6 Şubat 2023 Depremi Bilgi Notu - 4: İlk 72 Saatte Beslenme Önerileri

Afet durumlarında ilk 72 saat beslenme ve hassas gruplara yapılacak beslenme planında aşağıdaki hususlar dikkate alınmalıdır.

0-72 Saat Beslenmesi

Kolay, bozulmaya karşı dayanıklı ve kalori içeriği yüksek besinlerin dağıtımı sağlanmalıdır.

Acil Beslenme kiti içinde mutlaka:

• Su
• 1 adet tatlı bisküvi
• 1 adet tuzlu kraker ya da bisküvi
• 1 adet meyve suyu
• 1 adet ayran
• Alternatif olarak: ekmek, simit, kek
   

Kumanya hazırlanabilme durumunda:

• Kolay temin edilebilen, kısa sürede hazırlanabilen peynir, ekmek, helva, meyve, ayran, meyve suyu ve içme suyu verilmelidir.
• Mümkünse soğuk havalarda ısı dengesini korumak için çay ve çorba verilmelidir.
• Yüksek kalori değerine sahip gıdalar (hamburger, pizza vb.) kan şekeri düzeyinde ani değişikliklere neden olup bireyleri yorgun bırakabileceği için tercih edilmemelidir.
   

Hassas Gruplar

1. Bebeklerin beslenmesinde anne sütü en güvenli gıdadır. Anneler desteklenerek emzirme teşvik edilmelidir.
2. Anne sütüne ulaşamayan bebeklerin beslenmesi mama veya formüla ile desteklenmelidir. Risk kategorisinde yer alan 0- 6 aylık afetzede bebekler ayrıca muhallebi, bisküvi, tahıl veya sebze çorbaları ile doyurulmalıdır. Ancak mama ve diğer gıdaları hazırlamada kullanılacak suyun temiz ve içilebilir olmasına dikkat edilmelidir. Şişelenmiş su bulunamıyorsa, sular kaynatılıp ılıtılarak kullanılabilir.  
3. Bebeklerin ihtiyacı olan besin değerleri süt, yoğurt, meyve püreleri ve sebzelerle desteklenmelidir.
4. Yaşlı bireyler besinleri çiğnemede ve yutmada zorluk yaşamaktadır. Bu nedenle kuru gıdalar yerine çorba ve içecekler, mümkünse püre tüketmeleri sağlanmalıdır.
5. Diyabet hastalığı olanların kan şekeri düzeylerinin ani düşüş ve yükselişini önlemek amacıyla mümkünse pirinç yerine bulgur pilavı, beyaz ekmek yerine kepekli ekmek, meyve suyu yerine taze meyveleri tüketmeleri sağlanmalıdır.
6. Hipertansiyon hastalığı olanların mümkünse muz, portakal, mandalina, patates, ceviz ve fındık ek olacak şekilde planlanma yapılmalıdır. Bu kişilerin öğünlerinden muhakkak turşu, konserve gıdalar ve yüksek kalorili gıdaların çıkarılması gerekmektedir.
7. Yutma güçlüğü bulunanlar püre kıvamında gıdalar sunulmalıdır.
    

Türk Tabipleri Birliği Merkez Konseyi

Kaynaklar:

1. Japonya Afet Birliği beslenme programı önerisi üzerinden planlanmıştır.
2. Tsuboyama-Kasaoka N, Purba MB. Nutrition and earthquakes: experience and recommendations. Asia Pac J Clin Nutr. 2014;23(4):505-13.
3. Güden, R.A. Borlu, A. (2023). Afetlerde toplum beslenmesi ve hassas gruplara yönelik beslenme planı Food and Health, 9(1), 61-68. https://doi.org/10.3153/FH23006