Resmi Sağlık Kurum ve Kuruluşlarının Sağlık Hizmetlerini Satın Alma Yolu ile Gördürmesi
423-2007
14.03.2007
TABİP ODASI BAŞKANLIĞI'NA
Konu:Resmi Sağlık Kurum ve Kuruluşlarının Sağlık Hizmetlerini Satın Alma Yolu ileGördürmesi Hk.
Birliğimize gerek hekimler, gerekse Tabip Odalarımıztarafından gönderilen bilgilerden, Sağlık Bakanlığı'na bağlı sağlık kurum vekuruluşları tarafından, hekim ve diğer sağlık personeli tarafından verilensağlık hizmetlerinin açılan ihaleler sonucu taşeronlardan satın alma yolunagidildiği öğrenilmiştir. Son günlerdeartarak devam eden bu uygulamalara ilişkin bilgiler ile yapılabilecek hukuksalgirişimlerin paylaşılmasında yarar görülmüştür.
Resmi sağlık kurum ve kuruluşlarının, memurlar vediğer kamu görevlileri eliyle gördürülmesi Anayasal bir zorunluluk olan sağlıkhizmetlerini dışarıdan satın almaları hukuka aykırıdır. Ayrıca, sağlık hizmetininsatın alınmak suretiyle sunulması, sağlık çalışanlarını kamu görevlisi olmaktankaynaklanan haklarından yoksun olarak çalışmaya zorlamaktadır. İhale süresiylesınırlı hizmet sunulması ise sağlık hizmeti sunumunun sürekliliği ilkesini deihlal etmektedir. Bu hukuka ve hizmet gereklerine aykırılık hali aşağıdasayılan yargı kararlarıyla da ortaya konmuştur.
I-Sağlık Bakanlığı tarafından hazırlanıp 05.05.2004 günve 25453 sayılı Resmi Gazete'de yayımlanarak yürürlüğe konulan "Sağlık veYardımcı Sağlık Personeli Tarafından Yerine Getirilmesi Gereken HizmetlerinSatın Alma Yoluyla Gördürülmesine İlişkin Esas ve Usuller" isimlidüzenleyici işlemin, bu işleme dayalı olarak hazırlanan "2004 yılı (4aylık) Psikiyatri Uzmanı, Onkoloji Uzmanı, Çocuk Psikiyatri Uzmanı, AlerjiHastalıkları Uzmanı Hizmetleri Satın Alma İşi Teknik Şartnamesinin" vebu şartname ile Denizli Devlet Hastanesi'nde 7 adet hekim ve 5 adet diğersağlık personeli hizmetinin satın alma yolu ile gördürülmesine ilişkinyapılacak olan ihale işleminin yürütülmesinin durdurulması ve iptali, TürkTabipleri Birliği Merkez Konseyi tarafından Danıştay 5. Dairesi'nde 2004/4439sayılı dava ile istenmiştir.
Bu istem ile birlikte, sağlık hizmetlerinin satın alınması yoluyla gördürülmesine olanaktanıyan, 4924 sayılı Kanun'un 11. maddesi ile 657 sayılı Devlet MemurlarıKanunu'nun 36. maddesinin "III- Sağlık Hizmetleri Ve Yardımcı SağlıkHizmetleri Sınıfı" başlıklı bendine eklenen"Bu sınıfa dahil personel tarafından yerine getirilmesi gerekenhizmetler, lüzumu halinde bedeli döner sermaye gelirlerinden ödenmek kaydıyla,Bakanlıkça tespit edilecek esas ve usullere göre hizmet satın alınması yoluylagördürülebilir." hükmünün, Anayasa'nın 2. maddesindeki ‘hukukdevleti ilkesine', 10. maddesindeki ‘eşitlikilkesine', 128. maddesindeki ‘kamuhizmetlerinin gerektirdiği aslî ve sürekli görevler, memurlar ve diğer kamugörevlileri eliyle görülür, Memurların ve diğer kamu görevlilerininnitelikleri, atanmaları, görev ve yetkileri, hakları ve yükümlülükleri, aylık veödenekleri ve diğer özlük işleri kanunla düzenlenir.' ilkesine aykırı olduğu belirtilerek düzenlemeniniptali için Anayasa Mahkemesi'ne gönderilmesi de talep edilmiştir.
Danıştay 5. Dairesi 2004/4439 sayılı kararı ile 22.11.2004tarihinde sözü edilen hükmün iptali için yürürlüğün durdurulması istemli olarakAnayasa Mahkemesi'ne başvurulmasına, Anayasa Mahkemesi'nin bu konuda vereceğikarara kadar davanın esasının geri bırakılmasına karar vermiş; AnayasaMahkemesi'nce verilecek karar üzerine yeniden bir karar verilinceye kadaryürütmenin durdurulması istemimizin de kabulüne karar vermiştir.
Bu karar ile özetle, Denizli Devlet Hastanesi'nin özelkişi veya kuruluşlardan tıbbi hizmet satın alması önlenmiş; Sağlık Bakanlığıtarafından çıkartılan Sağlık ve Yardımcı Sağlık Personeli Tarafından YerineGetirilmesi Gereken Hizmetlerin Satın Alma Yoluyla Gördürülmesine İlişkin Esasve Usuller düzenlemesinin yürürlüğü durdurulmuş ve bu işlemlerin dayanağı yasahükmünün iptali için dosya Anayasa Mahkemesi'ne gönderilmiştir.
II-27.6.2003 tarih ve 2003/70 sayılı Sağlık BakanlığıGenelgesinin, yukarıda sözü edilen Danıştay 5.Daire kararı ile yürütmesidurdurulan düzenlemeyle aynı içerikte olan, (g) bendi ile bu Genelge hükmünedayalı olarak Gebze Fatih Devlet Hastanesi'ne 2006 ve 2007 yılları içinradyoloji görüntüleme hizmeti alınmasına yönelik ihalenin iptali istemiyleSağlık ve Sosyal Hizmet Emekçileri Sendikası tarafından Danıştay 13.Dairesi'nde2006/3097 E. sayılı dava açılmıştır. Anılan davada 8.1.2007 tarihinde karar verilmişolup Bakanlığın doğrudan sunmakla yükümlü olduğu sağlık hizmetinin dışarıdansatın alınmasına yönelik Genelge düzenlemesi ile buna dayanılarak yapılan ihaleişlemlerinin yürütmesinin durdurulmasına karar verilmiştir.
III-Bursa Yıldırım Belediyesi tarafından bazı tıbbihizmetlerin satın alınmasına yönelik açılan ihale Bursa Diş hekimleri Odasıtarafından açılan dava üzerine Bursa 1.İdare Mahkemesi'nin 15.2.2007 tarih ve 2006/2607sayılı kararıyla durdurulmuştur.
Yukarıda belirtilen yargı kararlarına rağmen,hekimlerin ve diğer sağlık personelinin verdiği hizmetlerin satın alma yolu ilegördürülmesine devam edilmesi en başta Anayasa'nın 138. maddesinde belirtilen;"Yasama ve yürütme organları ile idare, mahkeme kararlarına uymak zorundadır; buorganlar ve idare, mahkeme kararlarını hiçbir suretle değiştiremez ve bunlarınyerine getirilmesini geciktiremez" hükmüne aykırı olup, aynı zamanda suçoluşturmaktadır. Oda bölgenizde resmi sağlık kurum ve kuruluşlarının sağlıkhizmetlerinin satın alınmasına yönelik ihale duyurusu ve benzeri iş veişlemlerinin saptanması durumunda, yapılacak suç duyurusu ve açılacak iptaldavalarına esas olmak üzere Birliğimize ivedi olarak bilgi verilmesi; buişlemlere karşı Odanız tarafından yürütülecek hukuksal girişimlerde BirliğimizHukuk Bürosu'ndan yardım alınabileceğini bilgilerinize sunar, çalışmalarınızdabaşarılar dileriz.
Saygılarımızla,
Dr.Hakan Giritlioğlu | TTB Merkez Konseyi a. |