İşçi sağlığı alanında yeni yönetmelik taslağı

İşyeri Sağlık ve Güvenlik Birimi ile Ortak sağlık ve Güvenlik Biriminin Çalışma Usul ve Esasları Hakkında Yönetmelik Taslağı açıklandı.

İŞYERİ SAĞLIK VE GÜVENLİK BİRİMİ İLE ORTAK SAĞLIK VE GÜVENLİK BİRİMİNİN ÇALIŞMA USUL VE ESASLARI HAKKINDA YÖNETMELİK (TASLAK)

 
BİRİNCİ BÖLÜM
Amaç, Kapsam, Dayanak ve Tanımlar
 
Amaç

MADDE 1- (1)Bu yönetmeliğin amacı, işyeri sağlık ve güvenlik birimi ile ortak sağlık ve güvenlik birimlerinde  görevlendirilecek işyeri hekimleri, iş güvenliği uzmanları ve işverence görevlendirilecek diğer personelin nitelikleri, sayısı, işe alınmaları, görev, yetki ve sorumlulukları, çalışma şartları, eğitimleri ve belgelendirilmeleri, görevlerini nasıl yürütecekleri, işyerinde kurulacak sağlık ve güvenlik birimleri ile ortak sağlık ve güvenlik birimlerinin nitelikleri, bu birimlerde bulunması gereken araç, gereç ve teçhizat ile ortak sağlık ve güvenlik birimlerinden hizmet alınmasına dair hususları düzenlemektir.

Kapsam

MADDE 2- (1)Bu Yönetmelik, 22/5/2003 tarihli ve 4857 sayılı İş Kanunu kapsamında yer alan;

a)     İş sağlığı ve güvenliği biriminin oluşturulması ve işyeri hekimi ile gereğinde diğer sağlık personelinin görevlendirilmesi bakımından devamlı olarak en az 50 işçi çalıştıran işyerlerini,

b)     İş güvenliği uzmanı mühendis veya teknik elamanın görevlendirilmesi bakımından sanayiden sayılan ve en az 50 işçi çalıştıran işyerlerini,

kapsar.

Dayanak

MADDE 3- (1)4857 sayılı Kanunun 81 inci maddesine istinaden çıkarılmıştır.

Tanımlar

MADDE 4- (1) Bu yönetmeliğin uygulanmasında;

a) Bakanlık: Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığını,

b) Genel Müdürlük: İş Sağlığı ve Güvenliği Genel Müdürlüğünü,

c) İSGÜM : İş Sağlığı ve Güvenliği Enstitüsü Müdürlüğünü,

ç) İşyeri hekimi: İş sağlığı ve güvenliği konularında görev yapmak üzere Bakanlıkça yetkilendirilmiş hekimi,

d) İş güvenliği uzmanı: İş sağlığı ve güvenliği konularında görev yapmak üzere Bakanlıkça yetkilendirilmiş mühendis veya teknik elemanı,

e)Teknik eleman: Üniversitelerin fizik, kimya bölümlerinden en az lisans düzeyinde mezun olanlar ile teknik öğretmenler ve meslek yüksek okullarının iş sağlığı ve güvenliği bölümü mezunlarını,

f) Tehlike sınıfı: İşyerinin iş sağlığı ve güvenliği açısından, yapılan işin özelliği, kullanılan veya ortaya çıkan maddeler, iş ekipmanları, üretim yöntem ve şekilleri, çalışma ortam ve şartları ile ilgili diğer hususlar dikkate alınarak Tehlike Sınıfı Belirleme Komisyonu tarafından belirlenen tehlike grubunu,

g) İşyeri sağlık ve güvenlik birimi: İş sağlığı ve güvenliği hizmetlerinin yürütülmesi amacıyla kurulan birimi,

ğ) Ortak sağlık ve güvenlik birimi: İşverenlerin iş sağlığı ve güvenliği hizmetlerini yerine getirmek üzere hizmet aldıkları işyeri dışında kurulmuş birimi,

h) Eğitim vermeye yetkili kurum veya kuruluş: İşyeri hekimliği ile iş güvenliği uzmanlığı eğitim hizmetlerini vermeye Bakanlık tarafından yetkilendirilmiş kurum veya kuruluşu,

ifade eder.
 
İKİNCİ BÖLÜM

İşverenin ve İşçilerin Sorumluluk, Hak ve Yükümlülükleri

İşverenin yükümlülükleri

MADDE 5-(1) İşverenler, işyerlerinde, sağlıklı ve güvenli çalışma ortamını sağlamak amacıyla; iş sağlığı ve güvenliği tedbirlerini belirlemek, uygulanmasını izlemek ve geliştirmek, iş kazası ve meslek hastalıklarını önlemek, işçilere ilkyardım ve acil müdahale ile koruyucu ve önleyici sağlık ve güvenlik hizmetlerini vermekle yükümlüdür.

(2) 50 ve daha fazla işçi çalışan işyerlerinde işverenler bu hizmeti vermek için, işyeri sağlık ve güvenlik birimi oluşturmakla ve işyerindeki işçi sayısı, işin niteliği ve tehlike sınıfına göre bir veya birden fazla işyeri hekimi ile gereğinde diğer sağlık personelini ve sanayiden sayılan işlerde iş güvenliği uzmanı olan bir veya birden fazla mühendis veya teknik elemanı görevlendirmekle yükümlüdürler. İşverenler, işyerlerinde işyeri sağlık ve güvenlik birimini kurabilecekleri gibi bu hizmetlerin tamamını veya bir kısmını işyeri dışında kurulu ortak sağlık ve güvenlik birimlerinden de alabilirler.

(3) İşyerinde sağlık ve güvenlik hizmetlerinin yürütümünden işveren sorumludur. İşverenin, ortak sağlık ve güvenlik biriminden hizmet alması işverenin sorumluluğunu ortadan kaldırmaz. İşçilerin iş sağlığı ve güvenliği konusundaki yükümlülükleri, işverenin sorumluluğu ilkesini etkilemez.

(4) İşveren, işyeri sağlık ve güvenlik biriminin hizmetlerinin yürütümünde işbirliği ilkesine göre hareket edilmesini sağlar.

(5) İşveren, işçilerin sağlığı ve güvenliği ile ilgili sorumlulukları çerçevesinde, işyeri/ortak sağlık ve güvenlik biriminin görevlerini yürütmesi için gerekli önlemleri almak, karar verme ve uygulama süreçlerine katılımı sağlamak amacıyla gerekli bilgileri bu birime aktarmakla yükümlüdür.

(6) İşveren, işyeri/ortak sağlık ve güvenlik birimi personelinin işyerinde iş sağlığı ve güvenliği hizmeti ile ilgili görevlerini etkin bir şekilde yerine getirmesi hususunda gerekli kolaylığı sağlamakla, planlama ve düzenleme yapılmasına imkan vermekle yükümlüdür.

(7) İşveren, işçilerin sağlık ve güvenlik gözetimine katılmalarını sağlamakla yükümlüdür.

(8) İşveren, işyeri/ortak sağlık ve güvenlik biriminde görev yapan personelin adı, soyadı, çalışma saatleri ile yetki ve sorumlulukları konusunda işçileri bilgilendirmekle yükümlüdür.

(9) İşyeri hekimi ile iş güvenliği uzmanının, iş sağlığı ve güvenliğine ilişkin yazılı önerilerinin yerine getirilmemesinin sonuçlarından işveren sorumludur.

(10)                     İşveren, işyeri hekimi ile iş güvenliği uzmanının bu Yönetmelikte belirtilen görevlerini yerine getirebilmeleri için, Yönetmeliğin 26 ve 30 uncu maddelerinde belirtilen çalışma sürelerinden az olmamak kaydı ile yeterli çalışma süresini sağlamakla yükümlüdür.

(11)                     İşveren, işyeri/ortak sağlık ve güvenlik biriminin, başka işyerlerinden çalışmak üzere kendi işyerine gelen işçilerin sağlık bilgilerine ulaşabilmelerini sağlar.

(12)                     İşveren, iş sağlığı ve güvenliği mevzuatı doğrultusunda, işyerlerinde tutulması gereken her türlü kaydı tutmakla ve bildirim yapılması gerekenleri ilgili yerlere bildirmekle yükümlüdür. Bu kayıt ve bildirim yükümlülüklerini işyeri/ortak sağlık ve güvenlik birimi ile işbirliği içerisinde gerçekleştirir.

(13)                     İşveren, işçilerin kişisel sağlık dosyalarını işten ayrılma tarihinden itibaren 10 yıl boyunca saklamak zorundadır. İşyeri ortam faktörlerinden kaynaklanan hastalıkların yükümlülük süresi bu süreyi aşan işyerlerinde, evrakların saklanması hastalıkların yükümlülük süresine göre uzar. İşçinin işyerinden ayrılarak başka bir işyerinde çalışmaya başlaması halinde, yeni işveren işçinin kişisel sağlık dosyasını ister. Eski işveren, kişisel sağlık dosyasının onaylı bir örneğini gönderir.

İşçilerin hak ve yükümlülükleri

MADDE 6- (1) İşçiler, işyerinde, sağlığını ve güvenliğini etkileyebilecek noksanlıkları ve tehlikeleri, iş sağlığı ve güvenliği kuruluna, işveren veya işveren vekiline başvurarak durumun tespit edilmesini ve gerekli tedbirlerin alınmasına karar verilmesini talep edebilir.

(2) İşçiler, işverene karşı yükümlülükleri saklı kalmak koşuluyla işyerinde sağlık ve güvenliğin korunması ve geliştirilmesi için;

a)     İşyeri/ortak sağlık ve güvenlik biriminin yapacağı çalışmalara destek sağlamak, sağlık muayeneleri, bilgilendirme ve eğitim programlarına katılmak ve gerekli durumlarda işbirliği yapmakla,

b)     Kendilerinin ve başkalarının sağlığı ve güvenliği açısından, işyeri/ortak sağlık ve güvenlik birimi tarafından verilecek talimatlara uymakla,

yükümlüdürler.

(3) İşçiler veya temsilcileri, iş sağlığı ve güvenliği konularına ilişkin çalışmalara katılırlar.

(4) Sağlık gözetimi yapılacak işçi, sağlık gözetiminde yürütülecek hizmetlerin amaç ve yöntemleri hususunda önceden haberdar edilir. Sağlık gözetimi sonucunda elde edilen verilerin kullanılması ile ilgili bilgilendirilir.

(5) İşçiler veya temsilcileri, mesleki sağlıkla ilgili şüpheli bir durum olduğunda sağlık gözetimi isteme hakkına sahiptir.

 
ÜÇÜNCÜ BÖLÜM
İşyeri Sağlık ve Güvenlik Birimi ile Ortak Sağlık ve
Güvenlik Biriminin Kuruluşu ve Organizasyonu

İşyeri sağlık ve güvenlik birimi ve çalışanları

MADDE 7- (1)Devamlı olarak en az 50 işçi çalışan işyerlerinde, iş sağlığı ve güvenliği hizmetlerini yerine getirmek üzere işyeri sağlık ve güvenlik birimi kurulur. İşyeri sağlık ve güvenlik birimi; en az bir işyeri hekimi ile sanayiden sayılan işlerin yapıldığı işyerlerinde en az bir iş güvenliği uzmanından ve yapılacak çalışmalara yardımcı olmak için gerektiğinde diğer elemanlardan oluşur. Bu yükümlülük, Bakanlık tarafından yetkilendirilmiş işyeri dışındaki kişi ve/veya kuruluşlardan hizmetin tamamı veya bir kısmı alınarak da yerine getirilebilir.

 (2) İşyeri sağlık ve güvenlik birimi, koruyucu ve önleyici hizmetleri, işyerinin yer aldığı tehlike sınıfına ve işçi sayısına göre belirlenen süreye uygun olarak yürütür.

Ortak sağlık ve güvenlik birimi ve çalışanları

MADDE 8- (1)Ortaksağlık ve güvenlik biriminin özelliği, birden çok işyerine koruyucu ve önleyici sağlık ve güvenlik hizmetini verebilmesidir.

(2) Ortak sağlık ve güvenlik biriminde iş sağlığı ve güvenliği hizmetlerini yürütecek personelin çalışma süreleri, hizmet verilecek işyerinin yer aldığı tehlike sınıfına ve işçi sayısına göre belirlenen süreye uygunluğu bu Yönetmeliğin 26 ncı ve 30 uncu maddelerinde belirtilen kriterlerin altında olamaz.

(3)İş sağlığı ve güvenliği hizmetlerinin etkin yürütülmesi amacıyla, hizmet verilen işyerine yer aldığı sektör ve tehlike sınıfı dikkate alınarak mümkün olduğunca aynı işyeri hekiminin, iş güvenliği uzmanının ve diğer personelin hizmet vermesi sağlanır.

Bina ve donanım

MADDE 9- (1)İşyeri/ortak sağlık ve güvenlik birimi, iş sağlığı ve güvenliği hizmetlerinin yürütülebilmesine ve çalışacak personel sayısına yetecek büyüklükte, kolay ulaşılabilir, tercihen tek katlı bir binada veya kurulacağı binanın giriş katında olmalıdır.İşyeri/ortak sağlık ve güvenlik birimi, en az bir muayene odası, bir müdahale odası, bir iş güvenliği uzmanı odası ile bekleme yerinden oluşur.

(2)İşyeri/ortak sağlık ve güvenlik biriminde yeterli aydınlatma, havalandırma, ısıtma, soğuk ve sıcak su tesisatı bulunmalı, sağlık biriminin tabanı kolay temizlenebilen ve yıkanabilen nitelikte olmalıdır. İşyeri/ortak sağlık ve güvenlik birimi, Ek-1’de belirtilen asgari araç ve gereçler ile donatılır.

(3) İşyeri sağlık ve güvenlik birimi kuran işyerlerinden;

a) Az tehlikeli sınıfta yer alan ve 1000’ e kadar işçi çalışan işyerleri, tehlikeli sınıfta yer alan ve 750’ ye kadar işçi çalışan işyerleri ile çok tehlikeli sınıfta yer alan ve       500’ e kadar işçi çalışan işyerlerinde, işverenlerin, sağlık ve güvenlik hizmeti verme yükümlülüklerinin tamamını ortak sağlık ve güvenlik birimlerinden hizmet almak suretiyle yerine getirmeleri durumunda, işyerlerinde bir müdahale odası ve bir ilkyardımcı dışında, bina ve donanım şartı aranmaz.

b) Az tehlikeli sınıfta yer alan ve 1000’ in üzerinde (1000 dahil) işçi çalışan işyerleri, tehlikeli sınıfta yer alan ve 750’ nin üzerinde (750 dahil)  işçi çalışan işyerleri ile çok tehlikeli sınıfta yer alan ve 500’ ün üzerinde (500 dahil) işçi çalışan işyerlerinde tam gün çalışan işyeri hekimi ve iş güvenliği uzmanı istihdamı ile işyerlerinde işyeri sağlık ve güvenlik birimi bina ve donanımı kurulması zorunludur. İşyerine 1000 metreden yakın ortak sağlık ve güvenlik birimlerinden hizmetin tamamının alınması durumlarında, bina ve donanım şartı aranmaz.

DÖRDÜNCÜ BÖLÜM

İşyeri sağlık ve güvenlik birimi ile Ortak Sağlık ve Güvenlik Biriminin
Görevleri, Çalışma Usul ve Esasları

 
Görevler

MADDE 10- (1)İşyeri/ortak sağlık ve güvenlik birimi, sağlıklı ve güvenli bir çalışma ortamı oluşturmak üzere işin normal akışını aksatmamak ve verimli bir çalışma ortamının sağlanmasına katkıda bulunmak amacıyla;

a) Çalışma ortamının gözetimi,
b) İşçilerin sağlık gözetimi,

c) Eğitim, danışmanlık, bilgilendirme ve öneriler,

ç) İlkyardım ve acil müdahale,
d) Kayıt ve istatistik,
e) Diğer görevleri,
yerine getirmekle yükümlüdür.

(2) Bu hizmetlerin yürütümünde, iş sağlığı ve güvenliği mevzuatında öngörülen tedbirlerin uygulanmasında işyeri/ortak sağlık ve güvenlik birimi personeli işbirliği ilkesine uygun hareket eder.

Çalışma ortamının gözetimi

MADDE 11 - (1) Çalışma ortamının gözetimi, işyeri/ortak sağlık ve güvenlik biriminin işyerinde sağlık ve güvenlik tehlikelerine karşı yürüteceği her türlü önleyici ve düzeltici faaliyeti kapsar.

(2) İşyeri/ortak sağlık ve güvenlik birimi, birinci fıkra kapsamındaki görevlerini yürütürken bu Yönetmeliğin“İş Güvenliği Uzmanının Görevleri” başlıklı 31 inci maddesinde sayılan hususları yerine getirir.

İşçilerin sağlık gözetimi

MADDE 12- (1) İşçilerin sağlık gözetimi,  işçilerin sağlığını korumak ve geliştirmek amacı ile işçilere verilecek her türlü sağlık hizmetini kapsar.

(2) İşyeri/ortak sağlık ve güvenlik birimi, birinci fıkra kapsamındaki görevlerini yürütürken bu Yönetmeliğin “İşyeri Hekiminin Görevleri” başlıklı 27 nci maddesinde sayılan hususları yerine getirir.

İlkyardım ve acil müdahale

MADDE 13- (1) İşyeri/ortak sağlık ve güvenlik birimi;

a) İşyerinde kaza, yangın, doğal afetler gibi acil müdahale gerektiren durumlar için acil durum planın hazırlanmasını, ilkyardım ve acil müdahale bakımından yapılması gerekenleri, uygulamaları organize eder, yürütür ve ilgili diğer birim, kurum ve kuruluşlarla işbirliği yapar.

b) İşyerinde, 22/5/2002 tarihli ve 24762 sayılı Resmi Gazete’de yayımlanan İlkyardım Yönetmeliğine göre bulunması gereken, ilkyardımcı olacak kişilerin gerekli eğitimleri almasını sağlayacak organizasyonu yapar.

c) İşyerlerinde işyeri sağlık ve güvenlik birimi çalışma süresince açık bulundurulur ve bu süre içerisinde en az bir ilkyardımcı görevlendirilir.

Kayıt ve istatistik

MADDE 14- (1)Çalışma ortamı ve işçilerin sağlık gözetimine ait bütün bilgiler işyeri/ortak sağlık ve güvenlik birimince kayıt altına alınır ve belgeler muhafaza edilir.

(2) Çalışma ortamı gözetiminden elde edilen bilgiler kayıt altına alınır, işletmedeki işveren, işçiler ve temsilcileri ile varsa iş sağlığı ve güvenliği kurulu bu bilgilere ulaşabilmelidir.

(3) İşçilerin sağlığının çalışma koşullarından etkilenip etkilenmediğinin belirlenmesinde işe giriş ve periyodik muayene, hastalık, sağlık sorunları ile ilgili yapılan başvuruların günlük ve aylık dökümü kayıtları ile iş kazaları ve meslek hastalıkları, işe devamsızlık, zararlı ve tehlikeli madde kayıtları  kullanılır.

(4) İşyeri/ortak sağlık ve güvenlik birimi, işçilerin sağlık bilgileri, yaptığı işler ve çalıştığı ortamdaki maruziyet bilgileri ile bu maruziyetlerin değerlendirme sonuçlarını işyerindeki kişisel sağlık dosyalarında gizlilik ilkesine uyarak saklanmasını sağlar.

(5) İşyeri/ortak sağlık ve güvenlik birimi, işyerinde meydana gelen bütün kazaları ve meslek hastalıklarını kaydeder ve bunlarla ilgili rapor hazırlar. İş kazaları ve meslek hastalıkları ile ilgili kayıt ve takip işlemlerinde Ek-2’ de belirtilen örnek formları kullanır. Meslek hastalıkları ve 2 günden fazla işgünü kaybı ile sonuçlanan iş kazalarını işyerinin bağlı bulunduğu Bölge Müdürlüğüne bildirir. Kaza ve meslek hastalıklarının kayıtlarını değerlendirerek kaynaklarını belirler ve bunlara yönelik önlemler geliştirir.

Yıllık çalışma planı

MADDE 15- (1) İşyeri/ortak sağlık ve güvenlik birimi, yürütülecek hizmetler ile ilgili olarak işbirliği ilkesine uygun yıllık çalışma planı hazırlar ve hazırlanan plan işveren tarafından onaylanır. Onaylanan plan işyerinde ilan edilir. Bir nüshası işyeri/ortak sağlık ve güvenlik birimince kayıt altına alınır.

Yıllık değerlendirme raporu

MADDE 16- (1) İşyeri/ortak sağlık ve güvenlik birimi, işyerindeki sağlık ve güvenlik gözetimi ile ilgili çalışmaları kaydeder ve Ek-3’ te belirtilen örneğe uygun yıllık değerlendirme raporu hazırlayarak işverene, iş sağlığı ve güvenliği kuruluna ve Genel Müdürlüğe gönderir.

Sözleşme ve bildirim

MADDE 17- (1) İşveren,işyeri sağlık ve güvenlik biriminde görev alacak bu Yönetmelikte belirtilen niteliklere sahip işyeri hekimi, iş güvenliği uzmanı ve diğer personel ile görevlerini yerine getirme hususunda, sözleşmede yer alan bilgileri içeren bir görevlendirme belgesi düzenler. Bu hizmetlerin işyeri dışından alınması durumunda taraflarca sözleşme yapılır. Görevlendirme belgesi veya sözleşme 3 nüsha düzenlenir. Düzenlenen nüshalardan biri işverende, biri işyeri sağlık ve güvenlik biriminde kalır, diğer nüsha ise Genel Müdürlüğe gönderilir. Sözleşmeler, Ek-4, Ek-5 ve Ek-6’daki örneklerine uygun olarak düzenlenir. Ayrıca elektronik ortamda Genel Müdürlüğe bildirimde bulunulur.

(2) İşverenler, işyerinde başka bir görevi yürüten mühendis veya teknik elemanları, uygun nitelikte iş güvenliği uzmanlığı sertifikasına sahip olmaları şartıyla iş güvenliği uzmanı olarak görevlendirebilir. İş güvenliği uzmanı, bu görevini yürütürken başka bir işle görevlendirilemez.

(3)Ek-4, Ek-5 ve Ek-6’ daki sözleşmelerin feshi halinde, bu durum taraflarca üç iş günü içinde fesih gerekçesi ile birlikte Genel Müdürlüğe bildirilir.

(4) Ortak sağlık ve güvenlik birimlerindeki personel değişiklikleri Ek-8’ deki form doldurularak Genel Müdürlüğe bildirilir.

 Mesleki bağımsızlık

MADDE 18- (1)İşyeri/ortak sağlık ve güvenlik birimi personelinin mesleki bağımsızlığı korunur.İşyeri/ortak sağlık ve güvenlik birimi personeli, bağımsız çalışma ilkesi uyarınca bu Yönetmelik hükümlerini yerine getirirken işin normal akışını mümkün olduğu kadar aksatmamak kaydıyla görevini yapmaktan alıkonulamaz. İşveren, bu personelin malzeme, ürün, maddeler ve işin yapılışı ile ilgili bilgilere ulaşmasını sağlar.

Gizlilik ilkesi

MADDE 19 – (1)İşyeri/ortak sağlık ve güvenlik birimi personeli, işyerine ve işçilere ait tıbbi, teknik ve idari bilgileri gizli tutmakla sorumludur. Bu bilgiler, başkalarına sadece işyeri/ortak sağlık ve güvenlik birimi tarafından işletmedeki işveren, işçiler veya onların temsilcileri varsa iş sağlığı ve güvenliği kurulu üyelerinin ittifakı ile bildirilir.

İşbirliği ilkesi

MADDE 20- (1) İşyeri/ortak sağlık ve güvenlik birimi personeli, görevlerinin yürütümünde ve iş sağlığı ve güvenliği mevzuatında öngörülen tedbirlerin uygulanmasında,

a)     İşverenle,

b)     İşyeri bünyesindeki bütün üretim birimleri veya diğer bölüm çalışanları ile,

c)     İşletmede iş sağlığı ve güvenliği işçi temsilcisi/temsilcileri ile,

d)     Sanayiden sayılan işyerlerinde iş sağlığı ve güvenliği kurulu ile,

işbirliği içinde çalışır.

(2) Ayrıca birim, Bakanlığın iş sağlığı ve güvenliği alanında faaliyet gösteren birimleri ile işbirliği yapabilir.

İşçilere hizmetin ücretsiz verilmesi

MADDE 21- (1) İşçilere verilecek iş sağlığı ve güvenliği hizmetleri ve ilgili eğitimler işçilere mali yük getirmez ve mümkün olduğu ölçüde çalışma saatleri içerisinde yerine getirilir. Bunun mümkün olmadığı durumlarda verilecek hizmet ve eğitimler çalışma süresinden sayılır.

 
BEŞİNCİ BÖLÜM

İşyeri Hekimlerinin Nitelikleri, Görev, Yetki ve Sorumlulukları, Çalışma Şartları, Eğitim ve Belgelendirmeleri

İşyeri hekimlerinin nitelikleri

MADDE 22 – (1)İşyeri hekimi olarak görevlendirilecek hekimler, eğitim vermeye yetkili kurum veya kuruluş tarafından düzenlenen işyeri hekimliği eğitim programlarına katılmak ve eğitim sonunda Bakanlıkça düzenlenecek sınavda başarılı olmak zorundadır.

     (2) İşyeri hekimliği eğitimi verecek kurum ve kuruluşların yetkilendirilme esasları Bakanlıkça çıkarılan bir tebliğ ile düzenlenir.

İşyeri hekiminin sertifikalandırılması

MADDE 23 – (1) İşyeri hekimliği sertifikası;

a) İş sağlığı ve güvenliği alanında en az 7 yıl teftiş yapmış olan hekim iş müfettişi veya üniversitelerden iş sağlığı bilim uzmanlığı ve/veya bilim doktorası almış veya iş ve meslek hastalıkları/işyeri hekimliği yan dal uzmanlığı almış olan hekimler ile Genel Müdürlük ve bağlı birimlerde iş sağlığı alanında fiilen en az 10 (on) yıl çalışmış hekimlere istekleri halinde,

b) İşyeri hekimliği sertifika eğitim programlarına katılan ve eğitim sonunda Bakanlıkça düzenlenen sınavda başarılı olan hekimlere,

c) Yurt dışında işyeri hekimliği sertifikası veya benzeri belgeye sahip olanların belgeleri müracaatları halinde Bakanlıkça değerlendirilir. Müracaatları kabul edilenlerden, işyeri hekimliği sertifika sınavında başarılı olan hekimlere,

Bakanlıkça verilir.
(2) Sektörel işyeri hekimliği;

İşyeri hekimliği sertifikasına sahip hekimler, istekleri halinde, özel mesleki risklere yönelik eğitim programlarına katılıp bu eğitim sonunda Bakanlıkça düzenlenecek sınavda başarılı olmaları halinde sektörel işyeri hekimliği sertifikası almaya hak kazanırlar.

İşyeri hekimlerinin eğitimi ve belgelendirilmeleri

MADDE 24 (1) Eğitim programları teorik ve uygulamalı olmak üzere iki bölümden oluşur. Eğitimin süresi, 180 saat teorik ve 40 saat pratik olmak üzere toplam 220 saatten az olmamalıdır. İşyeri hekimliği sertifika eğitim programlarının sonunda Bakanlıkça sınav düzenlenir.

 (2) Sertifika sınavında başarılı olamayanlar sınava girdikleri tarihten itibaren bir yıl içinde iki kez sınava girme hakkına sahiptirler. Ancak, bu hakkını kullanmayan veya iki sınavda da başarılı olamayan adaylar yeniden sertifika eğitim programına katılmak  zorundadırlar.

(3) Sektörel işyeri hekimliği eğitim programlarının süresi 60 saat teorik ve 20 saat pratik olmak üzere toplam 80 saatten az olamaz.

(4) İşyeri hekimleri, sertifikalarını aldıkları tarihten itibaren 7 yıllık periyotlarla Bakanlık tarafından verilecek bilgi yenileme eğitimine katılmak zorundadırlar. Bu eğitimin süresi 24 saatten az olamaz.

(5) Bilgi yenileme eğitimine katılmayan işyeri hekimlerinin sertifikaları geçersiz sayılır ve bilgi yenileme eğitimine katılıncaya kadar bu Yönetmelik kapsamındaki görev ve yetkilerini kullanamazlar.

Eğitim ve sınav komisyonu

MADDE 25 – (1) İşyeri hekimliği ile sektörel işyeri hekimliği sertifika ve bilgi yenileme eğitim programlarının hazırlanması, organizasyonu, uygulanması, eğiticilerin kriterleri ile sınav komisyonunun teşekkülü, sınavın yapılış şekli ve değerlendirilmesi ile ilgili usul ve esaslar İşyeri Hekimliği Eğitim Komisyonu tarafından belirlenir.

 (2) Komisyon; İş Sağlığı ve Güvenliği Genel Müdürünün başkanlığında, İş Teftiş Kurulu Başkanlığından bir hekim iş müfettişi, İş Sağlığı ve Güvenliği Genel Müdürlüğünden bir hekim, Sağlık Bakanlığı, Sosyal Güvenlik KurumuBaşkanlığı, ilgili meslek örgütünden bir üye, Yükseköğretim Kurul Başkanlığı tarafından görevlendirilecek iş sağlığı konusunda çalışmaları olan bir öğretim üyesi ile en çok üyeye sahip işçi ve işveren sendikaları konfederasyonundan birer üyeden oluşur.

(3) Komisyon her yıl Ocak ayında olağan olarak toplanır. Bakanlık gerektiğinde komisyonu olağanüstü toplantıya çağırabilir. Toplantıların gündemi üyelere toplantı tarihinden 15 gün önce bildirilir. Komisyonun sekreterya işleri Genel Müdürlük tarafından yürütülür. Komisyon, kararlarını salt çoğunlukla alır. Eşitlik halinde Başkanın oyu kararı belirler. Komisyon kararı, karar defterine yazılır ve üyeler tarafından imzalanır.

İşyeri hekimlerinin çalışma süresi

MADDE 26 – (1) İşyeri hekimleri, bu Yönetmelikte belirtilen görevlerini yerine getirmek için aşağıda belirtilen sürelerde görev yaparlar:

a) Az tehlikeli sınıfta yer alan işyerlerine; sağlık gözetimi için ayda en az 12 saat, buna ilave olarak işe giriş ve periyodik sağlık kontrolleri, eğitim için işçi başına yılda en az 30 dk,

b) Tehlikeli sınıfta yer alan işyerlerine; sağlık gözetimi için ayda en az 30 saat, buna ilave olarak işe giriş ve periyodik sağlık kontrolleri, eğitim için işçi başına yılda en az 60 dk,

c) Çok tehlikeli sınıfta yer alan işyerlerine; sağlık gözetimi için ayda en az 40 saat, buna ilave olarak işe giriş ve periyodik sağlık kontrolleri, eğitim için işçi başına yılda en az 90 dk.

 (2) Az tehlikeli sınıfta yer alan ve 1000’ in üzerinde (1000 dahil) işçi çalıştırılan işyerlerinde tam gün çalışacak bir işyeri hekimi ile ilk paragrafta belirtilen kriterlere uygun yeteri kadar hekim eklenir.

(3) Tehlikeli sınıfta yer alan ve 750’nin üzerinde (750 dahil) işçi çalıştırılan işyerlerinde tam gün çalışacak bir işyeri hekimi ile ilk paragrafta belirtilen kriterlere uygun yeteri kadar hekim eklenir.

(4) Çok tehlikeli sınıfta yer alan ve 500’ün üzerinde (500 dahil) işçi çalıştırılan işyerlerinde tam gün çalışacak bir işyeri hekimi ile ilk paragrafta belirtilen kriterlere uygun yeteri kadar hekim eklenir.

(5) Ayrıca işyerinde tedavi hizmeti verilmesi durumunda, bu hizmet için gerekli süre yukarıda belirtilen sürelerin dışında tutulur.

(6) Tehlike Sınıfı Belirleme Komisyonu;

a) İşyerlerinin, iş sağlığı ve güvenliği açısından hangi tehlike sınıfına gireceği Sosyal Güvenlik Kurumu Başkanlığıiş kazaları ve meslek hastalıkları istatistikleri de göz önünde bulundurularak; İş Sağlığı ve Güvenliği Genel Müdürü başkanlığında, Sağlık Bakanlığı, Sanayi Bakanlığı, Sosyal Güvenlik Kurumu Başkanlığı, İş Teftiş Kurulu Başkanlığı, en çok üyeye sahip işçi ve işveren sendikaları konfederasyonları ile ilgili meslek örgütlerinden birer temsilcinin oluşturduğu bir komisyonun görüşleri doğrultusunda Bakanlıkça belirlenir.

b) Komisyon her yıl Şubat ayında olağan olarak toplanır. Bakanlık gerektiğinde komisyonu olağanüstü toplantıya çağırabilir. Toplantının gündemi üyelere toplantı tarihinden 15 gün önce bildirilir. Komisyonun sekretarya işleri Genel Müdürlük tarafından yürütülür.

c) Komisyon, kararlarını salt çoğunlukla alır. Eşitlik halinde Başkanın oyu kararı belirler. Komisyon kararı, karar defterine yazılır ve üyeler tarafından imzalanır.

İşyeri hekiminin görevleri

MADDE 27- (1)İşyeri hekimi iş sağlığı hizmetleri kapsamında aşağıdaki görevleri yapmakla yükümlüdür:

a) İş ile ilişkisi bakımından, işçilerin sağlığının gözetimini yapmak,

b) İşyerlerinde sağlığa zararlı riskleri tanımlamak ve değerlendirmek,

c) Birden fazla madde veya etkene aynı anda maruz kalınması durumunda, ortaya çıkabilecek veya çıkan sağlık tehlikelerini iş sağlığı güvenliği mevzuatı kapsamında değerlendirmek,

ç) İşçilerin işe girişlerinde sağlık muayenelerini yaparak işe uygun olduklarını belirten sağlık raporunu hazırlamak,

d) Yapılan işin özelliğine göre, işin devamı süresince işçilerin kontrol muayenelerini düzenli aralıklarla yapmak,

e) İşçilerin işe giriş ve periyodik muayenelerini Ek-7’ de verilen örneğe uygun olarak yapmak,

f)“Ağır ve Tehlikeli İşler Yönetmeliği”nde belirtilen ağır ve tehlikeli işlerde çalışan işçilerin işe giriş/periyodik muayenelerini, anılan Yönetmeliğin Ek-2’ sinde yer alan “Ağır ve Tehlikeli İşlerde Çalışacaklara Ait İşe Giriş/Periyodik Muayene Formu” örneğine göre yapmak,

g) İşçilerin periyodik muayene aralıklarını, iş sağlığı ve güvenliği mevzuatında belirlenen kriterlere göre yapmak,

ğ) Sağlık sorunları nedeni ile işe gelememe ve işyerinde olabilecek sağlık tehlikeleri arasında bir ilişkinin olup olmadığının tespit etmek,

h) Sağlık nedeniyle 3 haftadan uzun veya meslek hastalıkları, iş kazaları nedeniyle veya sık tekrarlanan işten uzaklaşmalarda işe dönüş muayenesi yapmak,

ı) İşçinin işe girişinde ve iş değişikliğinde, işe uyumunun belirlenmesi amacıyla yapılan sağlık muayenesi sonucunda oluşturulan raporda, çalıştırılacağı işler ve çalışma koşullarını belirtmek, rapor sonucu işveren ve işçiye yazılı olarak bildirmek,

i) Herhangi bir hastalık, kaza veya periyodik muayene sonrasında eski işinde çalışması sakıncalı bulunan işçinin, mevcut sağlık durumuna uygun bir işte çalıştırılmasını sağlamak,

j) Özürlüler, eski hükümlüler ve terör mağdurlarının işe alınmaları, işyerinde oluşan bir kaza ya da hastalık sonrasında geçici ya da kalıcı iş göremezliği olanların işe başlamaları, uygun işe yerleştirilmeleri için gerekli sağlık muayenelerini yaparak rapor hazırlamak ve işlerine uyumlarını sağlamak,

k) Özelliği olan işçileri; gebe ve emziren kadınları, on sekiz yaşından küçükleri, iki yaşından küçük çocuğu olan anneleri, meslek hastalığı veya şüphesi tanısı alanları, kronik hastalığı olanları, yaşlıları, malul ve özürlüleri, alkolikleri, ilaç ve uyuşturucu bağımlılığı olanları, birden fazla iş kazası geçirmiş olanları yakın takip ve koruma altına almak, bilgilendirilmelerine özel önem vermek, yapılacak risk değerlendirmesinde özelliği olan işçileri özel olarak dikkate almak,

l) İşyerindeki çalışma şartları bakımından gebe ve emziren kadınları sağlık tehlikelerine karşı korumak, geliştirmek ve eğitimlerini sağlamak,

m) Kronik hastalığı olanları daha sık aralıklarla muayene etmek, gerekli tetkikleri yaptırmak ve koruyucu önlemlerin alınması hususunda gerekli işlemleri yapmak,

n) Gerekli laboratuar tetkikleri ve radyolojik muayeneleri yaptırmak,

o) Bulaşıcı hastalıkların kontrolünü sağlayarak yayılmasını önleme ve aşılama çalışmaları yapmak, portör muayenelerini yaptırmak,

ö) İşyerinin genel hijyen koşullarını devamlı izleyerek ve denetleyerek işyerindeki bütün birimlerin işçilerin sağlığını koruyup geliştirecek biçimde düzenlenmesi, işçiye sağlıklı bir ortamda ve yürütülen işin gerektirdiği kaloriyi karşılayacak nitelikte yemek sunulması, içme suyu imkanı sağlanması, soyunma odaları, banyo, lavabo ve tuvaletlerin bakımlı ve temiz olması ve genel temizlik donanımının temin edilmesi ve sürdürülmesi, mevcutsa yatakhanelerin sağlığa uygunluğu için gereğini yerine getirmek,

p) İşyerinde mevcutsa kreş ve çocuk bakım yurdu ile emzirme odalarının sağlık koşullarını kontrol etmek, sağlık koşullarına uygunluğunu sağlamak, çocukların sağlık muayenelerini yaparak kayıt altına almak,

r) İşin işçiye uygunluğunu sağlamak ve geliştirmek,

s) Meslek hastalığı veya şüphesi tanısı alan ve iş kazası geçiren işçilerin izleme ve kontrolünü yapmak, meslek hastalıkları tanısında yetkili hastaneler ile sürekli işbirliği içinde çalışmak,

ş) İş kazasına uğrayan ya da meslek hastalığına tutulan işçilerin rehabilitasyonu konusunda işyerindeki ilgili birimlerle işbirliği içinde çalışmak,

t) İş sağlığı ve çalışma ortamı ile ilgili mevcut durum, sorunların tespiti, bunların çözümü için etkin metotların geliştirilmesi, öncelikler ve sonuçların değerlendirilmesi amacıyla belirli aralıklarla gözden geçirmeler yapmak,

u) Çalışma ortamı gözetimi ile ilgili olarak gerektiğinde ölçümler yapılmasını sağlayarak alınan sonuçların işçilerin sağlığı yönünden değerlendirmesini yapmak,

ü) İşyerinde varsa iş sağlığı ve güvenliği kuruluna katılarak çalışma ortamı ve işçilerin sağlık gözetimi ile ilgili gerekli açıklamalarda bulunmak, danışmanlık yapmak ve kurulda alınan kararların uygulanmasını izlemek,

v) Yürütülecek her türlü sağlık gözetimi faaliyetleri, amaç ve yöntemleri ile sağlık gözetimi sonucunda elde edilen verilerin kullanılması ile ilgili işçileri ve temsilcilerini bilgilendirmek ve rızasını almak,

y) İşçileri, işiyle ilgili sağlık tehlikeleri, yapılan sağlık muayene sonuçları ve bunların değerlendirilmesi konusunda yeterli ve uygun şekilde bilgilendirmek,

z) İşçilerin, zamanlarını etkin ve verimli biçimde değerlendirmeleri için eğitici, kültürel ve sportif etkinliklerle zenginleştirilmiş dinlenme imkanı sağlayacak çalışmalar ile ilgili önerilerde bulunmak.

aa) İşyerinde ilkyardım ve acil müdahale hizmetlerinin organizasyonunu yapar, ilgili personelin eğitiminin sağlanması çalışmalarını yürütmek,

bb) İş ve işçinin uyumunu sağlamak için; iş usullerinin işçilerin fiziksel ve zihinsel kapasitelerine uyarlanması, işçilerin sağlığının, yapılan iş ve işlemler ile çalışma ortamındaki çeşitli stres faktörlerinden olumsuz yönde etkilenmesi ihtimaline karşı inceleme ve araştırmalar yapmak,

cc) İş kazaları ve meslek hastalıklarının analizine katılmak. İşyerinde meslek hastalığı veya meslek hastalığı şüphesi tanısı alanların çalıştığı ortamda ve işçilerle ilgili inceleme yapmak,

çç) Yeni teçhizatın sağlık açısından değerlendirilmesi ve test edilmesi gibi iş uygulamalarının iyileştirilmesine yönelik programların geliştirilmesi çalışmalarına katılmak,

dd) Yıllık çalışma planını varsa iş güvenliği uzmanı ile işbirliği yaparak hazırlamak.

ee) İşyerindeki sağlık gözetimi ile ilgili çalışmaları kaydetmek ve Ek-3’ te belirtilen örneğine uygun yıllık değerlendirme raporunu varsa iş güvenliği uzmanı ile işbirliği yaparak hazırlamak,

ff) İş sağlığı, hijyen ve ergonomi alanlarında bilgi, eğitim ve öğretim sağlamada ilgili taraflarla işbirliği yapmak,

gg) İş sağlığı, hijyen ve ergonomi, kişisel koruyucu donanım ve toplu koruma yöntemlerikonularında tavsiyede bulunmak,

ğğ) İşyeri yöneticilerine, iş sağlığı ve iş güvenliği kurul üyelerine, işçilere ve temsilcilerine genel sağlık konularında eğitim vermek ve bu eğitimlerin sürekliliğini sağlamak,

hh) İşçilere, bağımlılık yapıcı maddelerin, özellikle tütün ve tütün mamullerinin, kullanılmasının zararları konularında eğitim vermek.

 
ALTINCI BÖLÜM
İş Güvenliği Uzmanlarının Nitelikleri, Sertifikalandırılması,
Görev, Yetki ve Sorumlulukları ile Çalışma Usul ve Esasları
 
İş güvenliği uzmanının nitelikleri

MADDE 28- (1)İş güvenliği uzmanı olarak görevlendirilecek mühendis veya teknik elemanlar eğitim vermeye yetkili kurum veya kuruluş tarafından düzenlenen iş güvenliği uzmanlığı eğitim programlarına katılmak ve eğitim sonunda Bakanlıkça düzenlenecek sınavda başarılı olmak zorundadır.

 (2) İş güvenliği uzmanlığı eğitimi verecek kurum ve kuruluşların yetkilendirilme esasları Bakanlıkça çıkarılan bir tebliğ ile düzenlenir.

İş güvenliği uzmanının sertifikalandırılması

MADDE 29– (1) İş güvenliği uzmanlığı sertifika sınıfları aşağıda belirtilmiştir: 

a) A sınıfı iş güvenliği uzmanlığı sertifikası;

1) İş sağlığı ve güvenliği alanında en az 7 yıl teftiş yapmış iş müfettişlerine istekleri halinde,

2) B sınıfı iş güvenliği uzmanlığı sertifikasına sahip mühendislerden az 10 yıl fiilen çalıştığını iş güvenliği uzmanlığı sözleşmesi ile belgeleyerek eğitim vermeye yetkili kurum veya kuruluşlar tarafından düzenlenen iş güvenliği uzmanlığı eğitim programlarına katılanlardan Bakanlıkça yapılan A sınıfı sertifika sınavında başarılı olanlara,

verilir.

b) B sınıfı iş güvenliği uzmanlığı sertifikası;

1) Genel Müdürlük ve bağlı birimlerinde iş sağlığı ve güvenliği alanında en az 5 yıl çalışmış iş sağlığı ve güvenliği uzmanlarına istekleri halinde,

2) İş sağlığı ve güvenliği konusunda doktora yapmış olan mühendis veya teknik elemanlardan B sınıfı iş güvenliği uzmanlığı eğitim programının pratik bölümünü tamamlayanlara istekleri halinde,

3) Genel Müdürlük ve bağlı birimlerinde iş sağlığı ve güvenliği alanında en az 6 yıl çalışmış mühendis ve teknik elemanlardan Bakanlıkça yapılan B sınıfı sertifika sınavında başarılı olanlara,

4) Kamu kurum ve kuruluşlarında veya özel sektörde iş sağlığı ve güvenliği alanında en az 6 yıl görev yaptığını belgeleyerek Bakanlığa başvuran ve eğitim vermeye yetkili kurum veya kuruluşlar tarafından düzenlenen B sınıfı iş güvenliği uzmanlığı eğitim programlarına katılanlardan Bakanlıkça yapılan B sınıfı iş güvenliği uzmanlığı sınavında başarılı olan mühendis veya teknik elemanlara,

5) C sınıfı iş güvenliği uzmanlığı sertifikasıyla en az 1 yıl fiilen çalıştığını iş güvenliği uzmanlığı sözleşmesi ile belgeleyerek eğitim vermeye yetkili kurum veya kuruluşlar tarafından düzenlenen iş güvenliği uzmanlığı eğitim programlarına katılanlardan Bakanlıkça yapılan B sınıfı iş güvenliği uzmanlığı sınavında başarılı olan mühendis veya teknik elemanlara,

verilir.

c) C sınıfı iş güvenliği uzmanlığı sertifikası;

1) Eğitim vermeye yetkili kurum veya kuruluşlar tarafından düzenlenen C sınıfı iş güvenliği uzmanlığı eğitim programlarına katıldıklarını belgeleyen ve Bakanlıkça yapılan C sınıfı iş güvenliği uzmanlığı sınavında başarılı olan mühendis veya teknik elemanlara,

 2) İş sağlığı ve güvenliği konusunda yüksek lisans yapmış olan mühendis veya teknik elemanlardan C sınıfı iş güvenliği uzmanlığı eğitim programının pratik bölümünü tamamlayanlara istekleri halinde,

verilir.

(2) Bu madde kapsamında iş güvenliği uzmanlığı sınavına 2 defa katılarak başarılı olamayanlar aynı iş güvenliği uzmanlığı eğitim programına katılmak zorundadırlar.

(3) Kamu kurum ve kuruluşlarında veya özel sektörde iş güvenliği alanında yapılan çalışmaların belgelenmesi ile ilgili hususlar Genel Müdürlükçe belirlenir.

(4) Yurt dışında iş güvenliği uzmanlığı sertifikası veya benzeri belgeye sahip olanların belgeleri müracaatları halinde Bakanlıkça değerlendirilir. Müracaatları kabul edilenlerden, yurt dışından aldığı sertifikanın eşdeğeri olan sınıfın sertifika sınavında başarılı olanlara iş güvenliği uzmanlığı sertifikası verilir.

İş güvenliği uzmanlarının çalışma süresi

MADDE 30 – (1) İş güvenliği uzmanlarından;

A sınıfı sertifikaya sahip olanlar tüm tehlike sınıflarında yer alan işyerlerinde,

B sınıfı sertifikaya sahip olanlar tehlikeli ve az tehlikeli sınıflarında yer alan işyerlerinde,

C sınıfı sertifikaya sahip olanlar az tehlikeli sınıfta yer alan işyerlerinde,

görev yaparlar. İşyerinde birden fazla iş güvenliği uzmanının görevlendirilmesi halinde, en az bir iş güvenliği uzmanında yukarıda belirtilen şartlar aranır.

(2) İş güvenliği uzmanları, bu Yönetmelikte belirtilen görevlerini yerine getirmek için aşağıda belirtilen sürelerde görev yaparlar:

Az tehlikeli sınıfta yer alan işyerlerine; ayda en az 8 saat, buna ilave olarak da işçi başına ayda en az 5 dk,

Tehlikeli sınıfta yer alan işyerlerine; ayda en az 16 saat, buna ilave olarak da işçi başına ayda en az 5 dk,

Çok tehlikeli sınıfta yer alan işyerlerine; ayda en az 32 saat, buna ilave olarak da işçi başına ayda en az 10 dk.

(3) Az tehlikeli sınıfta yer alan ve 1000’ in üzerinde (1000 dahil) işçi çalıştırılan işyerlerinde tam gün çalışacak bir iş güvenliği uzmanı ile bu maddenin 2 nci fıkrasında belirtilen kriterlere uygun yeteri kadar iş güvenliği uzmanı eklenir.

(4) Tehlikeli sınıfta yer alan ve 750’nin üzerinde (750 dahil) işçi çalıştırılan işyerlerinde tam gün çalışacak bir iş güvenliği uzmanı ile bu maddenin 2 nci fıkrasında belirtilen kriterlere uygun yeteri kadar iş güvenliği uzmanı eklenir.

(5) Çok tehlikeli sınıfta yer alan ve 500’ün üzerinde (500 dahil) işçi çalıştırılan işyerlerinde tam gün çalışacak bir iş güvenliği uzmanı ile bu maddenin 2 nci fıkrasında belirtilen kriterlere uygun yeteri kadar iş güvenliği uzmanı eklenir.

(6) İşyerlerinin hangi tehlike sınıfına gireceği, bu yönetmeliğin 26 ncı maddesinin beşinci fıkrasına göre düzenlenen Tehlike Sınıfları Tebliği listesine göre belirlenir.

İş güvenliği uzmanının görevleri

MADDE 31- (1) İş güvenliği uzmanı aşağıda belirtilen görevleri yerine getirmekle yükümlüdür ;

a) İşyerinde yapılan çalışmaların, iş sağlığı ve güvenliği mevzuatına ve genel iş güvenliği kurallarına uygun olarak sürdürülmesini sağlamak için işverene önerilerde bulunmak,

b) İşyerindeki tehlikelerin belirlenmesi, risk analizinin ve risk değerlendirmesinin yapılması, tehlikelerin kaynağında yok edilmesine yönelik tedbirlere öncelik verilerek ortadan kaldırılması ve risklerin kontrol altına alınması için işçilerin veya temsilcilerinin görüşlerini de alarak gerekli çalışmaları planlamak, ölçüm, analiz ve kontrollerin yapılmasını sağlamak, alınacak sağlık ve güvenlik önlemleri konusunda işverene önerilerde bulunmak ve uygulamaların takibini yapmak,

c) İşyerinde iş sağlığı ve güvenliği yönünden yapılması gereken periyodik bakım, kontrol ve ölçümleri planlamak ve uygulamaların takibini yapmak,

ç)İşyerinde kaza, yangın, doğal afetler gibi acil müdahale gerektiren durumlar için acil durum planın hazırlanmasını sağlamak ve uygulamaların takibini yapmak,

d) Yangın veya patlamaların önlenmesi için gerekli çalışmaları planlamak ve uygulamaların takibini yapmak, yangın veya patlama durumunda alınacak önlemleri belirlemek,

e) İşyerinde varsa iş sağlığı ve güvenliği kuruluna katılarak çalışma ortamı gözetimi ile ilgili gerekli açıklamalarda bulunmak, danışmanlık yapmak ve kurulda alınan kararların uygulanmasını izlemek,

f) İşyeri hekimi ile işbirliği yaparak işyerinde meydana gelebilecek kaza ve meslek hastalıkları ile ilgili değerlendirme yapmak, gerekli önleyici faaliyet planlarını hazırlamak ve uygulamaların takibini yapmak,

g) İşyerinde meydana gelen kaza, meslek hastalığı veya herhangi bir tehlikeli olayın tekrarlanmaması için inceleme ve araştırma yaparak düzeltici faaliyet planlarını yapmak ve uygulamaları takip etmek,

ğ) İşyerlerinin tasarımı, makine ve diğer teçhizatın durumu, bakımı ve seçimi ve çalışma sırasında kullanılan maddeler dahil olmak üzere işin planlanması ve organizasyonu konusunda tavsiyede bulunmak,

h) İşyerinde yeni bir bölüm veya sistem kurulacağı ya da yeni makine, tezgah, cihaz alınacağı durumlarda inceleme ve araştırma yaparak sağlık ve güvenlik yönünden uygun seçim yapılması için işverene önerilerde bulunmak, 

ı) Kişisel koruyucu donanımların seçimi, temini, kullanımı, bakımı, muhafazası ve test edilmesi konularında işverene önerilerde bulunmak,

i) İş sağlığı ve güvenliği eğitimleri ile ilgili Yönetmelik hükümlerine uygun olarak planlamak ve uygulamaları takip etmek,

j) Yıllık çalışma planını işyeri hekimi ile işbirliği yaparak hazırlamak,

k) İşyerindeki çalışma ortamı gözetimi ile ilgili çalışmaları kaydetmek ve Ek-3’te belirtilen örneğine uygun yıllık değerlendirme raporunu işyeri hekimi ile işbirliği yaparak hazırlamak,

l) Bu görevleri ile ilgili gerekli kayıtların tutulmasını sağlamak,

m) Birden fazla madde veya etkenin aynı anda işyerinde bulunmasından dolayı ortaya çıkabilecek tehlikeleri iş sağlığı güvenliği mevzuatı doğrultusunda değerlendirmek.

YEDİNCİ BÖLÜM
Son Hükümler
 

GEÇİCİ MADDE 1- Bu yönetmeliğin yayımı tarihinden önce, Bakanlıkça verilen işyeri hekimliği ve iş güvenliği uzmanlığı sertifikaları ile 16/12/2003 tarihinden önce düzenlenen işyeri hekimliği sertifikaları geçerlidir.

GEÇİCİ MADDE 2- Bu yönetmeliğin yayımı tarihinden itibaren 6 ay süreyle işyeri hekimleri ve iş güvenliği ile görevli mühendis ve teknik elemanlar için sertifika  şartı aranmaz.

GEÇİCİ MADDE 3- Yönetmeliğin yürürlük tarihinden önce sertifika almış olan işyeri hekimleri için sertifika aldıkları tarihten itibaren 7 yıl süresince bilgi yenileme eğitim programlarına katılma şartıaranmaz.

Yürürlülükten kaldırılan yönetmelikler

Madde 32 – (1) Bu Yönetmeliğin yürürlüğe girdiği tarihten itibaren 16.12.2003 tarihli ve 25318 sayılı Resmi Gazete’ de yayımlanan “İşyeri Sağlık Birimleri ve İşyeri Hekimlerinin Görevleri ile Çalışma Usul ve Esasları Hakkında Yönetmelik” ile 20/1/2004 tarihli ve 25352 sayılı Resmi Gazete’de yayımlanan “İş Güvenliği ile Görevli Mühendis veya Teknik Elemanların Görev, Yetki ve Sorumlulukları ile Çalışma Usul ve Esasları Hakkında Yönetmelik” yürürlükten kaldırılmıştır. 

Yürürlük

MADDE 33- (1) Bu Yönetmelik yayımı tarihinden itibaren yürürlüğe girer.

Yürütme

MADDE 34- (1) Bu Yönetmelik hükümlerini Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanı yürütür.

Ek-1

İŞYERİ / ORTAK SAĞLIK VE GÜVENLİK BİRİMİ ASGARİ MALZEME LİSTESİ

 

A)Tıbbi Malzemeler:

  1. Sfingomanometre
  2. Stetoskop
  3. Oftalmoskop
  4. Otoskop
  5. Kulak küreti
  6. Abeslan
  7. Beden derecesi
  8. Cerrahi dikiş seti (Tam gün hekim çalışan işyerlerinde zorunludur)
  9. Pansuman malzemesi
  10. Enjeksiyon malzemesi
  11. Tartı
  12. Muayene masası
  13. Paravan
  14. İlaç dolabı
  15. Tıbbi malzeme dolabı
  16. Sedye
  17. Oksijen tüpü
  18. Buzdolabı

B) Büro malzemeleri:

  1. Bilgisayar
  2. Yazı masası ve koltuk
  3. Hasta sandalyesi
  4. Kırtasiye malzemesi
  5. Dosya dolabı
C) Taşıt:

Ağır ve tehlikeli işlerin yapıldığı ve sürekli olarak 50 işçinin çalıştığı işyerlerinde, hastalanan veya kaza geçiren işçilerin işyerine en yakın sağlık kuruluşuna taşınmaları için uygun taşıt işyerinde hazır bulundurulur.


Ek-2
İŞYERİ KAZA VE MESLEK HASTALIĞI BİLDİRİM FORMU

                                                                                              Düzenlenme tarihi...........................

 
1
İşyerinin

Bölge Müdürlüğü Sicil No    :

Unvanı                                   :
 
Adresi                                    :
 
 
İşçi Sayısı : Erkek              Kadın                       Çocuk                Eski Hük.                 Özürlü               Stajyer
            2

Kaza Tarihi : .................    Kaza Gününde İşbaşı Saati : ............... Kazanın olduğu saat : ................ 

                

Kazanın Meydana Geldiği Bölüm :

 
Kazada Yaralanan Uzuv –
Yaralanma Şekli                           :
 3          

İşçinin 1. derece yakınının Adı Soyadı

Açık adresi                                    :
                           4

Meslek Hastalığı Tanısı veya

Şüphesi Tarihi                              :

Meslek Hastalığı Tanısı veya

Şüphesi İle Sevk edilenin Çalıştığı Bölüm / İş :        

Meslek Hastalığı Tanısı veya

Şüphesinin Türü                         :           

Meslek Hastalığının Saptanma Şekli:

Periyodik                        Üst Kurum                Meslek Hast.                    Diğer                  

Muayene ile                     Sevki ile                   Hastanesinde                                                         

5

Kazazede veya Kazazedelerin / Meslek Hastalığı Tanısı veya Şüphesi İle Hastaneye Sevk edilenin

Adı Soyadı                             :
 
Cinsiyeti                                :     E                         K
Sigorta Sicil No                     :
Yaşı                                       :
İşe Giriş Tarihi                     :
Esas İşi (Mesleği)                :
 
Medeni Hali                         : Evli                   Bekar                      Dul
Öğrenim Durumu                  :
İlköğretim                Ort.öğr.              Y. Okul               Üniversite             Y. Lisans             Doktora
 
Kaza Anında Yaptığı İş         :
 
6

                                                                                        Ağır                 Uzuv                     Hafif

Kaza sonucu ölü yaralı sayısı        : Ölü                        Yaralı              Kaybı                   Yaralı

Kaza sonucu yaralanan işçilerden                                                                                           3 günden fazla

İstirahat alanların sayısı                 : 1.Gün                         2.Gün              3. Gün                 veya açık istirahat

Kazayı Gören                                            : Var                                  Yok 

 
Şahitlerin Adı Soyadı                                :
Şahitlerin Adresi                                       :
 
Şahitlerin İmzası                                       :
Kazanın Sebebi ve Oluş Şekli (Açıklayınız):
 
 
 
 
7
İşveren veya Vekilinin
Adı ve Soyadı
İmzası
 
 
 

Not: 1- İşverenler işyerinde meydana gelen iş kazasını ve tespit edilecek meslek hastalığını en geç iki iş günü içinde yazı ile ilgili Bölge Müdürlüğüne bildirmek zorundadır. (4857 sayılı İş Kanunu md. 77) Bu bildirimi zamanında yapmayan işverenlere aynı kanunun 105 inci Maddesi uyarınca idari para cezası uygulanır.

2-       1, 3, 5 ve 7. inci bölümler hem kaza, hem de meslek hastalığı bildirimi durumunda,

2 ve 6. ıncı bölümler sadece kaza bildirimi durumunda,

4. üncü bölüm ise sadece meslek hastalığı bildirimi durumunda,
doldurulacaktır. (Formun ön yüzü yetmediği takdirde arka yüzü kullanılabilir.)

 
Ek-3
İŞYERİ/ORTAK SAĞLIK VE GÜVENLİK BİRİMİ
YILLIK DEĞERLENDİRME RAPORU
 

İşyerinin Unvanı:

Sicil No:
Adresi:

Tel ve Faks:

E - posta:
İşkolu:

İşçi sayısı   :        Erkek:               Kadın:           Stajyer:           

Yapılan çalışmalar:

a) Risk analizi
b) Ortam ölçümleri
c) İşe giriş muayeneleri
ç) Periyodik muayeneler
d) Radyolojik analizler
e) Biyolojik analizler
f) Toksikolojik analizler
g) Fizyolojik testler
ğ) Psikolojik testler
h) İlkyardım ve Acil müdahale
ı) Meslek Hastalığı
i) İş Kazası
j) Eğitim çalışmaları
k) Diğer çalışmalar
 
 
      Tarih                                                                 
 

İş güvenliği Uzmanı                                                                        İşyeri hekimi                    imza                                                                                                 imza

 
Ek- 4

İŞYERİ HEKİMLİĞİ SÖZLEŞMESİ

İşyerinin;
Unvanı:
Adresi:
Tel:
Fax:
e-posta:
Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığı Bölge Sicil no:                          
SSK sicil no:
Faaliyet alanı:
Yer aldığı tehlike sınıfı:
İşçi sayısı:
İşyeri hekiminin;
Adı soyadı:
Diploma no:
Sertifika no:
Uzmanlık alanı:
Sektörel işyeri hekimliği sertifika no:
Çalışma süresi:
Adres:
Tel:
Fax:
e-posta:

Çalıştığı diğer işyerlerinin;

Ünvanı:
Yer aldığı tehlike sınıfı:
Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığı Bölge Sicil no:                          
SSK sicil no:
Özel Hükümler:
                                   Tarih
 

İşveren                                                                                İşyeri Hekimi

 İmza                                                                                            İmza
Ek-5

İŞ GÜVENLİĞİ UZMANLIĞI SÖZLEŞMESİ

İşyerinin;
Ünvanı:
Adresi:
Tel:
Fax:
e-posta:
Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığı Bölge Sicil no:                          
SSK sicil no:
Faaliyet alanı:
Yer aldığı tehlike sınıfı:
İşçi sayısı:
İş Güvenliği Uzmanının;
Adı soyadı:
Mesleği:
Diploma no:
Sertifika sınıfı ve no:
Çalışma süresi:
Adres:
Tel:
Fax:
e-posta:

Çalıştığı diğer işyerlerinin;

Unvanı:
Yer aldığı tehlike sınıfı:
Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığı Bölge Sicil no:                          
SSK sicil no:
Özel Hükümler:
 
                                               Tarih
 

İşveren                                                                                İş Güvenliği Uzmanı

 İmza                                                                                                  İmza
Ek-6

ORTAK SAĞLIK VE GÜVENLİK BİRİMİ İLE İŞLETME ARASINDAKİ SÖZLEŞME

 
Ortak sağlık ve güvenlik birimi
Unvanı:
Adresi:
Tel:
Fax:
e-posta:

Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığı Bölge Müdürlüğü sicil no:                                

SGK sicil no:
Vergi dairesi/ sicil no:
İşyerine verilecek işyeri hekimi hizmet süresi:
İşyerine verilecek iş güvenliği uzmanı hizmet süresi:

Hizmet verilecek işyerinin

Unvanı:
Adresi:
Tel:
Fax:
e-posta:

Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığı Bölge Müdürlüğü sicil no:                                

SGK sicil no:
Vergi dairesi/ sicil no:
Faaliyet alanı:
Yer aldığı tehlike sınıfı:
İşçi sayısı:
Ortak sağlık ve güvenlik birimine uzaklığı (metre):

İş bu sözleşme İşyeri Sağlık ve Güvenlik Birimi İle Ortak Sağlık ve Güvenlik Biriminin Çalışma Usul ve Esasları Hakkında Yönetmelik hükümlerine uyulmak üzere imzalanmıştır.                                

Özel hükümler: Ek 1 adet sözleşme
 
Tarih

 Ortak sağlık ve güvenlik birimi                                                 İşveren                    

           İmza                                                                                         İmza
Ek-7

İŞE GİRİŞ / PERİYODİK MUAYENE FORMU

 
 

 
 
 
   Fotoğraf
 
İŞYERİNİN                                                                         

Sicil no:
Unvanı:
Adresi:
Tel ve faks:
 
İŞÇİNİN
Adı ve soyadı:                                                                     
Cinsiyeti:

Eğitim durumu:       

Medeni durumu:                                            Çocuk sayısı:

Ev Adresi:                                                                           
Tel:
Mesleği:
Yaptığı iş:
Çalıştığı bölüm:
Daha önce çalıştığı yerler:

İşkolu                          Yaptığı iş                                Giriş-çıkış tarihi

1.
2.
3.
Özgeçmişi:
Kan grubu:
Konjenital/kronik hastalık:
Bağışıklama:
- Tetanoz:
- Hepatit:
- Diğer:
Soy geçmişi:
Anne                          Baba                          Kardeş                                  Çocuk
TIBBİ ANAMNEZ:

1. Son bir yıl içinde aşağıdaki yakınmalardan herhangi birini geçirdiniz mi?

                                                          Hayır               Evet                Tarih

 - Balgamlı öksürük

 - Nefes darlığı

 - Göğüs ağrısı
 - Çarpıntı
 - Sırt ağrısı

 - İshal veya kabızlık

 - Eklemlerde ağrı

 

2. Son bir yıl içinde aşağıdaki hastalıklardan herhangi birini geçirdiniz mi?

                                                           Hayır               Evet                Tarih

 - Kalp hastalığı                                                                   

 - Şeker hastalığı

 - Böbrek rahatsızlığı

 - Sarılık
- Mide veya on iki parmak ülseri
- İşitme kaybı
- Görme bozukluğu
- Sinir sistemi hastalığı
- Deri hastalığı
- Besin zehirlenmesi
3. Son bir yıl içinde hastanede yattınız mı?
 Hayır                   Evet     ise tanı…...............................................................................
 

4. Son bir yıl içinde önemli bir ameliyat geçirdiniz mi?

Hayır                     Evet     ise nedir….............................................................................
 
5. Son bir yıl içinde iş kazası geçirdiniz mi?
Hayır                           Evet ise nedir…...........................................................................
 

6. Son bir yıl içinde Meslek Hastalıkları Hastanesi’ne gittiniz mi?

Hayır                           Evet ise tanı…...........................................................................
7. Son bir yıl içinde Maluliyet aldınız mı?
Hayır                           Evet ise nedir ve oranı…............................................................
 
8. Şu anda herhangi bir tedavi görüyor musunuz?

Hayır               Evet ise nedir….....................................................................................….

9. Sigara içiyor musunuz?
Hayır                          

Bırakmış      ….......ay/yıl önce             …..........ay/yıl içmiş                   …........adet/gün içmiş

Evet             ….......yıldır                      …...........adet/gün

 
10. Alkol alıyor musunuz?

Hayır                          

Bırakmış         …...........yıl önce                  …...........yıl içmiş           ….............sıklıkla içmiş

Evet               …............yıldır                       …...........sıklıkla

 
FİZİK MUAYENE SONUÇLARI:
a) Duyu organları
   - Göz

   - Kulak-Burun-Boğaz

   - Deri
b) Kardiyovasküler sistem muayenesi
 
c) Solunum sistemi muayenesi
 
d) Sindirim sistemi muayenesi
 
e) Ürogenital sistem muayenesi   
 
f) Kas-iskelet sistemi muayenesi
 
g) Nörolojik muayene
 
ğ) Psikiyatrik muayene
 
h) Diğer

 -TA:      /       mmHg

 -Nb:    / dk.
 -Boy:                           Kilo:              BMI:                           
 
           

LABORATUVAR BULGULARI:

a) Biyolojik analizler

- Kan

 

- İdrar

 

b) Radyolojik analizler

 
c) Fizyolojik analizler
- Odyometre
 
- SFT
 
c) Psikolojik testler
 
-Diğer
 
 
KANAAT VE SONUÇ:

1- ……………………………………………………………….işinde/işyerinde bedenen çalışmaya elverişlidir.

 

2- Raporda işaret edilen arızalar tedavi edilmek koşuluyla elverişlidir.

 

            İMZA                                                             TARİH: ……/……/200

Ek-8
ORTAK SAĞLIK VE GÜVENLİK BİRİMİ PERSONELİ BİLDİRİM LİSTESİ
 
Unvanı
Adı Soyadı
Sertifika no
Diploma no
Uzmanlık alanı
İşyeri hekimi
 
 
 
 
İş güvenliği   uzmanı
 
 
 
 
Hemşire
 
 
 
 
(Diğer personel)