Bedelli Askerlikten Yararlanacak Aile Hekimlerinin Sözleşmeleri Feshedilemez!
Birliğimize yapılan başvurulardan, aile hekimlerinin bedelli askerlik yapmaları durumunda uygulamanın ne şekilde olacağı ve sözleşmelerinin feshedilip feshedilmeyeceği konusunda tereddüt yaşandığı anlaşılmaktadır.
Öncelikle belirtmek gerekir ki 5258 sayılı Aile Hekimliği Kanunu’nda konuya ilişkin herhangi bir düzenleme bulunmamaktadır. Sözleşmenin feshini gerektiren haller Aile Hekimliği Ödeme ve Sözleşme Yönetmeliği’nde düzenlenmektedir.
Bu düzenlemelere bakıldığında; askerliğin, aile hekimliği sözleşmesini kendiliğinden sona erdiren ya da yetkili merci tarafından sona erdirilmesini gerektiren haller arasında sayılmadığı görülmektedir.
Konuya ilişkin tek düzenleme, Aile Hekimliği Ödeme ve Sözleşme Yönetmeliği’nin “Sözleşmenin çalışan tarafından sona erdirilmesi” başlıklı 15. maddesinde yapılmıştır. Buna göre “Sözleşmeyle çalıştırılan aile hekimleri ve aile sağlığı elemanları askerlik, doğum, emeklilik ve sair sebeplerle iki ay önceden bildirmek kaydıyla sözleşmenin sona erdirilmesini talep edebilirler.”
Bu düzenleme emredici bir düzenleme değildir. Bir başka anlatımla aile hekimlerinin, askerlik nedeniyle sözleşmelerinin feshedilmesini talep zorunlulukları bulunmamaktadır.
Yönetmelik bir bütün olarak incelendiğinde; aile hekiminin gözaltına alınma, tutuklanma veya hükümlülük nedeniyle görevi başında bulunamama süresinin sekiz haftayı aşması veya sağlık sebebiyle bir sözleşme döneminde 180 günü aşan süreyle görevin ifa edilememesi gibi, aile hekimliği biriminin uzun süre boş kalmaması hedefiyle düzenlemelerin yapıldığı anlaşılmaktadır.
Diğer yandan, TBMM Genel Kurulu’nda 25.07.2018 tarihinde kabul edilerek yasalaşan Torba Yasa düzenlemesine göre; bedelli askerlikten yararlanacak olanlar için öngörülen temel askerlik eğitimi süresi 21 gündür ve bedelli askerlik hakkından yararlananlar, bu süre boyunca çalıştıkları iş yeri, kurum ve kuruluşlar tarafından aylıksız veya ücretsiz izinli olacaktır. Bu düzenleme, özelde ve kamuda çalışan hekimler gibi aile hekimlerini de kapsamaktadır.
Ayrıca belirtmek gerekir ki, özel sağlık kuruluşlarında çalışan hekimler de bedelli askerlik eğitimi sebebiyle işlerinden ayrıldıklarında ücretsiz izinli sayılacaklardır. Aile hekimlerinin kamuda sözleşmeyle istihdam ediliyor olmasının yarattığı duraksamanın kamu görevlisi olan hekimler yönünden söz konusu olmadığı da tartışmasızdır. Bu meslektaşlarımız, bedelli askerlik eğitimi boyunca aylıksız izinli sayılacaklardır.
Tüm bu hususlar birlikte değerlendirildiğinde, kısa bir süre askerlik temel eğitimi alarak bedelli askerlikten yararlanacak aile hekimlerinin sözleşmelerinin feshini gerektiren herhangi bir hukuksal neden yoktur.
Olası yanlış uygulamalarla ortaya çıkabilecek mağduriyetlerin önüne geçilebilmesi amacıyla, Türk Tabipleri Birliği tarafından bu hususların açıklandığı bir yazı Sağlık Bakanlığı’na gönderilmiş ve Valiliklerin bu konuda bilgilendirilmesi istenmiştir.
Meslektaşlarımızın bilgisine sunarız.
Türk Tabipleri Birliği Merkez Konseyi
Sağlık Bakanlığı’na gönderilen yazı için…
