TTB İşçi Sağlığı ve İşyeri Hekimliği Kol toplantısı
1860/2006
29 Kasım 2006
TABİP ODASI BAŞKANLIĞI'NA
TTB İşçi Sağlığı ve İşyeri Hekimliği Kol toplantısı 9 Aralık 2006 Cumartesi günü Ankara’da Türk Tabipleri Birliği’nde aşağıdaki yer ve saatte gündemli olarak yapılacaktır.
Bilgilerinize sunar, çalışmalarınızda başarılar dileriz.
Saygılarımızla,
TTB İşçi Sağlığı ve İşyeri Hekimliği Kolu a. TTB Merkez Konseyi a.
Dr.Bülent Aslanhan Dr. Altan Ayaz
Başkan Genel Sekreter
Yer: Türk Tabipleri Birliği Merkez Konseyi
GMK Bulvarı Şehit Daniş Tunalıgil Sok.
No:2 Kat:4 Maltepe/ANKARA
Tarih: 9 Aralık 2006 Cumartesi
Saat: 09:30-17.00
Toplantının Gündemi:
1-Sağlıkta Dönüşüm Programının İşçi Sağlığı alanına etkilerinin/gelişmelerin değerlendirilmesi (İş Sağlığı ve Güvenliği Kanun Tasarısının değerlendirilmesi)
2- Odalarımız düzeyinde işyeri hekimliği uygulamalarında yaşanan sıkıntılar (atama yöntemleri, atamalarda/ sözleşmelerde SSK tutumu, asgari ücret uygulamalarında tutum vs) Aile Hekimliği uygulaması başlayan illerimizde işyeri hekimliği alanının etkilendiği boyutlar ve öneriler.
3- 2007 Yılı İşyeri Hekimliği Asgari Ücretinin belirlenmesi. 2007 yılı için 1 yıllık ücret belirlenmesi önerisinin Odalarımız düzeyinde değerlendirilmesi.
Sunum :
Asgari Ücretin ekonomi politiği : Ankara Tabip Odası
Asgari Ücret belirleme yöntem tekniklerimiz : Tekirdağ Tabip Odası
4-İşyeri hekimliği eğitim taleplerinin değerlendirilmesi:
a-Temel Eğitim başvurularındaki durumumuz,
b-Mesleki Solunum Sistemi Hastalıkları Modülü için talepler ve takvimlendirilmesi.
c-Risk Değerlendirme Modülü için talepler ve takvimlendirilmesi.
d-İşitmenin korunması Modülü için talepler ve takvimlendirilmesi.
e-Geçiş döneminde b-kursu taleplerinin değerlendirilmesi ve takvimlendirme
İŞ SAĞLIĞI VE GÜVENLİĞİ KANUNU TASARISI TASLAĞI BİRİNCİ BÖLÜM
Amaç, Kapsam ve Tanımlar
Amaç
MADDE 1- (1) Bu Kanunun amacı, çalışanların sağlık ve güvenliklerinin korunması, mesleki risklerin önlenmesi, risk ve kaza faktörlerinin ortadan kaldırılması ile işyerlerinde sağlık ve güvenlik şartlarının sürekli olarak iyileştirilmesi için alınacak önlemleri ve bu konulardaki görev, yetki, yükümlülük ve sorumlulukları düzenlemektir.
Kapsam
MADDE 2- (1) Bu Kanun hükümleri endüstriyel, tarımsal, ticari, idari, eğitsel, kültürel ve benzeri faaliyetlerin yapıldığı, resmi ve özel sektöre ait bütün işyerlerine ve işlere faaliyet konularına bakılmaksızın uygulanır.
(2) Bu Kanun hükümleri; Türk Silahlı Kuvvetleri, Emniyet Kuvvetleri ve Sivil Savunma gibi kendine özgü karakteristiği olan kamu hizmetlerinin bu Kanun hükümleri ile çelişen özel faaliyetlerinde uygulanmaz. Ancak, bu tür hallerde de çalışanların sağlık ve güvenliği, bu Kanununun amaçları doğrultusunda [M1] dikkate alınır.
Tanımlar
MADDE 3- (1) Bu Kanunun uygulanmasında;
a) Alt işveren: Bir işverenden, işyerinde yürüttüğü mal veya hizmet üretimine ilişkin yardımcı işlerinde veya asıl işin bir bölümünde işletmenin ve işin gereği ile teknolojik nedenlerle uzmanlık gerektiren işlerde iş alan ve bu iş için görevlendirdiği çalışanı sadece bu işyerinde aldığı işte çalıştıran diğer işvereni,
b) Bakanlık: Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığını,
c) Bölge Müdürlüğü: İşyerinin bağlı bulunduğu Bakanlık Bölge Müdürlüğünü,
ç) Çalışan: Kendi özel Kanunlarındaki statülerine bakılmaksızın bu Kanun kapsamındaki kamu veya özel işyerlerinde, herhangi bir iş ilişkisine bağlı gerçek kişiyi,
d) Çocuk çalışan: 14 yaşını bitirmiş 15 yaşını doldurmamış ve ilköğretimini tamamlamış çalışan kişiyi,
e) Genç çalışan: 15 yaşını bitirmiş ancak 18 yaşını tamamlamamış çalışan kişiyi,
f) İş Güvenliği Uzmanı: Bakanlık tarafından belgelendirilmiş, iş güvenliği ile görevli mühendis veya teknik elemanı,
g) İş ilişkisi: Atanma işlemi veya bir sözleşme ile kurulan ilişkiyi,
ğ) İş sağlığı ve güvenliği çalışan temsilcisi: İşyerinde sağlık ve güvenlik konularında çalışanları temsil etmeye yetkili kişiyi,
h) İşveren: İş ilişkisine bağlı çalışanı istihdam eden kamu veya özel işyerlerini sevk ve idareye yetkili olan gerçek veya tüzel kişiyi,
i) İşveren vekili: Bu Kanun kapsamındaki kamu veya özel işyerlerinin sevk ve idaresinde işvereni temsil yetkisine sahip olanları,
ı) İşyeri: Kamu hizmetlerinin yürütüldüğü yerler ile işin yapıldığı veya belli bir amaçla kullanılan gerçek veya tüzel kişilere ait yerleri,
j) İşyeri hekimi: Bakanlıkça belgelendirilen hekimi,
k) İşyeri hemşiresi/sağlık memuru: Bakanlıkça belgelendirilen hemşire/sağlık memuru ve benzeri sağlık personelini,
l) Kendi adına çalışan: Bir işyerinde, işveren ve çalışanların dışında, iş yapan ve yanında çalışan istihdam etmeyen, işin yapımına katkı sağlayan, kazanç veya ödül elde etmek amacıyla mal veya hizmet üreten kişiyi,
m) Önleme: Mesleki riskleri önlemek veya azaltmak için işyerinde yapılan işlerin bütün aşamalarında planlanmış veya alınmış önlemlerin tümünü,
n) Risk değerlendirmesi: İşyerlerinde var olan ya da dışarıdan gelebilecek tehlikelerin, çalışanlara, işyerine ve çevresine verebileceği zararların ve bunlara karşı alınacak önlemlerin belirlenmesi amacıyla yapılması gerekli çalışmaları,
o) Sürekli iş: Nitelikleri bakımından otuz iş gününden fazla devam eden işleri,
ifade eder.
İşyerinin bildirimi
MADDE 4- (1) Bu Kanunun kapsamına giren nitelikte bir işyerini kuran, her ne suretle olursa olsun devralan, nakleden, çalışma konusunu kısmen veya tamamen değiştiren, faaliyetine son veren ve işyerini kapatan işveren veya işveren vekili, işyerinin unvan ve adresini, çalışanların sayısını, çalışma konusunu, işin başlama veya bitiş tarihini, işveren gerçek kişi ise ad ve soyadını, işveren tüzel kişilik ise tüzel kişiliğin unvanını, adresini, varsa işveren vekili veya vekillerinin adı, soyadı ve adreslerini bir ay içinde ilgili bölge müdürlüğüne bildirmek zorundadır.
(2) 5510 sayılı Sosyal Sigortalar ve Genel Sağlık Sigortası Kanunu ile 4857 sayılı İş Kanununa göre bildirimde bulunan asıl işveren ve alt işverenler bu Kanuna göre ayrıca bildirimde bulunmaz.
(3) Kamu kurum ve kuruluşlarının merkez teşkilatı ile il veya bölge teşkilatının hizmet alanındaki birimlerinin bildiriminde merkez, il veya bölge teşkilatı esas alınır.
Ulusal iş sağlığı ve güvenliği konseyi
MADDE 5- (1) İş sağlığı ve güvenliği ile ilgili olarak; ihtiyaç, öncelik, politika ve stratejiler için [M2] öneriler geliştirmek, tavsiyelerde bulunmak üzere Bakanlık, sosyal taraflar, ilgili kamu kurumları, üniversiteler, sivil toplum kuruluşları, ilgili diğer kurum ve kuruluş temsilcilerini bir araya getirmek üzere “Ulusal İş Sağlığı ve Güvenliği Konseyi” kurulur. Konseyin toplam üye sayısı 30’u geçemez. Konseye Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanı veya Müsteşarı başkanlık yapar. Konsey kararları toplantıya katılan üyelerin salt çoğunluğu ile alınır. Oyların eşitliği halinde başkanın oyu kararı belirler.
(2) Konseyin gerekli görmesi halinde çalışma grupları oluşturulur. Aynı anda beşten fazla çalışma grubu oluşturulamaz. Her bir çalışma grubundaki üye sayısı dokuzu geçemez.
(3) Ulusal İş Sağlığı ve Güvenliği Konseyinin sekreterya hizmetleri, İş Sağlığı ve Güvenliği Genel Müdürlüğü tarafından yerine getirilir.
(4) Konseyin oluşumu, toplanma ve çalışma şekli, çalışma usul ve esasları Bakanlıkça hazırlanacak bir yönetmelikle düzenlenir.
İKİNCİ BÖLÜM
İşverenlerin Yükümlülükleri
Genel hükümler
MADDE 6- (1) İşveren, işle ilgili her konuda çalışanların sağlık ve güvenliğini korumakla yükümlüdür.
(2) İşverenin iş sağlığı ve güvenliği konusunda, bu Kanunun 11 inci maddesinin ikinci fıkrasına göre, işyeri dışındaki uzman kişi veya kuruluşlardan hizmet alması bu konudaki sorumluluğunu ortadan kaldırmaz.
(3) Çalışanların iş sağlığı ve güvenliği konusundaki yükümlülükleri, işverenin sorumluluğu ilkesini etkilemez.
İşverenin genel yükümlülüğü
MADDE 7- (1) İşveren, çalışanların sağlığını ve güvenliğini korumak için mesleki risklerin önlenmesi, eğitim ve bilgi verilmesi dahil gerekli her türlü önlemin alınması, organizasyonun yapılması, araç ve gereçlerin sağlanması, sağlık ve güvenlik önlemlerinin değişen şartlara uygun hale getirilmesi ve mevcut durumun sürekli olarak iyileştirilmesi amacına yönelik çalışmalar yapmakla ve işyerinde alınan iş sağlığı ve güvenliği önlemlerine uyulup uyulmadığını denetlemekle yükümlüdür.
(2) İş sağlığı ve güvenliği ile iş hijyeni konusunda alınacak önlemler hiç bir şekilde çalışanlara mali yük getirmez.
İş sağlığı ve güvenliği önlemlerinin alınmasında genel prensipler
MADDE 8- (1) İşveren, sağlık ve güvenliğin korunması ile ilgili olarak önlemlerin alınmasında;
a) Risklerin önlenmesi,
b) Önlenmesi mümkün olmayan risklerin analiz edilmesi,
c) Risklerle kaynağında mücadele edilmesi,
ç) Özellikle monoton ve önceden belirlenmiş iş hızında çalışmayı ve bunların sağlık üzerine olumsuz etkilerini en aza indirecek şekilde işyerinin tasarımı, iş ekipmanları, çalışma şekli ve üretim metotlarının seçimi gibi hususlara özen gösterilerek işin çalışanlara uyumlu hale getirilmesi,
d) Teknik gelişmelere uyum sağlanması,
e) Tehlikeli olanların, tehlikesiz veya daha az tehlikeli olanlarla değiştirilmesi,
f) Teknolojinin, iş organizasyonunun, çalışma şartlarının, sosyal ilişkilerin ve çalışma ortamı ile ilgili faktörlerin etkilerini kapsayan genel bir önleme politikasının geliştirilmesi,
g) Toplu korunma önlemlerine, kişisel korunma önlemlerine göre öncelik verilmesi,
ğ) Çalışanlara uygun talimatların verilmesi,
genel prensiplerine uymakla yükümlüdür.
İşin özelliğine göre uyulması gereken sağlık ve güvenlik prensipleri
MADDE 9- (1) İşveren, işyerinde yapılan işlerin özelliklerini dikkate alarak:
a) Kullanılacak iş ekipmanının, kimyasal madde ve preparatların seçimi, işyerinin tertip ve düzeni gibi konular da dahil çalışanların sağlık ve güvenliği yönünden tüm riskleri değerlendirir. Bu değerlendirme sonucuna göre, alınan önleyici tedbirler ile seçilen çalışma şekli ve üretim yöntemlerinin, çalışanların sağlık ve güvenlik yönünden korunma düzeyini yükseltmesi ve işyerinin idari yapılanmasının her kademesinde uygulanabilir olmasını sağlar.
b) Çalışanın sağlık ve güvenlik yönünden uygunluğunu göz önüne alarak görev verir.
c) Yeni teknolojilerin planlanması ve uygulanmasında, seçilecek iş ekipmanının, çalışma ortam ve koşullarının çalışanların sağlığı ve güvenliğine etkisi konusunda çalışanlar veya temsilcileri ile istişarede bulunur.
d) Hayati ve özel bir tehlike bulunan yerlere yeterli bilgi ve talimat verilenler dışındaki çalışanların girmemesi için gerekli önlemleri alır.
İşverenler arasında işbirliği, koordinasyon ve sorumluluk
MADDE 10- (1) Aynı işyerinin birden fazla işveren tarafından kullanılması durumunda işverenler, yaptıkları işin niteliğini dikkate alarak; iş sağlığı ve güvenliği ile iş
hijyeni önlemlerinin uygulanmasında işbirliği yapar, mesleki risklerin önlenmesi ve bunlardan korunma ile ilgili çalışmaları koordine eder, birbirlerini ve birbirlerinin çalışanlarını veya temsilcilerini riskler konusunda bilgilendirir. Koordinasyon, işverenler tarafından müştereken belirlenen kişi veya kişilerce sağlanır.
(2) Bir işyerinde alt işverenlere ait çalışanların sağlık ve güvenlikleri ile ilgili önlemlerin belirlenmesi ve uygulanmasını, işyerinin tümünden sorumlu asıl işveren koordine eder. Asıl işveren, alt işverenin işçilerine karşı o işyeri ile ilgili olarak bu Kanundan doğan yükümlülüklerinden alt işveren ile birlikte sorumludur.
Koruyucu ve önleyici hizmetler
MADDE 11- (1) Bu bölümde belirtilen yükümlülükleri saklı kalmak kaydıyla işveren, işyerindeki sağlık ve güvenlik risklerini önlemek ve koruyucu hizmetleri yürütmek üzere, işyerinin büyüklüğünü, işin niteliğini, tehlikelilik derecesi ve çalışan sayısını dikkate alarak, işyerinden, işyeri hekimi, iş güvenliği uzmanı, işyeri hemşiresi/sağlık memuru ya da ihtiyaç duyulan diğer meslek dallarından, Bakanlık tarafından belgelendirilmiş bir veya birden fazla kişiyi görevlendirir.
(2) İşyerinde bu görevleri yürütebilecek birinci fıkrada belirtilen nitelikte personel bulunmaması halinde bu hizmet, dışarıdan aynı nitelikteki Bakanlık tarafından belgelendirilmiş olan uzman kişi veya kuruluşlardan alınır.
(3) Bu maddenin birinci fıkrasında sözü edilen sağlık ve güvenlikle görevli kişilerin, işyerinde bu görevlerini yürütmeleri nedeniyle hakları kısıtlanamaz. Bu kişilere, söz konusu görevlerini yapabilmeleri için yeterli zaman verilir.
(4) İşveren, hizmet aldığı kişi veya kuruluşları, çalışanların sağlık ve güvenliğini etkilediği bilinen veya etkilemesi muhtemel faktörler hakkında bilgilere ulaşmasını, ayrıca bu kişi veya kuruluşların, başka işyerlerinden çalışmak üzere kendi işyerine gelen çalışanlar ve bu çalışanların işverenleri hakkında gerekli bilgilere ulaşabilmelerini sağlar.
(5) İşyerinin büyüklüğü, işin niteliği, tehlikelilik derecesi ve çalışan sayısı dikkate alınarak, birinci fıkrada belirtilen hususların yerine getirilmesi sorumluluğunu, Bakanlık tarafından verilen belgeyi almış olması halinde, işveren kendisi üstlenebilir.
(6) Bu maddenin birinci, ikinci ve beşinci fıkrası kapsamında;
a) Koruyucu ve önleyici hizmetleri yürütmek üzere, işyerinden görevlendirilen veya işyeri dışından hizmet alınan kişilerde ve/veya kuruluşlarda aranacak nitelikler, bu kişi ve/veya kuruluşların çalışma şartları ve görevlerini nasıl yürütecekleri ile bu kişilerin eğitimleri,
b) Bu kişi ve/veya kuruluşların, Bakanlık tarafından belgelendirilmeleri ve belgelerin iptali, görev ve sorumlulukları kuruluşlarda bulunacak personel ve donanım ile kuruluşların denetlenmesi,
c) İşyerinin büyüklüğü, işin niteliği, tehlikelilik derecesi ve çalışan sayısına göre; bu kişi ve/veya kuruluşlardan hangi koşullarda hizmet alınacağı, görevlendirilecek ya da hizmet alınacak kişilerin sayısı, hizmet süreleri,
ç) İşverenin sorumluluğu hangi hallerde kendisinin üstlenebileceği,
ile ilgili usul ve esaslar Sağlık Bakanlığının görüşü alınarak Bakanlıkça çıkarılacak yönetmeliklerle belirlenir.
İlkyardım, yangınla mücadele ve kişilerin tahliyesi, ciddi ve yakın tehlike
MADDE 12- (1) İşveren;
a) İşyerinin büyüklüğünü, yapılan işin özelliğini ve işyerinde bulunan çalışanların ve diğer kişilerin sayısını dikkate alarak; ilkyardım, yangınla mücadele ve kişilerin tahliyesi için gerekli tedbirleri alır,
b) Özellikle ilkyardım, acil tıbbi müdahale, kurtarma ve yangınla mücadele konularında, işyeri dışındaki kuruluşlarla irtibatı sağlayacak gerekli düzenlemeleri yapar.
(2) İşveren, birinci fıkrada belirtilen ilkyardım, yangınla mücadele ve tahliye işleri için işyerinin büyüklüğü ve taşıdığı özel tehlikeleri dikkate alarak, bu konuda eğitimli, uygun donanıma sahip, yeterli sayıda kişiyi görevlendirir.
(3) İşveren;
a) Ciddi ve yakın tehlikeye maruz kalan veya kalma riski olan tüm çalışanları, tehlikeler ile bunlara karşı alınmış ve alınacak önlemler hakkında mümkün olan en kısa sürede bilgilendirir,
b) Ciddi, yakın ve önlenemeyen tehlike durumunda, çalışanların işi bırakarak derhal çalışma yerlerinden ayrılıp güvenli bir yere gidebilmeleri için gerekli düzenlemeleri yapar ve talimatları verir,
c) Ciddi ve yakın tehlike durumunun devam ettiği çalışma şartlarında, zorunlu kalınması halinde de, gerekli donanıma sahip ve özel olarak görevlendirilen kişiler hariç, çalışanlardan çalışmaya devam etmelerini isteyemez.
(4) Ciddi, yakın ve önlenemeyen tehlike durumunda işyerini veya tehlikeli bölgeyi terk eden çalışanların bu davranışları nedeniyle hakları kısıtlanamaz.
(5) İşveren, çalışanların kendileri veya diğer kişilerin güvenliği için ciddi ve yakın bir tehlike olduğunda ve amirine hemen haber veremedikleri durumlarda, kendi bilgileri doğrultusunda ve mevcut teknik donanımlar ile tehlikenin sonuçlarının engellenmesi için gerekeni yapabilecek durumda olmalarını sağlamak zorundadır.
(6) Çalışanlar, bu madde kapsamında kendilerine verilen görevleri yapmakta ihmal veya kusurlu davranışları olmadıkça bu fiillerinden dolayı dezavantajlı duruma düşürülemez.
Risk değerlendirmesi
MADDE 13-(1)İşveren, işyerinde özel risklerden etkilenebilecek çalışanların durumunu da kapsayacak şekilde, sağlık ve güvenlik yönünden, risk değerlendirmesi yapmakla yükümlüdür.
(2) İşveren, risk değerlendirmesinin sonucuna göre alınması gereken koruyucu önlemlere ve kullanılması gereken koruyucu ekipmana karar verir.
(3) Kendi adına çalışanlar da yaptıkları işler ile ilgili olarak kendileri ve üçüncü kişilere yönelik sağlık ve güvenlik yönünden risk değerlendirmesi yapar ve alınması gereken önlemlere karar verir.
(4) Risk değerlendirmesinin usul ve esasları Bakanlıkça çıkarılacak yönetmelikle düzenlenir.
İş kazaları ve meslek hastalıklarının kayıt ve bildirimi
MADDE 14- (1) İşveren,
a) İşyerinde meydana gelen bütün iş kazalarının ve meslek hastalıklarının kaydını tutmak ve bunlarla ilgili rapor hazırlamak zorundadır,
b) İşveren, meslek hastalıklarını ve üç günden fazla işgünü kaybı ile sonuçlanan iş kazalarını, 31/5/2006 tarihli ve 5510 sayılı Sosyal Sigortalar ve Genel Sağlık Sigortası Kanununda yer alan usul ve esaslara göre üç işgünü içinde işyerinin bağlı bulunduğu Bölge Müdürlüğüne bildirmekle yükümlüdür.
Çalışanların bilgilendirilmesi
MADDE 15- (1) İşveren,
a) İşyerinin geneli ile çalışılmakta olan bölümde veya yapılan her işte yürütülen faaliyetler, sağlık ve güvenlik riskleri, koruyucu ve önleyici tedbirler,
b) Çalışanların veya temsilcilerinin yasal hak ve sorumlulukları,
c) İşyerindeki sağlık ve güvenlik risklerini önlemek ve koruyucu hizmetleri yürütmek üzere işyerinde görevlendirilen kişiler,
hakkında çalışanların veya temsilcilerinin gerekli bilgiyi almalarını sağlar.
(2) İşveren, başka işyerlerinden çalışmak üzere kendi işyerine gelen çalışanların, birinci fıkrada belirtilen bilgileri almalarını sağlamak üzere, söz konusu çalışanların işverenlerine gerekli bilgileri vermekle yükümlüdür. İşyerinde kendi adına çalışanların da birinci fıkrada belirtilen bilgileri almaları sağlanır.
(3) İşveren, işyerinde sağlık ve güvenlik ile ilgili özel görev ve sorumluluğu bulunan çalışanların veya temsilcilerinin bu görevlerini yürütebilmeleri için;
a) Bu Kanunda belirtilen risk değerlendirmesi ve alınan koruyucu önlemlere, iş kazası kayıtları ve raporlarına,
b) Sağlık ve güvenlikle ilgili denetim faaliyetlerinden, bu konuda sorumlu kişi ve kuruluşlardan elde edilen bilgiler ile, koruma ve önleme çalışmalarına ilişkin bilgilere,
ulaşabilmelerini sağlar.
Çalışanların görüşlerinin alınması ve katılımlarının sağlanması
MADDE 16- (1) İşveren, iş sağlığı ve güvenliği konularında çalışanların veya temsilcilerinin görüşlerini alır, bunlara öneri getirme hakkı tanır ve bu konulardaki görüşmelerde yer almalarını ve katılımlarını sağlar.
(2) İşveren, iş sağlığı ve güvenliği konusunda özel görevi bulunan çalışanların veya iş sağlığı ve güvenliği çalışan temsilcilerinin;
a) Sağlık ve güvenliği önemli derecede etkileyebilecek herhangi bir önlemin alınmasında,
b) Bu Kanunun;
1) 11 inci maddesinde belirtilen sağlık ve güvenlik risklerinin önlenmesi ve koruyucu hizmetlerin yürütülmesi işleri ile bu işleri yürütecek kişilerin görevlendirilmesinde,
2) 12 nci maddesinde belirtilen ilkyardım, yangınla mücadele ve tahliye işleri için kişilerin görevlendirilmesinde,
3) 13 üncü maddesinde yer alan risk değerlendirmesinin yapılması, alınması gereken koruyucu önlemler ve kullanılması gereken koruyucu ekipmana karar verilmesinde,
4) 15 inci maddesinde belirtilen çalışanların bilgilendirilmesinde,
5) 11 inci maddesinin ikinci fıkrasında belirtilen işyeri dışındaki uzman kişi veya kuruluşlardan hizmet alınmasında,
6) 17 nci maddesinde belirtilen eğitimin organizasyonu ve planlanmasında,
önceden görüşlerini alır.
(3) İş sağlığı ve güvenliği çalışan temsilcileri, tehlikenin kaynağında yok edilmesi veya tehlikenin azaltılması için işverene öneride bulunma ve işverenden gerekli tedbirlerin alınmasını isteme hakkına sahiptir.
(4) İş sağlığı ve güvenliği konusunda özel görevi bulunan çalışanlar veya iş sağlığı ve güvenliği çalışan temsilcileri, bu görevlerini yürütmeleri nedeniyle dezavantajlı duruma düşürülemez.
(5) İşveren, iş sağlığı ve güvenliği çalışan temsilcilerine, bu Kanunda belirtilen görevlerini yerine getirebilmeleri için gerekli imkanı sağlar ve [M3] bir ücret kaybı olmadan çalışma saatleri içerisinde yeterli zamanı verir.
Çalışanların eğitimi
MADDE 17- (1) İşveren, her çalışanın çalıştığı yere ve yaptığı işe özel bilgi ve talimatları da içeren sağlık ve güvenlik eğitimi almasını sağlamak zorundadır. Bu eğitim özellikle;
a) İşe başlamadan önce,
b) Çalışma yeri veya iş değişikliğinde,
c) İş ekipmanlarının değişmesi halinde,
d) Yeni teknoloji uygulanması halinde,
yapılır.
(2) Eğitim, değişen ve yeni ortaya çıkan risklere uygun olarak yenilenir ve gerektiğinde periyodik olarak tekrarlanır.
(3) İşveren, başka işyerlerinden çalışmak üzere kendi işyerine gelen çalışanların yaptıkları işlerde karşılaşacakları sağlık ve güvenlik riskleri ile ilgili yeterli bilgi ve talimat almalarını sağlar.
(4) İş sağlığı ve güvenliği çalışan temsilcileri özel olarak eğitilir.
(5) Bu maddenin birinci ve üçüncü fıkralarında belirtilen eğitim, çalışanlara veya temsilcilerine herhangi bir mali yük getirmez ve eğitimlerde geçen süre çalışma süresinden sayılır.
(6) Geçici iş ilişkisi kurulan işveren, çalışana talimat verme hakkına sahip olup, sağlık ve güvenlik risklerine karşı gerekli eğitimi vermekle yükümlüdür.
(7) Çalışanlara veya temsilcilerine verilecek eğitimin usul ve esasları Bakanlıkça çıkarılacak yönetmelikle düzenlenir.
ÜÇÜNCÜ BÖLÜM
Çalışanların Yükümlülükleri
Çalışanların yükümlülükleri
MADDE 18- (1) Çalışanlar, davranış ve kusurlarından dolayı, kendilerinin ve diğer kişilerin sağlık ve güvenliğinin olumsuz etkilenmemesi için azami dikkati göstermek ve görevlerini, işveren tarafından kendilerine verilen eğitim ve talimatlar doğrultusunda yapmakla sorumludurlar.
(2) Çalışanlar, işveren tarafından kendilerine verilen eğitim ve talimatlar doğrultusunda;
a) Makina, cihaz, araç, gereç, tehlikeli madde, taşıma ekipmanı ve diğer üretim araçlarını doğru şekilde kullanmakla,
b) Kendilerine sağlanan kişisel koruyucu donanımı doğru kullanmak ve kullanımdan sonra muhafaza edildiği yere geri koymakla,
c) İşyerindeki makina, cihaz, araç, gereç, tesis ve binalardaki güvenlik donanımlarını kurallara uygun olarak kullanmak ve bunları keyfi olarak çıkarmamak ve değiştirmemekle,
ç) İşyerinde sağlık ve güvenlik için ciddi ve ani bir tehlike ile karşılaştıklarında veya koruma tedbirlerinde bir aksaklık ve eksiklik gördüklerinde, işverene veya iş sağlığı ve güvenliği çalışan temsilcisine derhal haber vermekle,
d) İşyerinde, sağlık ve güvenliğin korunması için teftişe yetkili makam tarafından belirlenen zorunlulukların yerine getirilmesinde, işverenle veya iş sağlığı ve güvenliği çalışan temsilcisi ile işbirliği yapmakla,
e) İşveren tarafından güvenli çalışma ortam ve koşullarının sağlanması ve kendi yaptıkları işlerde sağlık ve güvenlik yönünden risklerin önlenmesinde, işveren veya iş sağlığı ve güvenliği çalışan temsilcisi ile mevzuat uygulamaları doğrultusunda işbirliği yapmakla,
yükümlüdürler.
Kendi adına çalışanların yükümlülükleri
MADDE 19- (1) Bu Kanun uygulanması açısından kendi adına çalışanlar;
a) Kendilerine ait bağımsız işyerlerinde, yürüttükleri çalışmalar esnasında, kendi sağlık ve güvenliklerini sağlamak amacıyla bu Kanun çerçevesindeki sağlık ve güvenlik tedbirlerine uymakla,
b) Bir başka işverene ait işyerinin herhangi bir bölümünde faaliyet yürütüyorlarsa, kendi sağlık ve güvenlikleri için gerekli önlemleri almakla, işyerinin asıl işvereni ile işbirliği yapmakla, işyerinde alınmış olan önlemlere uymakla ve diğer çalışanların sağlık ve güvenliğini tehlikeye düşürecek şekilde çalışma yapmaktan kaçınmakla,
c) Ciddi, yakın ve önlenemeyen tehlike durumunda kendi vücut bütünlüğünü koruyacak davranışta bulunmakla,
ç) Muhtemel bir yangın durumunda veya yangınla mücadele faaliyetlerinde, gerekli tedbirleri almak veya alınmış olan tedbirlere uymakla,
yükümlüdürler.
DÖRDÜNCÜ BÖLÜM
Çeşitli Hükümler
Sağlık gözetimi
MADDE 20- (1) Çalışanların işe girişlerinde sağlık muayeneleri yapılarak, işe uygun olduklarını belirten sağlık raporu alınması zorunludur.
(2) Yapılan işin özelliğine göre, işin devamı süresince kontrol muayeneleri düzenli aralıklarla yapılır.
(3) İşe giriş sağlık raporları ile bunların alınması ve kontrol muayenelerinin yapılması ile ilgili usul ve esaslar Sağlık Bakanlığının görüşü alınarak Bakanlık tarafından yönetmelikle düzenlenir.
(4) Sağlık gözetiminin mali yükü, hiçbir şekilde çalışanlara yükletilemez. Sağlık raporları damga vergisi ile her çeşit resim ve harçtan muaftır.
Risk grupları
MADDE 21- (1) Kadınlar, çocuklar, yaşlılar, özürlüler ve diğer hassas risk grupları, özellikle bunları etkileyen tehlikelere karşı korunurlar.
(2) Bu Kanunun 13 üncü maddesine göre yapılacak risk değerlendirmesinde hassas risk grupları da özel olarak dikkate alınır. İşveren bu değerlendirmenin sonucuna göre gerekli önlemleri alır.
Gebe veya çocuk emziren kadınlar [M4]
MADDE 22- (1) Gebe veya çocuk emziren kadınlar çalışma şartları bakımından özel olarak korunurlar.
(2) Gebe veya çocuk emziren kadınların hangi dönemlerde ne gibi işlerde çalıştırılmalarının yasak olduğu ve bunların çalışmalarında sakınca olmayan işlerde hangi şartlar ve usullere uyulacağı, ne suretle emzirme odaları veya çocuk bakım yurdu (kreş) kurulması gerektiği Sağlık Bakanlığının görüşü alınarak Bakanlık tarafından hazırlanacak bir yönetmelikle belirlenir.
İş sağlığı ve güvenliği çalışan temsilcisi
MADDE 23- (1) En az on çalışanın bulunduğu işyerinde işveren, sağlık ve güvenlikle ilgili çalışmalara katılma, çalışmaları izleme, önlem alınmasını isteme, önerilerde bulunma ve benzeri konularda çalışanları temsil etmeye yetkili, bir veya daha fazla kişinin, iş sağlığı ve güvenliği çalışan temsilcisi olarak görev yapmasını sağlar.
(2) Çalışan temsilcilerinin, işyerinde bu görevlerini yürütmeleri nedeniyle hiçbir şekilde hakları kısıtlanamaz.
(3) Çalışan sayısına ve işin niteliğine bağlı olarak işyerinde bulunacak iş sağlığı ve güvenliği çalışan temsilcisinin sayısı, görevlendirilmesi ya da seçimi, nitelikleri, görev süreleri, görev ve yetki ile ilgili usul ve esaslar Bakanlıkça çıkarılacak bir yönetmelikle düzenlenir.
İş sağlığı ve güvenliği kurulu
MADDE 24- (1) En az elli çalışanın istihdam edildiği ve altı aydan fazla sürekli işlerin yapıldığı işyerlerinde her işveren bir iş sağlığı ve güvenliği kurulu kurmakla yükümlüdür.
(2) İşverenler iş sağlığı ve güvenliği kurullarınca iş sağlığı ve güvenliği mevzuatına uygun olarak verilen kararları uygulamakla yükümlüdürler.
(3) İş sağlığı ve güvenliği kurullarının oluşumu, çalışma yöntemleri, ödev, yetki ve yükümlülükleri Bakanlıkça hazırlanacak bir yönetmelikte düzenlenir.
İzinler ve belgelendirme
MADDE 25- (1) İşveren, işyeri bina ve eklentilerinin, kullanılan hammadde, yarı mamul ve mamul madde, iş ekipmanları, toplu veya kişisel korunmayı sağlayıcı donanım ve benzerlerinin, bu Kanuna ve iş sağlığı ve güvenliği ile ilgili diğer mevzuat hükümlerine uygun olmasını sağlamakla yükümlüdür.
(2) İş sağlığı ve güvenliği yönünden belge alınması gereken işyerleri, işler veya ürünler ile bu belgenin alınmasına ilişkin usul ve esaslar Bakanlıkça çıkarılacak bir yönetmelikle düzenlenir.
Üreticilerin ve tedarik edenlerin yükümlülükleri
MADDE 26- (1) İş ekipmanlarını, kişisel koruyucu donanımları, hammadde, yarı mamul ve mamul maddeleri üreten, temin veya tedarik edenler ile işyeri dışından bakım-onarım, servis ve benzeri hizmetleri sağlayan kişi, kurum ve kuruluşlar bu ürün ve hizmetlerin iş sağlığı ve güvenliği ile ilgili mevzuat hükümlerine uygunluğunu sağlamakla yükümlüdürler.
İşin durdurulması veya işyerinin kapatılması
MADDE 27- (1) İşyeri bina ve eklentilerinde, çalışma yöntem ve şekillerinde, iş ekipmanlarında çalışanların yaşamı için tehlikeli olan bir husus tespit edildiğinde, bu tehlike giderilinceye kadar komisyon kararıyla, tehlikenin niteliğine göre iş tamamen veya kısmen durdurulur veya işyeri kapatılır.
(2) Komisyon, işyerlerini iş sağlığı ve güvenliği bakımından denetlemeye yetkili iki müfettiş, çalışan temsilcisi, işveren temsilcisi ve Bölge Müdürü olmak üzere beş üyeden oluşur. Komisyona kıdemli iş müfettişi başkanlık eder. Komisyonun çalışmaları ile ilgili işler bölge müdürlüğü tarafından yürütülür.
(3) Askeri işyerleri ile yurt emniyeti için gerekli maddeler üretilen işyerleri ile ilgili oluşturulacak komisyonun yapısı, çalışma şekil ve esasları Milli Savunma Bakanlığı ve Bakanlıkça birlikte hazırlanacak bir yönetmelikle belirlenir.
(4) Bu maddeye göre verilecek durdurma veya kapatma kararına, işveren yerel iş mahkemesine altı iş günü içinde itiraz edebilir.
(5) İş mahkemesine itiraz, işin durdurulması veya işyerinin kapatılması kararının uygulanmasını durdurmaz.
(6) Mahkeme itirazı öncelikle görüşür ve altı iş günü içinde karara bağlar. Kararlar kesindir.
(7) İşyerlerinde, işin kısmen veya tamamen durdurulması veya işyerinin kapatılması işlemleri ile yeniden çalışmaya izin verilme şartları, işin durdurulmasına veya işyerinin kapatılmasına karar verilinceye kadar acil hallerde alınacak önlemlere ilişkin hususlar ile komisyonda görev alacak çalışan ve işveren temsilcilerinin nitelikleri, seçimi, komisyonun çalışma usul ve esasları Bakanlık tarafından hazırlanacak bir yönetmelikle belirlenir.
(8) Bir işyerine, bu Kanunun 25 inci maddesine göre iş sağlığı ve güvenliği yönünden gerekli belgenin alınmış olması bu maddede öngörülen hükümlerin uygulanmasına engel teşkil etmez.
(9) İşveren, bu maddenin birinci fıkrası gereğince işin tamamen veya kısmen durdurulması veya işyerinin kapatılması sebebiyle işsiz kalan çalışanlara ücretlerini ödemekle veya ücretlerinde bir düşüklük olmamak üzere meslek veya durumlarına göre başka bir iş vermekle yükümlüdür.
Tütün ve tütün mamullerinin kullanılmasının sınırlandırılması
MADDE 28- (1) İşverenin, tütün ve tütün mamullerinin kullanılmasının zararları ile ilgili eğitici faaliyetlerde bulunması esastır.
(2) Tüm işyerlerinde çalışanların fiili olarak işbaşında çalışmaları esnasında tütün ve tütün mamullerini kullanmaları yasaktır.
Sağlık ve güvenlik yönetmelikleri
MADDE 29- (1) Bakanlık, Sağlık Bakanlığının görüşünü alarak, işyerlerinde iş sağlığı ve güvenliği önlemlerinin alınması, iş kazaları ve meslek hastalıklarının önlenmesi, iş sağlığı ve güvenliği ile ilgili konularda yapılacak kontrol, ölçüm, inceleme ve araştırmaların usul ve esasları ile bunları yapacak kişi ve kuruluşların niteliklerinin belirlenmesi, özel durumları sebebiyle korunması gereken kişilerin çalışma şartlarının düzenlenmesi amacıyla yönetmelikler hazırlayabilir.
BEŞİNCİ BÖLÜM
Teftiş ve Denetim
Devletin yetkisi
MADDE 30- (1) Çalışma hayatının, iş sağlığı ve güvenliği yönünden izlenmesi, denetlenmesi ve teftişi, Bakana bağlı İş Teftiş Kurulu Başkanlığında görevli ihtiyaca yetecek sayı ve özellikte Devlet adına teftiş ve denetlemeye yetkili iş müfettişlerince yapılır.
(2) Genel bütçe kapsamındaki kamu idarelerinin iş sağlığı ve güvenliği yönünden denetim ve teftişi ile sonuçlarına ait işlemler Bakanlar kurulu kararıyla yürürlüğe girecek yönetmeliğe göre yürütülür.
(3) Askeri işyerleriyle yurt güvenliği için gerekli maddeler üretilen işyerlerinin iş sağlığı ve güvenliği yönünden denetim ve teftişi ile sonuçlarına ait işlemler Milli Savunma Bakanlığı ile Bakanlıkça birlikte haz@ırlanacak yönetmeliğe göre yürütülür.
Müfettişin Yetkisi
MADDE 31- (1) 30 uncu madde hükmünün uygulanması için denetim ve teftişe yetkili olan iş müfettişleri, çalışanların yaşamına, sağlığına, güvenliğine ilişkin olarak işyerlerini; her zaman izlemek, incelemek, araştırmak, denetlemek, teftiş etmek ve bu Kanunla aykırılık oluşturan eylemlere rastladığı zaman 4857 sayılı İş Kanunun 92 nci maddesine göre çıkarılacak İş Teftişi Tüzüğünde açıklanan şekillerde bu halleri önlemek yetkisine sahiptirler.
(2) İşverenler, işveren vekilleri, çalışanlar ve bu işle ilgili görülen diğer kişiler, denetleme ve teftişle görevli iş müfettişleri tarafından teftiş ve denetleme nedeniyle çağırıldıkları zaman gelmek, ifade ve bilgi vermek, gerekli olan belge ve delilleri getirip göstermek ve vermek, birinci fıkrada yazılı görevlerini yapmak için kendilerine her çeşit kolaylığı göstermek, bu yoldaki emir ve isteklerini geciktirmeksizin yerine getirmekle yükümlüdürler.
(3) Teftiş ve denetlemeye yetkili iş müfettişleri tarafından tutulan tutanaklar aksi kanıtlanıncaya kadar geçerlidir.
Müfettişin sorumluluğu
MADDE 32- (1) Teftiş ve denetleme yetkisi olan iş müfettişleri, görevlerini yaparlarken işin normal gidişini üretim ve hizmet akışını, inceledikleri konunun niteliğine göre mümkün olduğu kadar aksatmamak, durdurmamak ve güçleştirmemekle ve resmi işlemlerin yürütülüp sonuçlandırılması için, açıklanması gerekmedikçe, işverenin ve işyerinin meslek sırları ve şartları, ekonomik ve ticari durumları hakkında gördükleri ve öğrendikleri hususları tamamen gizli tutmak ve kendileri tarafından bilgileri ve ifadeleri alınan yahut kendilerine başvuran veya ihbarda bulunan çalışanların ve başka kişilerin kimliklerini açıklamamakla yükümlüdürler.
(2) Çalışan temsilcileri, işyerinde yapılan denetimler sırasında iş müfettişine görüşlerini bildirme hakkına sahiptir.
Çalışan ve işverenin sorumluluğu
MADDE 33- (1) İşveren veya işveren vekillerinin, Teftiş ve denetime yetkili iş müfettişleri tarafından ifade ve bilgilerine başvurulan çalışanlara, gerek doğrudan, gerekse dolaylı olumsuz telkinlerde bulunmaları, çalışanları gerçeği saklamaya veya değiştirmeye yönlendirmeleri veya herhangi bir suretle zorlamaları ya da çalışanların veya temsilcilerinin ilgili makamlara başvurmaları, haber ve ifade vermeleri nedeniyle, çalışanlara kötü davranışlarda bulunmaları yasaktır.
(2) Çalışanların, çalıştıkları veya ayrıldıkları işyerleri veya işverenleri hakkında gerçeğe uygun olmayan ihbar ve şikayette bulunarak yetkili kişi, kurum ve kuruluşları gereksiz işlemlerle meşgul etmeleri veya işverenleri haksız yere kötü duruma düşürmeye kalkışmaları ve iş müfettişlerince kendilerinden sorulan hususlar için doğru olmayan cevaplar vererek teftiş ve denetimin yapılmasını güçleştirmek veya yanlış bir sonuca vardırmak gibi kötü niyetli davranışlarda bulunmaları yasaktır.
Güvenlik güçlerinin yardımı
MADDE 34- (1) Bu Kanun hükümlerinin tam ve gerektiği gibi uygulanabilmesi için işyerlerini teftiş ve denetime yetkili iş müfettişlerinin gerekli görmeleri ve istemeleri halinde, güvenlik güçleri, iş müfettişlerinin görevlerini yapabilmelerini sağlamak üzere her türlü yardımda bulunmakla yükümlüdürler.
ALTINCI BÖLÜM
İdari Yaptırımlar
İşyerini bildirme yükümlülüğüne aykırılık
MADDE 35- (1) Bu Kanunun 4 üncü maddesindeki işyeri bildirme yükümlülüğüne aykırı davranan işveren veya işveren vekiline, her çalışan için yetmişyedi Türk Lirası idari para cezası uygulanır.
Genel iş sağlığı ve güvenliği hükümlerine aykırılık
MADDE 36- (1) Bu Kanunun 6 ncı maddesinin birinci fıkrasına , 7, 8, 9 ve 10 uncu maddesi hükümlerine, 11 inci maddesi üçüncü ve dördüncü fıkraları hükümlerine, 12 nci maddesi hükümlerine, 29 uncu maddesinde öngörülen yönetmeliklerin hükümlerine aykırı hareket eden işveren veya işveren vekiline, alınmayan her iş sağlığı ve güvenliği önlemi için seksen Türk Lirası idari para cezası verilir. Alınmayan her bir önlem için izleyen her ay aynı miktar idari para cezası uygulanır.
(2) Bu Kanunun 11 inci maddesi birinci ve ikinci fıkralarına aykırı olarak altıncı fıkrasında öngörülen yönetmeliklerin hükümlerinde belirtilen usul ve esaslara uygun kişileri görevlendirmeyen veya hizmet almayan, işveren veya işveren vekiline görevlendirmediği her kişi için bin Türk Lirası idari para cezası verilir. Görevlendirmenin yapılmadığı veya hizmetin alınmadığı her ay için aynı miktar ceza uygulanır.
Risk değerlendirilmesine ilişkin hükümlere aykırılık
MADDE 37- (1) Bu Kanunun 13 üncü maddesinin birinci fıkrasına aykırı olarak, dördüncü fıkrasında öngörülen usul ve esaslara uygun risk değerlendirmesi yapmayan, ikinci fıkrasında belirtilen koruyucu önlemlere ve kullanılması gereken koruyucu ekipmana karar vermeyen işveren veya işveren vekiline üçyüz Türk Lirası idari para cezası verilir. Tekrarı halinde ceza birbuçuk katı uygulanır.
İş kazaları ve meslek hastalıklarına ilişkin kayıt/ bildirim hükümlerine aykırılık
MADDE 38- (1) Bu Kanunun 14 üncü maddesinin birinci fıkrasında belirtilen iş kazası ve meslek hastalığına ait rapor hazırlamayan işveren veya işveren vekiline her bildirilmeyen iş kazası ve meslek hastalığı için yüz Türk Lirası idari para cezası verilir.
Bilgilendirme ve katılım ile ilgili hükümlere aykırılık
MADDE 39- (1) Bu Kanunun 15 inci maddesi hükümlerine aykırı olarak, çalışanları veya temsilcilerini bilgilendirmeyen, 16 ncı maddesi hükümlerine aykırı olarak çalışanların veya temsilcilerinin katılımını sağlamayan ve görüşünü almayan, işveren veya işveren vekiline ikiyüz Türk Lirası idari para cezası verilir.
Eğitim ile ilgili hükümlere aykırılık
MADDE 40- (1) Bu Kanunun 17 nci maddesine aykırı olarak, çalışanlar ve temsilcilerine eğitim vermeyen işveren veya işveren vekiline her çalışan için seksen Türk Lirası, bu maddenin 7 nci fıkrasında öngörülen yönetmelik hükümlerine aykırı davranan işveren veya işveren vekiline yönetmeliğin uyulmayan her hükmü için seksen Türk Lirası idari para cezası verilir.
Sağlık gözetimine ilişkin hükümlere aykırılık
MADDE 41- (1) Bu Kanunun 20 nci maddesi uyarınca, işyerlerinde çalışanların, işe girişlerinde hekim tarafından verilmiş muayene raporlarını almayan veya periyodik sağlık muayenesini yaptırmayan işveren veya işveren vekiline, bu durumda olan her çalışan için yüz Türk Lirası idari para cezası verilir.
Risklere karşı özel olarak korumayla ilgili hükümlere aykırılık
MADDE 42- (1) Bu Kanunun, 22 nci maddesinde öngörülen yönetmelikle belirlenen şartlara ve usullere uymayan işveren veya işveren vekiline beşyüz Türk Lirası idari para cezası verilir.
İş sağlığı ve güvenliği çalışan temsilcisi ile ilgili hükümlere aykırılık
MADDE 43- (1) Bu Kanunun 23 inci maddesi hükümlerine aykırı davranan işveren veya işveren vekiline iki yüz Türk Lirası idari para cezası verilir.
İş sağlığı ve güvenliği kuruluna ve işyerine izin ve belge almamaya ilişkin hükümlere aykırılık
MADDE 44- (1) Bu Kanunun 24 üncü maddesi ve bu maddede öngörülen yönetmelik hükümlerinde sözü geçen iş sağlığı ve güvenliği kurulu kurulması ve çalıştırılması ile ilgili hükümlere aykırı hareket eden ve iş sağlığı ve güvenliği kurulu tarafından alınan kararları uygulamayan, 25 inci maddenin ikinci fıkrasında ön görülen yönetmeliğe göre işyerine iş sağlığı ve güvenliği yönünden gerekli belgeyi almayan, işveren veya vekiline beş yüz Türk Lirası idari para cezası verilir.
İşin durdurulması ve işyerinin kapatılmasına ilişkin hükümlere aykırılık
MADDE 45- (1) Bu Kanunun 27 nci maddesi hükümlerine aykırı olarak durdurulan işi izin almadan devam ettiren, kapatılan işyerini izinsiz açan işveren veya işveren vekiline üçbin Türk Lirası idari para cezası verilir.
İş hayatının denetim ve teftişi ile ilgili hükümlere aykırılık
MADDE 46- (1) Bu Kanunun 31 inci maddenin ikinci fıkrasındaki yükümlülüklerini yerine getirmeyen ve 33 üncü maddesindeki yasaklara uymayan, işveren veya işveren vekiline sekizbin Türk Lirası idari para cezası verilir.
(2) İş müfettişlerinin bu Kanundan veya diğer kanunlardan doğan her çeşit teftiş, denetleme yetki ve görevleri gereğince görevlerinin yerine getirilmesi sırasında, görevlerini yapma ve sonuçlandırmaya engel olan kimselere eylem başka bir suçu oluştursa dahi ayrıca sekizbin Türk Lirası idari para cezası verilir.
Cezaları belirtilmemiş hükümlere aykırılık
MADDE 47- (1) Bu Kanunda cezası özel olarak belirtilmemiş olan hükümlere aykırı hareket eden veya zorunluluklara uymayan işveren veya işveren vekiline ikiyüz Türk Lirası idari para cezası verilir.
İdari para cezalarının uygulanmasına ilişkin hususlar
MADDE 48- (1) Bu Kanunda belirtilen idari para cezaları gerekçesi belirtilmek suretiyle işyerinin bağlı bulunduğu Bölge Müdürlüğünce verilir. Verilen idari para cezalarına dair kararlar ilgililere 11/2/1959 tarihli ve 7201 sayılı Tebligat Kanunu hükümlerine göre tebliğ edilir. Bu cezalara karşı tebliğ tarihinden itibaren en geç yedi gün içinde idare mahkemesine itiraz edilebilir. İtiraz, idarece verilen cezanın yerine getirilmesini durdurmaz. İtiraz üzerine verilen karar kesindir.
(2) Bu Kanunda ön görülen idari para cezaları, her takvim yılı başından geçerli olmak üzere o yıl, 4/1/1961 tarihli ve 213 sayılı Vergi Usul Kanununun mükerrer 298 inci maddesi hükümleri uyarınca tespit ve ilân edilen yeniden değerleme oranında artırılarak uygulanır.
(3) Bu Kanuna göre verilen idari para cezaları, 21/7/1953 tarihli ve 6183 sayılı Amme Alacaklarının Tahsil Usulü Hakkında Kanun hükümlerine göre tahsil olunur.
(4) Bu Kanuna göre tahsil edilen idari para cezaları, tahsilatı yapan ilgili kurum ve kuruluşlar tarafından iş sağlığı ve güvenliği ile ilgili hizmetlerde kullanılmak üzere Bakanlık adına açılacak hesaba en geç tahsilatın yapıldığı tarihi takip eden bir ay içinde aktarılır.
(5) Hesaba aktarılan idari para cezalarının nasıl kullanılacağı[b5] Bakanlık Müsteşarının başkanlığında, Sosyal Güvenlik Kurumu Başkanlığı, Çalışma Genel Müdürlüğü, İş Sağlığı ve Güvenliği Genel Müdürlüğü, en çok işçi ve işvereni temsil eden üst kuruluşların birer temsilcilerinden kurulacak komisyon tarafından karara bağlanır. Komisyonun teşekkülü, çalışma usul ve esasları Bakanlıkça çıkarılacak yönetmelik ile düzenlenir.
Atıflar
Madde 49- (1) Diğer mevzuatta iş sağlığı ve güvenliği ile ilgili 4857 sayılı İş Kanununa yapılan atıflar bu Kanuna yapılmış sayılır.
YEDİNCİ BÖLÜM
Geçici ve Son Hükümler
Yürürlükten kaldırılan hükümler
MADDE 50- (1) 10/6/2003 tarihli ve 4857 sayılı İş Kanununun; 72, 77, 78, 79, 80, 81, 82, 83, 85, 86, 87, 88, 89, 95, 105 ve geçici 2 nci maddesi yürürlükten kaldırılmıştır.
(2) İş Kanununun 63 üncü maddesinin dördüncü fıkrası madde metninden çıkarılmıştır.
(3) İş Kanununun 104 üncü maddesinin birinci fıkrasında geçen “ 72 nci maddesi hükümlerine aykırı olarak bu maddede belirtilen yerlerde 18 yaşını doldurmamış erkek çocukları ve gençleri ve her yaştaki kadınları çalıştıran,” ibaresi madde metninden çıkarılmıştır.
GEÇİCİ MADDE 1- (1) 4857 sayılı İş Kanununun; 77 nci maddesine göre çıkarılmış olan Yönetmelik bu Kanunun 17 nci maddesine, kurma izni ve işletme belgesi alınmasına dair yönetmelik hariç 78 inci maddesine göre çıkarılmış olan Yönetmelikler bu Kanunun 29 uncu maddesine, 79 uncu maddesine göre çıkarılmış olan Yönetmelikler bu Kanunun 27 nci maddesine, 80 inci maddesine göre çıkarılmış olan Yönetmelik bu Kanunun 24 üncü maddesine, 88 inci maddesine göre çıkarılmış olan Yönetmelik bu Kanunun 22 nci maddesine göre çıkarılmış sayılır.
GEÇİCİ MADDE 2- (1) Bu Kanunun yürürlüğe girdiği tarihte faaliyette olan ve İş Kanunu kapsamına girmeyen ancak, bu Kanun kapsamına giren işyerlerinin işveren veya işveren vekilleri, bu Kanunun yürürlüğe girdiği tarihten itibaren bir yıl içerisinde işyerlerini Bölge Müdürlüğüne bildirmek zorundadır.
GEÇİCİ MADDE 3- (1) Bu kanunda geçen “Türk Lirası” ibaresi karşılığında, uygulamada 28/1/2004 tarihli ve 5083 sayılı Türkiye Cumhuriyeti Devletinin Para Birimi Hakkında Kanun hükümlerine göre ülkede tedavülde bulunan para “Yeni Türk Lirası” olarak adlandırıldığı sürece bu ibare kullanılır.
GEÇİCİ MADDE 4- (1) Çalışanların 4857 sayılı Kanun ve yürürlükteki diğer mevzuat gereği daha önce alınmış bulunan sağlık raporları bu Kanunun yürürlüğe girdiği tarihten itibaren bir yıl süreyle geçerlidir.
Yürürlük
MADDE 51- (1) Bu Kanun yayımı tarihinde yürürlüğe girer.
Yürütme
MADDE 52- (1) Bu Kanun hükümlerini Bakanlar Kurulu yürütür.
[M1]Cengiz
[M2]uygun düşünülmekte
[M3]Gerekçede açıklanacak
[M4]Kadın Statüsü Gen. Md. Sorulacak
[b5]Komisyonun kimlerden oluşacağı belirtilmeli, iş kanunun 30 maddesi bunun için örnek