Hekim işgücü piyasası düzenlemesi

Sağlıkta Dönüşüm Programı’nın yasal düzenlemeleri kapsamında ifade edilen Kamu Hastane Birlikleri Yasa Tasarısı ile Üniversite ve Sağlık Personelinin Tam Gün Çalışmasına ve Bazı Kanunlarda Değişiklik Yapılmasına Dair Kanun Tasarısı TBMM’de.  

Tasarılarla hedeflenen nedir? Etkin ve verimli işleyen sağlık işletmelerinde hekimlerin mesailerini ve dikkatlerini sadece sağlık hizmetine/tıp eğitimine/koruyucu hekimliğe/hastalarına vermesini sağlamak!

Her iki tasarıyla, bugüne kadar yapılan aile hekimliği pilot yasası ve hizmet alımı uygulamaları birlikte değerlendirildiğinde piyasa koşullarında "sağlık" işletmelerinde sağlık  çalışanlarının ve özel olarak da hekimlerin kölelik koşullarında, güvencesiz, uzun süreli, düşük ücretle çalıştırılmasının hedeflendiği ortadadır. Bu ortamda başta hekimler olmak üzere bütün sağlık çalışanları mesailerini ve dikkatlerini sağlık hizmetine/tıp eğitimine/koruyucu hekimliğe/hastalarına değil "nasıl daha fazla kar edileceğine" vereceklerdir. Çünkü tasarılar başka bir şey istememekte, bunu söylemektedir. Artık hekimler 45 saat değil çok daha uzun süre çalışacak ve daha çok hata yapma riski ile karşı karşıya olacaklardır. Zaten zorunlu sigorta da o nedenle getirilmektedir. Çünkü amaç hata oluşmasını önlemek, komplikasyon dahil bir nedenle zarar gören hastaların zararlarını tazmin etmek değil sigorta piyasasını canlandırmaktır. Bir yandan da daha fazla hata yapacak hekim yetiştirmek için durmadan alt yapısız tıp fakülteleri açılmakta, kontenjanlar arttırılmaktadır.

Bilindiği gibi tasarının birden fazla "taslağı" son 2-3 senedir gündemde tutulmaktaydı. Son hali bugüne kadar tartışılanları bile aratacak olumsuzlukları içermektedir:  

1. Tasarıyı "tam gün" olarak adlandırmak yanlıştır; bir ilgisi yoktur.
2. Tasarının halkın sağlık hizmetlerine eşit, ücretsiz, nitelikli biçimde ulaşmasını kolaylaştıran bir yanı bulunmamaktadır.
3. Tasarı, yukarıda da söylendiği gibi, sağlık çalışanlarını uzun süre, düşük ücretle ve güvencesiz çalıştırmak amaçlıdır. Daha iyi ve nitelikli hizmet vermek için çalışma koşulları iyileştirileceğine bozulmaktadır. Bu koşullarda çalışan bir hekimin nitelikli sağlık hizmeti verebileceğini söylemek günde 10 saat araç kullanan bir sürücünün "kaza" yapmayacağını iddia etmektir. Sağlık ekibinin diğer üyelerini ise tıpkı performans sisteminde, aile hekimliğinde olduğu gibi daha da kötü koşullar beklemektedir.
4. Çalışanların özlük haklarının bütünüyle performans sistemi üzerine kurulmuş olmasının, etik başta olmak üzere mevcut durumdan daha da olumsuz bir tabloyu doğuracağı kesindir. Özel olarak üniversitelerde ise eğitim, araştırma ve hizmet arasındaki olumsuz durumu daha da kötüleştirecektir.
5. Kamu Hastane Birlikleri Yasa Tasarısı’nın öngördüğü gibi üniversiteler için de döner sermaye üzerinden “dönmeye” zorlanan işletmeler şeklinde kurgulanan hastaneler bütünüyle sağlık hizmetlerini istismar etmeye mecbur bırakılacaklardır. Hiç istenmeyen bu durumda bile söz konusu işletmelerin batması kesin gözükmektedir.

Kısacası sağlıkta dönüşümün mevcut kurgusu içinde ne hastalar ne de sağlık çalışanları açısından olumlu bir tablo gözükmemektedir.

Türk Tabipleri Birliği’nin gündeminde başta hekimler (kurum hekimi, asistan, pratisyen hekim, şef/şef yardımcısı, özelde çalışan hekim, öğretim üyesi, uzman hekim, işyeri hekimi...) olmak üzere, ekibi oluşturan sağlık çalışanlarının çalışma koşulları ve özlük haklarının iyileştirilmesi talebi bulunmaktadır. Bu ise bugün ve gelecek güvencesini sağlayan ve taşeron dahil bütün çalışanları gözeten düzenlemelerle sağlanmalıdır. Hekimler için taleplerimiz çok somut ve net olarak bilinmektedir. (Ücretlerimiz, Fazla Çalışma, Nöbetler broşürü için…)


Türk Tabipleri Birliği Merkez Konseyi Nisan ayında YÖK Başkanı, Mayıs ayı başında TBMM Aile Sağlık, Çalışma ve Sosyal İşler Komisyonu Başkanı, Sağlık Bakanı ile görüşmüş olup önümüzdeki hafta içerisinde komisyon üyeleri ile bir araya gelecektir. 

TTB Haziran"ın ilk haftasında tıp fakültelerinden başlayan bir etkinlik programını yürürlüğe koyacaktır(1, 2, 3 Tıp mı? Afiş ve broşür için…). Eş zamanlı olarak tabip odaları, iki yasa tasarısı ve sağlıkta dönüşüm ile ilgili olarak yerel değerlendirmelerin ardından milletvekilleri dahil düşüncelerini kamuoyu ile paylaşacaktır.  

Kamu Hastane Birlikleri Yasası"ndan Önce Tam Gün Aldatmacası açıklaması için…

Üniversite ve Sağlık Personelinin Tam Gün Çalışmasına İlişkin 2009 Nisan Taslağı ile 2009 Mayıs Tasarısı Arasındaki Farklar için…