Dünya Tabipleri Birliği’nin (DTB) Genel Kurul toplantısı 7-11 Ekim 2025 tarihleri arasında Portekiz’in Porto kentinde düzenlendi. Çok sayıda tutum belgesinin gözden geçirildiği ve yenilerinin kabul edildiği toplantının en önemli sonucu, DTB’nin İsrail hükümetini Cenevre Sözleşmeleri ve uluslararası insancıl hukuk düzenlemelerine uymaya çağıran tutum belgesini kabul etmesi oldu.

DTB, iki yıllık süreç içinde sessiz kalmakla, yaptığı sınırlı sayıda açıklamalarda ise seçici ve yanlı olmakla yaygın biçimde eleştiriliyordu. Toplantının yapıldığı bina önünde toplanan çeşitli sivil toplum kuruluşları da gösteriler düzenleyerek DTB’yi Gazze konusunda sessiz kalması gerekçesiyle kınadı. TTB, Britanya Tabipleri Birliği ile ortak bir açıklama metni hazırlayarak tüm tabip birliklerinin imzasına açmış ve toplantı öncesinde açıklamayı yayımlamıştı. Protestocular TTB ile birlikte Gazze konusunda ortak açıklama yayımlayan ulusal tabip birliklerine duyarlılıkları için teşekkür ettiler.

TTB süreç boyunca başlattığı girişimlere ek olarak, temel haklar ve hekimlik değerleriyle uyumlu bir tutum belgesi oluşturdu ve DTB tarafından kabul edilmek üzere Genel Kurul’a sundu. “İsrail Hükümetine Cenevre Sözleşmeleri ve Diğer İnsancıl Hukuk Düzenlemelerine Uyma Çağrısı” başlıklı belge, İsrail hükümetini, açıkça adını anarak, İsrail ordusunun Gazze’de iki yıldır sağlık çalışanlarına, kurumlarına ve altyapısına yönelik olarak sistematik biçimde sürdürdüğü saldırılarla ilgili olarak Cenevre Sözleşmeleri’ne ve uluslararası insancıl hukuk düzenlemelerine uymaya çağırıyor. Öneri, Alman Tabipleri Birliği’nin ve ayrıca İskandinav ülkelerinden tabip birliklerinin birlikte verdikleri değişiklik önerileri ile birlikte Genel Kurul’da tartışıldı.

Konunun önemini dikkate alarak Genel Kurul’da özel bir Gazze oturumu düzenlendi. TTB, özel oturumda da söz alarak İsrail Tabipleri Birliği’nin sessizliğini eleştirdi ve tarafsızlık ilkesi gereğince sağlık çalışanları ve kurumlarını hedef alan saldırıları açık biçimde ve yüksek sesle kınaması gerektiğini belirtti. Ayrıca, tüm hekimleri temsil etme iddiasını taşıyan DTB’nin ortak değerlere daha sıkı sahip çıkması gerektiğini vurguladı.

Konuşmanın Türkçe tam metnine buradan erişilebilir.

DTB’nin hekimlik değerleri ile uyumlu tutum almasını hedefleyen belge, yoğun tartışmalar sonucunda kabul edildi.

TTB’nin önerisi, DTB toplantılarında Gazze konusundaki tek tutum belgesi önerisi olma özelliği taşıyordu. Öneri metninin, içerdiği güçlü mesajlar değişmeden, konunun önemine ve hekimlik değerlerine yakışan bir tutum belgesi şeklinde kabul edilmesi için TTB delegeleri, öneri sahibi olarak dört gün boyunca süren toplantılarda çok sayıda tabip birliği ve DTB yönetim kurulu üyeleriyle görüşmeler gerçekleştirdi.

Dünya Tabipleri Birliği’nin öneriyi oybirliği ile kabul ederek İsrail hükümetini açıkça / adını anarak Cenevre Sözleşmelerine ve uluslararası insancıl hukuk düzenlemelerine uymaya, bağımsız soruşturmacıların erişimini kolaylaştırmaya ve suç eylemlerinden sorumlu tüm kişilerin uluslararası hukuk düzenlemelerine göre hesap vermelerini sağlamaya çağırması sevindirici bir tarihi gelişme oldu. Önümüzdeki dönemde Gazze’deki sağlık hakkı ihlallerinin son bulmasına, yardımların ulaştırılmasına, tüm tutuklu sağlık çalışanlarının özgürlüklerine kavuşmasına, adil bir barışa ve sorumluların hesap vermesine katkısı olması dileğiyle…

DTB’nin İsrail Hükümetini Cenevre Sözleşmeleri ve İnsancıl Hukuk Belgelerine Uymaya Çağıran Kararı’nın Türkçe ve İngilizce metinlerine aşağıdan ulaşabilirsiniz.