İSGB ve OSGB hakkında yönetmelik yargıya taşındı

15.10.2009
7,233
altİşyeri Sağlık ve Güvenlik Birimleri ile Ortak Sağlık ve Güvenlik Birimleri Hakkında Yönetmelik yargıya taşındı.

İşçi sağlığı ve iş güvenliği bakımından çok büyük sorunları bulunan ülkemizde, bir yandan işyeri sağlık birimlerinin niteliklerini belirten ve işyeri hekimlerinin bağımsızlığının sağlanmasının önemini vurgulayan uluslararası sözleşmeler onaylanırken, bir yandan da işçi sağlığının korunmasında herhangi bir katkı sağlamayacak, aksine işçi sağlığı hizmetlerindeki göreceli etkinliği de neredeyse bütünüyle ortadan kaldıracak düzenlemeler içeren İşyeri Sağlık ve Güvenlik Birimleri ile Ortak Sağlık ve Güvenlik Birimleri Hakkında Yönetmelik, 15.8.2009 tarih ve 27320 sayılı Resmi Gazete’de yayımlanarak yürürlüğe girdi.

Türk Tabipleri Birliği Merkez Konseyi Başkanlığı’nca, daha taslak aşamasındayken defalarca düşünce ve düzenleme önerileri iletilmesine karşın, bunlar dikkate alınmaksızın, ulusal ve uluslararası mevzuat ve yargı kararlarına da aykırı biçimde çıkarılan Yönetmeliğin iptali istemiyle Danıştay’da dava açıldı.

Bu davada ilgili yasalarla ilgili Anayasa’ya aykırılık itirazlarının ileri sürülmesinin yanı sıra Yönetmeliğin de iptali istenmiştir.

Anayasa’ya aykırılık itirazları:

  • İşçi sağlığı hizmetlerine en çok gereksinim duyan çalışan kesimlerinin işyeri sağlık birimlerinde sunulmakta olan koruyucu sağlık hizmetlerinin kapsamı dışında tutulmasına ilişkin 4857 sayılı İş Yasasının 81. maddesinin birinci fıkrasındaki“…en az elli …” ifadesi ve işyeri sağlık ve güvenlik birimleri ile ilgili neredeyse bütün konuların düzenlenmesini yönetmeliğe bırakan üçüncü fıkrası ile,
  • Niteliği itibariyle mezuniyet sonrası tıp eğitimi olan işyeri hekimliği eğitiminde Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığı ile bu Bakanlığa bağlı bir merkeze, bu alanın düzenlenmesi ve işyeri hekimliği eğitimi verilmesi konusunda yetki veren 3146 ve 7460 sayılı Yasaların ilgili hükümlerinin Anayasa’ya aykırılığı sebebiyle iptali için Anayasa Mahkemesi’ne başvurulması isteminde bulunulmuştur.

Yönetmeliğin iptali istenen kimi düzenlemeleri:

  • İşçi sağlığı ve iş güvenliği önlemlerinin, işçilerin yaşam ve sağlık haklarıyla doğrudan ilgili olması nedeniyle devlet tarafından bu hakkın korunmasını sağlayacak biçimde düzenlenmesi, yapılacak bütün düzenlemelerin merkezinde işçi sağlığının korunmasının yer alması ve hizmet organizasyonunun da buna göre yapılması gerekirken, aksi yönde düzenlemeler içeren Yönetmeliğin;

-      Elliden az işçi çalışan işyerlerinin, koruyucu işçi sağlığı hizmetlerinin kapsamı dışında tutmuş olmasına ilişkin düzenlemelerinin,

-      İşçi sağlığı hizmetlerinin en iyi verileceği yerin işyerleri olmasına karşın, sağlık birimi oluşturması zorunlu işyerleri oldukça daraltılarak, işçi sağlığının korunması yerine işverenlerin yükümlülüklerinin azaltılması amacıyla koruyucu işçi sağlığı hizmetlerinin verileceği ana birimler olarak kurgulanan ortak sağlık ve güvenlik birimlerinin, işverenler dışındaki ticari kuruluşlar tarafından da açılmasına olanak tanıyan, ortak sağlık biriminde hizmet verecek işyeri hekimi ile işveren arasında bir sözleşme yapılmasını sağlamayan, bu birimlerin hizmet ve personel standartlarını belirlemeyen düzenlemelerinin,

-      İşyeri hekimliğinin nitelikli olarak sunulmasını engelleyecek düzenlemeleri ile işyeri hekimi görevlendirmelerinde tabip odasına yetki vermeyen düzenlemelerinin,

-      İşyeri hekimine gerçek bir yetki tanımayan, mesleki bağımsızlığını sözde tanıyan ve iş güvencesine ilişkin herhangi bir hükme yer vermeyen düzenlemelerinin,

-      İşyeri hekimliği eğitimlerini içeriği belirsiz biçimde çerçevelendirip bu konuda ‘özel dersaneleri’ bile eğitim verebilir hale getiren düzenlemelerinin,

-      15.8.2009 tarihine kadar Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığı tarafından verilmiş bütün işyeri hekimliği sertifikalarının geçerli, 16.12.2003 tarihinden sonra Türk Tabipleri Birliği ve yükseköğretim kurumlarının işbirliği ile verilen işyeri hekimliği sertifikalarının ise geçersiz kabul edilmesine ilişkin düzenlemelerinin,

iptali ve öncelikli olarak yürütmesinin durdurulması; bu maddelerin iptaliyle Yönetmeliğin uygulanma olanağı kalmayacağından tümünün iptali ve yürütmesinin durdurulması talep edilmiştir.

İşçi sağlığı ve iş güvenliğinin korunup geliştirilmesini sağlayacak düzenleme ve uygulamalar yerine mevcut hakları dahi geriye götürerek yaşanan iş kazası ve meslek hastalıklarının artmasına sebep olacak bu Yönetmeliğin iptali için açılan dava, Danıştay’da incelenmekte olup yargılama sürecinde ortaya çıkacak bütün kararlar kamuoyu ile paylaşılacaktır.

TTB HUKUK BÜROSU