Geçen hafta TBMM Genel Kurulunda Kanun Numarası 7196/olan yasa görüşülüp kabul edildi. Henüz Resmi Gazete'de yayımlanmamış kanunun 47. maddesi ile; cumhurbaşkanlığı sistemi ile ortaya çıkan mevzuat boşluğunun doldurulması gerekçe gösterilerek 9/10/1984 tarihli ve 3055 sayılı Cumhurbaşkanı Yardımcıları ve Bakanların Ödenek ve Yollukları ile Temsil Ödenekleri Hakkında Kanuna 5. madde olarak “MADDE 5- Cumhurbaşkanı yardımcıları ve bakanlar, bu görevlerde bulunmuş olanlar ile bunların eşleri, anne ve babaları ile bakmakla yükümlü oldukları çocuklarının ve ölenlerden Sosyal Güvenlik Kurumu ile ilişiği bulunmayan dul ve yetimlerinin sağlık giderleri Türkiye Büyük Millet Meclisi üyelerinin tabi oldukları hükümler ve esaslar çerçevesinde Cumhurbaşkanlığı bütçesinden ödenir” ibaresi eklenmiştir.
Türkiye Büyük Millet Meclisi üyelerinin tabi oldukları hükümler ve esaslar ise AKP hükümeti tarafından sağlık ve sosyal güvence hakkını tek elde toplamak amacıyla değiştirildiği iddia edilen 31.5.2006 tarihli 5510 sayılı Sosyal Sigortalar ve Genel Sağlık Sigortası Kanunu'nda belirlendi. Hükümet üyelerinin de parlamentodan seçildiği parlamenter rejim döneminde Türkiye Büyük Millet Meclisi üyeleri yani yürütme ve yasama üyeleri ayrı bir sosyal sigorta ve sağlık sigortası rejimine tabi tutulmuştu. Kısaca özel sağlık kuruluşlarına başvurular da dâhil olmak üzere katılım payı ödemelerinden muafiyet ve bedelin meclis bütçesinden karşılanmasını içeren düzenleme sağlık ve sosyal güvenlikte eşitlik koşulunu ortadan kaldırmıştı. Anayasa'nın “MADDE 10- Herkes, dil, ırk, renk, cinsiyet, siyasî düşünce, felsefî inanç, din, mezhep ve benzeri sebeplerle ayırım gözetilmeksizin kanun önünde eşittir.” diyerek eşitliği düzenleyen maddesine aykırılık oluşturmuştu. Ancak bu düzenleme iptal edilmediği gibi zaman içerisinde yargı kesimlerine aynı hakların tanınmasıyla devam etmiştir.
Zaman içerisinde benzer düzenlemeler yargı alanında da yapılmıştır.
- Anayasa Mahkemesi üyelerine dair düzenleme Anayasa Mahkemesi'nin Kuruluşu ve Yargılama Usulleri Hakkında Kanun'nda 2011 yılında yapıldı. Madde şöyle:
Sağlık işleri ve tedavi
MADDE 71- (1) Başkan ve üyeler ile bunların emeklileri ve bakmakla yükümlü oldukları aile fertlerinin sağlık giderleri, Türkiye Büyük Millet Meclisi üyelerinin tabi olduğu hükümler ve esaslar çerçevesinde Mahkeme bütçesinden ödenir.
- 696 sayılı OHAL KHK'sıyla yapılan düzenleme 7079 sayılı Kanun ile aynen kabul edildi.
MADDE 27- 6/1/1982 tarihli ve 2575 sayılı Danıştay Kanunu'nun 64 üncü maddesine aşağıdaki fıkra eklenmiştir.
“Danıştay Başkanı, Danıştay Başsavcısı, Başkanvekilleri, daire başkanları ve üyeleri ile bunların emeklileri ve bakmakla yükümlü oldukları aile fertlerinin sağlık giderleri, Türkiye Büyük Millet Meclisi üyelerinin tabi oldukları hükümler ve esaslar çerçevesinde Danıştay bütçesinden ödenir.”
MADDE 37- 4/2/1983 tarihli ve 2797 sayılı Yargıtay Kanunu'nun 64 üncü maddesine aşağıdaki fıkra eklenmiştir.
“Yargıtay Birinci Başkanı, başkanvekilleri, daire başkanları ve üyeleri ile Yargıtay Cumhuriyet Başsavcısı ve Yargıtay Cumhuriyet Başsavcıvekili ile bunların emeklileri ve bakmakla yükümlü oldukları aile fertlerinin sağlık giderleri, Türkiye Büyük Millet Meclisi üyelerinin tabi oldukları hükümler ve esaslar çerçevesinde Yargıtay bütçesinden ödenir.”
Cumhurbaşkanlığı rejimiyle birlikte Türkiye Büyük Millet Meclisi'nden ayrılan yürütme de aynı sağlık ve sosyal güvenlik haklarını talep ederek meclise getirmiş ve 5 Aralık 2019 tarihinde mecliste iktidar çoğunluğu tarafından kabul edilmiştir.
Böylelikle Anayasa'nın 11. maddesinde tanımlanan birbirini anayasaya göre denetlemekle yükümlü olan üç kuvveti de ayrıcalıklarla donatılmıştır: “Anayasa MADDE 11- Anayasa hükümleri, yasama, yürütme ve yargı organlarını, idare makamlarını ve diğer kuruluş ve kişileri bağlayan temel hukuk kurallarıdır. Kanunlar Anayasaya aykırı olamaz.”
Türk Tabipleri Birliği olarak herkese eşit, nitelikli, erişilebilir ihtiyacı kadar, ücretsiz sağlık hakkını savunduk. Hükümet de kendi haklarını tanımlayan son kanunla beraber kamu sağlık sisteminin ve sosyal güvenlik kurumu şemsiyesinin sağlık ihtiyacını karşılamakta yetersiz, sınırlı ve maliyetli olduğunu göstermiş oldu.
Bu konuda on yıllardır söylenmedik söz bırakmamış bir kurum olarak, ayrıntılara girmeden son sözümüzü söylemek istiyoruz: Atanmış Bakanlara, Milletvekillerine, Anayasa Mahkemesi, Danıştay ve Yargıtay üyeleri ile yakınlarına sağlık hizmetinde tanınan hakların tamamının eksiksiz ve ivedi olarak 82 milyon yurttaşın tamamı için uygulanmasını istiyoruz.
Türk Tabipleri Birliği
Merkez Konseyi