalışmalar yaparak, yönetim kurulu onayına sunmak.

            g)Bilgi-işlemsisteminin kurulmasını, işletme ile ilgili istatistik bilgilerin takibinisağlamak.

            h)Hastahakları, hasta ve çalışan memnuniyeti ve hastaların sosyal ihtiyaçlarınayönelik hizmetlerin geliştirilmesini, tıp ve kamu görevlileri etik ilkelerininuygulanmasını sağlamak.

            i)İşletmeile ilgili diğer görevleri yürütmek.

            (3)Yönetimkurulu ve genel sekreter görev ve yetkilerini alt birimlere devredebilir.

            (4)BuKanun hükümlerinin uygulanmasına ilişkin gerekli düzenlemeleri yapmaya Bakanlıkyetkilidir.

Mali Hükümler ve Denetim

            MADDE:5-(1):İşletmelerbu Kanunda yapılan düzenlemeler dışında 209 Sayılı Sağlık Bakanlığına BağlıSağlık Kurumları ile Esenlendirme(Rehabilitasyon) Tesislerine Verilecek DönerSermaye Hakkında Kanun hükümlerine tabidir.

            (2)İşletmelerdeçalışan personelin her türlü ödemeleri, işletme bütçesinden karşılanır.İşletmeler, hizmetleriyle ilgili kamuoyu yoklaması ve araştırması yapmak,bilimsel araştırma yaptırmak ve etkinliklerde bulunmak, avukatlık, danışmanlık,denetim hizmetleri karşılığı ödemeler yapmak, dava takip, temsil, tören,ağırlama, personel ve demirbaş sigorta giderleri Bakanlıkça talep edilenkoruyucu hekimlik, afet, salgın hastalıklarla mücadele, inceleme gibi konulardaharcama yapmaya yetkilidir. İşletmeler taşınır ve taşınmaz malların kira, satışve başka suretlerle değerlendirilmesinden gelir elde edebilir.

            (3)209Sayılı Sağlık Bakanlığına Bağlı Sağlık Kurumları ileEsenlendirme(Rehabilitasyon) Tesislerine Verilecek Döner Sermaye HakkındaKanunun 5'inci maddesine göre belirlenen tutarın yüzde 7'sini geçmemek üzereBakanlıkça belirlenecek oranı işletmeler Bakanlık Döner Sermaye MerkezSaymanlığı hesabına aktarırlar. İşletme gelirlerinden bunun dışında kesindiyapılamaz.

            (4)İşletmeler:

            a)Yapılacakbağış ve yardımlar sebebiyle Veraset ve İntikal vergisinden,

            b)Yapılacaklarınher türlü muameleler dolayısıyla Damga vergisinden,

muaftır.

            (5)İşletmesermayesi, işletmeye aktarılan sermayeden, işletme karlarından, bağışlardan vedevlet yardımlarından oluşur. İşletme sermayesi, işletmeye dönüştürülenhastanelerin aktif varlıkları ve borçları dikkate alınarak Bakanlıkçabelirlenir. İşletme sermayelerinin birleştirilmesi, artırılması, onaylanmasıile ilgili işlemler Bakanlıkça yürütülür.

            (6)Bakanlıkişletmeleri kendi denetleyebileceği veya değerlendirmeye tabi tutabileceğigibi, ihtiyaç duyulması halinde Bakanlıkça yetkilendirilen bağımsız denetimkuruluşlarından da hizmet alabilir. Bağımsız denetim kuruluşları tarafındanyapılan denetim ve değerlendirmelerde nihai karar Bakanlıkça verilir.

Geçici Madde:1-(1)İşletmeye dönüştürülen Bakanlık kurumlarındamemur ve sözleşmeli statüde istihdam edilen personel mevcut statüleri ileişletme kadrolarına atanmış sayılır.

            (2)İkincigörev, vekalet veya görevlendirme suretiyle Başhekim, Başhekim Yardımcısı,Müdür, Müdür Yardımcısı ve Başhemşire olarak görev yapan personel kurumunişletmeye dönüşmesinden sonra asli görevine iade edilir. Bu görevleri asaletenyürüten personelin unvanları personelin talebi ile yeni bir atama işlemiyapılıncaya kadar, şahsa bağlı kadro olarak devam ettirilir.

Geçici Madde:2-(1)İşletmeye dönüştürülen kurumlara ait her türlüsermaye, görev, hak ve yükümlülükler, taşınırlar, taşınmazlar ve taşıtlarlabirlikte işletmeye devredilir.

            (2)İşletmeyedönüşme tarihinde kurumlarla ilgili yapılmış sözleşmeler, davalar ve icratakipleri işletme husumetiyle yürütülür. Bütün hak, yetki, yükümlülük, alacakve borçlar işletmeye geçer.

Yürürlük

            MADDE:6-(1):BuKanun yayımı tarihinde yürürlüğe girer.

Yürütme

            MADDE:7-(1):BuKanun hükümlerini Bakanlar Kurulu yürütür.

EKLİ (1) SAYILI CETVEL

KURUMU                  :SAĞLIK İŞLETMESİ

TEŞKİLATI                :TAŞRA

İHDAS EDİLEN KADROLAR

 

SINIFI

UNVANI

DERECESİ

SERBEST KADRO ADEDİ

GİH

GENEL SEKRETER

1

50

SHS

TIBBİ HİZMETLER BAŞKANI

1

50

GİH

İDARİ HİZMETLER BAŞKANI

1

50

GİH

MALİ HİZMETLER BAŞKANI

1

50

GİH

UZMAN

1

500

GİH

UZMAN

3

250

GİH

UZMAN

5

250

GİH

SEKRETER

1

50

GİH

SEKRETER

5

50

GİH

SEKRETER

9

50

GİH

HASTANE YÖNETİCİSİ

1

500

GİH

İDARİ VE MALİ İŞLER MÜDÜRÜ

1

500

SHS

SAĞLIK BAKIM HİZMETLERİ MÜDÜRÜ

1

500

GİH

MÜDÜR

1

500

SHS

MÜDÜR

1

500

GİH

MÜDÜR YARDIMCISI

1

500

GİH

MÜDÜR YARDIMCISI

3

500

GİH

MÜDÜR YARDIMCISI

5

500

SHS

MÜDÜR YARDIMCISI

1

500

SHS

MÜDÜR YARDIMCISI

3

500

SHS

MÜDÜR YARDIMCISI

5

500

 

GENEL GEREKÇE

            Sağlıkhizmetlerinin daha kaliteli, verimli ve modern çağın gereklerine uygun olarakgelişmeye açık bir şekilde sunulabilmesini temin amacıyla; sağlık kurum vekuruluşlarının hakkaniyete, halkın ihtiyaç ve beklentilerine uygun, kolayerişilebilir, verimli, kaliteli ve etkin şekilde sağlık hizmeti sunacak tarzdayeniden yapılandırılması gerekli görülmektedir.

            Bucümleden olarak, özellikle ikinci ve üçüncü basamak sağlık kurumlarınınulaşılmak istenen amaca uygun bir organizasyon yapısına, yönetim ve personelrejimine hizmet anlayışına imkan verecek ve işletmecilik esaslarına görefaaliyet gösterecek bir hukuki alt yapıla kavuşturulması gerekmektedir. Çünkü,bilhassa yataklı tedavi kurumları sağlık hizmetlerinin yanında otelcilikhizmetleri de sunan komplike yapılar olup, bunların sevk ve idaresinin deişletmecilik esaslarına düzenlenmesi, sağlık hizmet sunumunun "sosyal" yönününağır basması nedeniyle "katılımcılık" ilkesine dayalı yönetim anlayışınınegemen kılınması, katılımın sağlanması için hizmetten yararlanan bireylere enyakın yerde yönetimin desantralize edilmesi, oto-kontrol, hizmette verimlilik,kalite ve rekabet ile modern bilgi ve teknolojinin takibi gibi çağdaşişletmecilik ilkelerinin başat hale getirilmesi son derece önem taşımaktadır.

            Hastanelerinidari ve mali özerkliği, merkezden yönetimin ve aşırı bürokrasininsakıncalarını gidermek için düşünülen bir yönetim modelidir. Her türlü yetkininSağlık Bakanlığı elinde toplanması ve kararların merkezden alınması, kararlarınyürütülmesini ve uygulanmasını geciktirmekte, çoğu zaman hizmeti aksatmaktadır.

            Esasen,bu mahzurları bilen Kanun koyucu 209 Sayılı Sağlık ve Sosyal Yardım BakanlığınaBağlı Sağlık Kurumları ile Esenlendirme (Rehabilitasyon) Tesislerine VerilecekDöner Sermaye Hakkında Kanunun yürürlüğe girdiği 1960'lı yıllarda idari ve maliyönden özerk bir modeli ortaya koymuş iken, personel rejiminde 657 sayılıKanunla yapılan değişiklikler sonucunda bunun uygulanabilmesi mümkün olamamış;ancak o tarihlerden bu yana Devlet hastaneleri mali yönden büyük ölçüde ademimerkezi bir yapıda hizmet sunmuş; daha sonra 1980'li yıllarda hastanelerinidari ve mali yönden özerk hale getirilmesi için 7/5/1987 tarihli ve 3359 sayılıSağlık Hizmetleri Temel Kanunu ile sağlık kurum ve kuruluşlarının sağlıkişletmesine dönüştürülmesinin yolu açılmış, ancak bilhassa sözleşmeli personelrejimi ve personele teşvik primi ödenmesi ile ilgili Kanun hükümleri AnayasaMahkemesi'nin 19.04.1988tarihli ve E.1987 16-K.1938.3 sayılı Kararı ile iptal edilmiş ve 3359 sayılıkanunla öngörülen sağlık işletmesi modelinin adeta can damarı olan söz konusuhükümlerinin iptal edilmiş olması yüzünden Kanunda önemli boşluklar meydanagelmiş ve yaygın bir şekilde sağlık işletmesi modeline geçilememiştir.

            Günümüzegelindiğinde ise, Türkiye sağlık sisteminde "hizmet sunumu" ile "finansman"ınbirbirinden kesin çizgilerle ayrıldığı bir modele doğru gidilmekte olup, SosyalSigortalar Kurumuna ait hastanelerin Sağlık Bakanlığına devri, hizmet sunumunubu Bakanlığa bırakmakla, bu süreçteki en önemli adımlardan birinioluşturmaktadır. Yine genel sağlık sigortasına geçişle birlikte 2007 yılındanitibaren Sosyal Güvenlik Kurumu sağlık hizmetlerinin tek alıcısı konumunagelmiş olacaktır ki, bu da yukarıda sözü edilen sağlık hizmet sunumu vefinansman ayırımının hukuki olarak tamamlanması anlamına gelmektedir.

            Ülkemizdegenel sağlık harcamaları içerisinde ilaç giderlerinden sonra en fazla yükü,hastane giderleri oluşturmaktadır. Halihazırda Sağlık Bakanlığı, küçük, orta vebüyük işletme kısmı, plansız ve programsız inşa edildiğinden atıl kapasite ilesistemde yer alırken, bir kısmının yoğun hizmet yükü altında bulunduğuvatkadır.

            Ayrıcamilyonlarca liralık cirosu olan bu hastaneler profesyonel yöneticiler eliyleyönetilmemekte; yük büyük oranda yönetim ve işletme alanında hiçbir eğitimiolmayan baştabiplerin üzerinde kalmaktadır. Baştabiplerin bugüne kadar sadecekişisel yetenek, bilgi ve birikimleri sayesinde hastane işletmelerini bir nebzeomuzlayabildikleri ve bugüne kadar getirebildikleri bilinmektedir. Nitekim,Devlet'in çeşitli idari ve bilimsel kurum ve kuruluşlarının raporlarında(TODAİE Kamu Yönetimi Araştırması-KAYA Raporu, Cumhurbaşkanlığı DevletDenetleme Kurulu'nun 1996 tarihli Raporu, VIII. Beş Yıllık Kalkınma Planı,TÜBİTAK 2023 Vizyon Belgesi, Sayıştay'ın Hastaneler Performans Denetimi Raporugibi) hastanelerin verimsizliğine gerekçe olarak profesyonel yönetimanlayışından uzak olunması gösterilmekte olup; gerçekten de mevcut yönetimmodeli ile çağdaş hastane işletmeciliğinin sürdürülemeyeceği ortadadır.

            Hastaneişletmeciliğinde önemli bir konu da "hastane harcamalarının kontrolü" olup bualanda henüz istenilen düzeye gelinememiştir. Dağınık da olsa, hastane bilgisistemlerinin son üç yılda büyük oranda yaygınlaşmış olması ile kontrolaraçlarının elde edilmesi açısından önemli bir adımdır. Sağlık Bakanlığı'nın bukonuda yaptığı atılımlar göz ardı edilemez. Bundan sonra atılması gereken enönemli adım bilgi sistemlerinin standartlaştırılması, yani ulusal bir sağlıkbilgi ağı kurulmasıdır. Bu bilgiye sosyal güvenlik kurumlarınca hızlı birşekilde erişilmesi, dijital kontrol ve filtreleme yapılarının kurulması sonderece önem arz etmektedir. Bu projelerin hayata geçirilme sürecindehastanelerin de yönetim yapılarında istihdam modellerinde, hizmet alanında,teknoloji yatırımı ve yatak planlamalarında radikal değişime ihtiyaçlarıbulunmaktadır. Hastane işletim maliyetlerini aşağıya çekebilmek, verimli vekaliteli hizmet sunmaya odaklı bir hizmet birimi oluşturmak için yapısaldeğişim kaçınılmazdır.

            Ülkemizdekihastane işletmeciliği modeli bugüne kadar merkezden alınan kararlara göreyürütüle gelmiş; ancak sağlık hizmetlerinin 24 saat esasına dayalı kesintisizsunulması gereken hizmetlerden olması ve tabiatında aciliyet taşımasınedeniyle, merkezden yönetimin yoğun bürokrasisi sağlık hizmetlerinin ve sağlıkkurumlarının dinamizmine yetişemez hale gelmiştir.

            İşaretedilen mahzurların bir an önce düzeltilmesi amacıyla, Hükümet Programındahastanelerin idari ve mali özerkliği telaffuz edilmiş ve yine 2007-2013yıllarındaki uzun erimli kalkınma hedeflerini belirleyen Dokuzuncu KalkınmaPlanında hastanelerin idari ve mali özerkliğe kavuşturulması ihtiyacıbulunduğuna işaret edilerek, daha verimli işletilmelerinin sağlanması ve hizmetkalitelerinin artırılması amacıyla hastanelerin idari ve mali açıdan kademeliolarak özerkleştirilmesi hedefi öngörülmüştür.

            KanunTasarısı ile getirilmek istenilen sistemde Devletin, özerk hastanelerininsahipliğini elinde bulundurmaya devam etmesi öngörülmektedir. Ancak, hastanelerüzerindeki otoritenin iki yolla kullanması düşünülmektedir. Birincisi, hemyerel yönetim birimlerine ve hem de ilgili yerel sivil toplum kuruluşlarınahastane yönetiminde yer verilerek Devlet otoritesinin temsil edilmesi ve bununyanında demokratik katılımın sağlanması, diğeri ise doğrudan SağlıkBakanlığınca veya hizmet alımı yoluyla hastanelerin periyodik olarakdenetlenmesi ve derecelendirilmesidir. Denetim yetkisi sonucunda, ölçülebilirve tanımlanmış performans ölçütlerine göre yetersiz bulunan temsilcilerden bugörevin Sağlık Bakanlığınca geri alınabilmesine imkan tanınmaktadır. BöyleceDevlet'in denetim yetkisi korunmuş ve sağlık hizmetlerinde kamu gücünün varlığıdevam ettirilmiş olacaktır.

            Üzerindeteorik olarak çok tartışılmış ve çoğu denenmiş farklı yönetim modellerine vesonuçlarına bakıldığında, her hastaneye ayrı bir özerk yönetim oluşturarakhastaneleri kendi başlarına bırakmak yerine güçlerini, kapasitelerini vekaynaklarını birleştirmek ve hatta bazı alanlarda akılcı planlamalar yaparakaralarında görev paylaşımı yapmalarına imkanı verecek şekilde, birkaçhastaneden oluşan sağlık işletmesi oluşturmak daha rasyonel bir yaklaşım olarakdeğerlendirilmektedir.

            Öngörülenmodelde, özerk sağlık işletmesi altında birleşen hastanelerin mülkiyeti kamuyaait olmakla birlikte idari ve mali yönden özerk bir yönetim yapısınakavuşacaklardır. Hastanelerin kamu denetimi ve kamu sahipliği devam ederken,işletmenin daha rantabl çalışmasına imkan sağlanmış olacaktır. Hastanegirdilerini optimize edebilmek için kapasite ve teknoloji yatırımlarıplanlanacak, bunlar gerekirse işletme içindeki uygun alanlara veya uygunhastanelere kaydırılacak, işletme bünyesindeki diğer birimlerin ihtiyacı olanhizmetler buralardan verilecektir.

            Öteyandan, işletme yöneticilerinin doğrudan Sağlık Bakanlığı tarafından atanmayönetimine de son verilmesi öngörülmektedir. İşletmeye, yönetim ve istihdamdaesneklik sağlanması amaçlanmaktadır. Modern ve çağdaş işletmecilik esaslarınınbir gereği olarak sağlık işletmesine; nitelikli ve verimli hizmet sunanpersoneli, diğer personele ek ödeme yapmak suretiyle işletmeye olankatkılarını, çalışma ve hizmet üretme şevklerini ve motivasyonlarını artırmakgibi hususları göz önünde bulundurarak, Kanun'da sınırları çizilmek kaydıylamali ve özlük haklarını düzenlemek yetkisi verilmektedir.

            Bumodelde yönetim kurulu kamu insiyatifinin ağırlığı ve seçilmiş profesyonelkişilerden oluşmakta ve sağlık işletmesinin asıl sahibi olan kamuyu temsiletmektedir. Bu kurulun oluşturulmasında yerel dinamiklere daha fazla sorumlulukyüklenmekle birlikte, bu sorumlulukla çatışacağından yerel siyasetçilerindoğrudan etkisi biraz daha azalacaktır. Her sağlık işletmesi bu yönetimkurulunun kararları doğrultusunda, tanımı yapılmış yöneticilik görevi içinsözleşme yapmış profesyonel işletme yöneticileri tarafından yönetilecektir.Yöneticilerin süreli ve sözleşmeli olarak görev yapmaları, belirlenen hedeflereulaşma şartıyla görevde kalmaları öngörülmektedir. İşletme yöneticisi, şimdikihastane yönetim yapısından farklı olarak finansal yeterliği de göz önündebulundurmak zorundadır.

            Butür yapılanmalar yönetime vasıflı elemanı seçme, çalışanları yetenek vebirikimlerine göre işin gerektirdiği alanlara kaydırma yetkisi tanımaktadır.Birçok özerk yapıda olduğu gibi tabip ve diğer sağlık personelinin işletmegereklerine göre yönetim tarafından serbestçe istihdamı uygun görülmemektedir.Çünkü sağlık personelinin kısıtlılığı Sağlık Bakanlığının bu konuda merkeziplanlama yapmasını gerekli kılmaktadır.

            Hastaneyönetimleri kapasitelerinin, kaynaklarının kullanımında ve ekonomik şartlarınıdeğerlendirmede daha bağımsız ve esnek davranabileceklerdir. Özerk yönetimbirimlerinin yetkileri ile birlikte sorumluluğu da artacak, bu yönetimlerkaynaklarını personel yatırımlarını, işletme giderlerini, bütçe ve hedeflerinibulundukları sorumluluk alanındaki stratejik iş yükünü dikkate alarakplanlamaya zorlanacaktır. Bu sorumlu otonominin, kaynakların daha akılcıyönetimi, verimlilik ve özellikle bütçenin ölçülü kullanımına yol açmasıbeklenmektedir.

            Sağlıkhizmetlerinin niteliği dikkate alındığında, sağlık işletmelerin kar amacıgütmemesi gerekli görülmektedir. Kanun tasarısı ile kar amacı gütmeyen özerkkamu kuruluşları oluşturulmak istenmektedir. Hastanelerin görevi toplumakapsamlı, ikinci basamak sağlık hizmeti vermek ve finansal sürdürülebilirliğisağlayarak yüksek kalite standartlarını yakalamaktır.

            Yukarıdaaçıklanan nedenlerle Sağlık Bakanlığının pilot olarak belirleyeceği illerdeikinci ve üçüncü basamak sağlık hizmetlerinin hakkaniyete, halkın ihtiyaç vebeklentilerine uygun, kolay erişilebilir, verimli, kaliteli ve etkin şekildesunulmasını geliştirmek üzere sağlık işletmeleri kurulması ile ilgili esaslarıbelirlemek amacıyla bu Kanun Tasarısı hazırlanmıştır.

MADDE GEREKÇELERİ

            MADDE:1-Sağlıkhizmetlerinin daha kaliteli, verimli ve modern çağın gereklerine uygun olarakgelişmeye açık bir şekilde sunulabilmesini temin amacıyla; sağlık kurum vekuruluşlarının da hakkaniyete, halkın ihtiyaç ve beklentilerine uygun, kolayerişilebilir, verimli, kaliteli ve etkin şekilde sağlık hizmeti sunacak tarzdayeniden yapılandırılması gerekli görülmektedir. Bu cümleden olarak, özellikleikinci ve üçüncü basamak sağlık kurumlarının ulaşılmak istenen amaca uygun birorganizasyon yapısına, yönetim ve personel rejimine ve hizmet anlayışına imkanvererek ve işletmecilik esaslarına göre faaliyet gösterecek bir hukuki altyapıya kavuşturulması gerekmektedir. Çünkü, bilhassa yataklı tedavi kurumlarısağlık hizmetlerinin yanında otelcilik hizmetleri de sunan komplike yapılar olupbunların sevk ve idaresinin de işletmecilik esaslarına düzenlenmesi, sağlıkhizmet sunumunun "sosyal" yönünün ağır basması nedeniyle "katılımcılık"ilkesine dayalı yönetim anlayışının egemen kılınması, katılımın sağlanması içinhizmetten yararlanan bireylere en yakın yerde yönetimin desentralize edilmesi,oto-kontrol, hizmette verimlilik, kalite ve rekabet ile modern bilgi veteknolojinin takibi gibi çağdaş işletmecilik ilkelerinin başat hale getirilmesison derece önem taşımaktadır.

            7/5/1987 tarihlive 3359 sayılı Sağlık Hizmetleri Temel Kanunu ile sağlık kurum vekuruluşlarının sağlık işletmesine dönüştürülmesinin yolu açılmış; ancaksözleşmeli personeli rejimi ve personele teşvik primi ödenmesi ile ilgili Kanunhükümleri Anayasa Mahkemesi'nin 19.04.1988 tarihli ve E.1987/16-K.1988/8 sayılıKararı ile iptal edilmiş ve 3359 sayılı kanunla öngörülen sağlık işletmesimodelinin adeta can damarı olan söz konusu hükümlerinin iptal edilmiş olmasıyüzünden Kanunda, önemli boşluklar meydana gelmiş ve yaygın bir şekilde sağlıkişletmesi modeline geçilememiştir.

            Bumadde ile amaçlanan, yukarıda yer verilen mahzurları giderecek şekilde SağlıkBakanlığı'nın pilot olarak belirleyeceği illerde, ikinci ve üçüncü basamaksağlık hizmetlerinin hakkaniyete, halkın ihtiyaç ve beklentilerine uygun, kolayerişilebilir, verimli, kaliteli ve etkin şekilde sunulmasını geliştirmek içinsağlık işletmeleri kurulması ile ilgili esasları belirlemek üzere hazırlananKanunun amacı ve kapsamını belirlemektir.

            MADDE:2-Sağlıkkurumlarının ve bilhassa yataklı tedavi kurumlarının işletmecilik esaslarınagöre faaliyet göstermesinin gerektiği, bugün hemen herkes tarafından kabulgörmekte olan bir görüştür. Bu nedenle, bunların bağlı olduğu Bakanlıktan ayrıolarak kamu tüzel kişiliğini haiz, idari ve mali yönden özerk bir yapıyakavuşturulması gerekmektedir.

            İdarive mali yönden özerk bir yapıya sahip olması gerekli görülen sağlıkişletmelerinin yönetim organlarının da Kanunla düzenlenmesi uygun olacaktır.

            Bumadde ile sağlık işletmesinin organlarından olan yönetim kurulu, genelyöneticilik ve hastane yöneticiliğinin ayrı ayrı düzenlemesi amaçlanmıştır.

            Buçerçevede; Yönetim kurulu işletmenin en üst karar organı olup, sağlıkişletmesinin kurulduğu il'deki temsilcilerden, ilgili odalardan ve SağlıkBakanlığının belirleyeceği üyelerden oluşması öngörülmektedir. Yine, yönetimkurulunda yer alacak üyelerin nitelikleri ve bu kurulun çalışma usul veesasları da, Kanunla düzenlenmektedir. Genel yönetici işletmenin yürütme organıolup, işletmenin en üst yöneticisi ve tüzel kişiliğin temsilcisi olarakbelirlenmiştir. İşletmeye bağlı hastanelerin ise hastane yöneticisi tarafındanyönetilmesi öngörülmüş ve hastane yöneticisine bağlı olarak tıbbi hizmetler,idari ve mali işler ile sağlık bakım hizmetleri başkanlıkları kurulmuştur.

            MADDE:3-Bumadde ile, sağlık işletmesinde ve organlarında görev yapacak olan personelinniteliklerinin, hukuki statüsünün ve haklarının belirlenmesi amaçlanmıştır.

            Buçerçevede, modern ve çağdaş işletmecilik esaslarının bir gereği olarak, sağlıkişletmesinin nitelikli ve verimli hizmet sunan personeli, diğer personele göredaha fazla ücret ödemek suretiyle istihdam etmek, nitelikli ve verimlipersonele ek ödeme yapmak suretiyle işletmeye olan katkılarını, çalışma ve hizmetüretme şevklerini ve motivasyonlarını artırmak gibi hususları göz önündebulundurarak, personelin mali ve özlük haklarının düzenlenmesi yolunagidilmiştir.

            MADDE:4-Bumadde ile, sağlık işletmesinin organlarından olan yönetim kurulunun ve genelyöneticiliğin görev ve yetkilerinin belirlenmesi amaçlanmaktadır.

            MADDE:5-Bumadde ile, sağlık işletmesinin gelir ve gider kalemlerinin belirlenmesi, sağlıkişletmesinin taşınır ve taşınmaz mal edinme yetkisi, bütçesi ve diğer malihususların düzenlenmesi amaçlanmaktadır.

            GEÇİCİMADDE:1-Bu madde ile, sağlık işletmesine dönüştürülen yataklı tedavikurumlarında çalışan memur ve sözleşmeli statüde istihdam edilen personeleilişkin geçiş hükmü konulması amaçlanmaktadır.

            GEÇİCİMADDE:2-Bu madde ile, sağlık işletmesine dönüştürülen yataklı tedavikurumlarına ait her türlü görev, hak ve yükümlülükler, taşınırlar, taşınmazlarile taşıtların ve ayrıca sözleşmeler, davalar ve icra takipleri ile bütün hak,yetki, yükümlülük, alacak ve borçların birlikte işletmeye devrine ilişkin geçişhükmü konulması amaçlanmaktadır.

            MADDE:6-Yürürlükmaddesidir.

            MADDE:7-Yürütmemaddesidir.