Sağlık Ocaklarımızdan

Trabzon 4 Nolu Sağlık Ocağı*
* 2000 Yılı TTB Nusret Fişek Sağlık Ocağı Ödülü Başvuru Dosyası'ndan özetlenmiştir.

            Sağlık Ocağımız 1986 yılında bölgede uygun bina bulunamaması nedeniyle bir iş merkezinin içinde dört iş yerinin birleştirilmesiyle kurulmuştur. Hizmet alanı başlangıçta çok geniş iken sonradan bölgemizde dört yeni sağlık ocağının açılmasıyla küçülmüştür. Kuzeyde Karadeniz, güneyde Maçka İlçesi ve Çukurçayır Köyü, doğuda Konaklar Beldesi, batıda Trabzon Limanı sınırlarımızı oluşturmaktadır. Bölgemiz tamamen sanayi bölgesi görünümündedir. Trabzon’un özellikle otomobil ile ilgili tüm tamirhaneleri sağlık ocağımız bölgesinde yer almaktadır. Karadeniz Teknik Üniversitesi ve Kampüsü, 4 ilköğretim okulu, çıraklık eğitim merkezi, iki sürücü kursu sağlık ocağımız bölgesindedir. Trabzon’un tek büyük fabrikası olan çimento fabrikası sağlık ocağımızın tam karşısındadır. Beş adet sanayi sitesi, bir adet bakır fabrikası da bölgemizdedir. Şehirlerarası otobüs terminali bizim bölgemizdedir. Buradaki yolcu hareketi çevre sağlığı açısından bize büyük sorumluluk yüklemektedir. Tüm mahallelerimizde ulaşım vardır.

            Bölgemizde de tipik Karadeniz Coğrafyası hemen görülür. Arazi kıyıdan itibaren hemen yükselir. Değirmendere bölgeyi yukarıdan aşağıya ikiye böler. En kalabalık ve en geniş mahallemiz olan Bostancı’daki yeşil alanların çokluğu bizleri sevindirmektedir. Bölgemizde yalnızca Bostancı mahallesinde tarım yapılmaktadır. Burada fındık bahçeleri vardır.

            1999 yılı nüfusumuz 21.106’dır. Sağlık ocağı bölgesi genç bir nüfusa sahiptir. Ortalama hane halkı büyüklüğü 4.5’tir. Bölgemizde oturanların %42’sinin sosyal güvencesi yoktur. Sosyal güvencesi olanların yarıya yakını (toplam nüfusun %27’si) SSK’lıdır. SSK’lılara resmi reçete yazamıyoruz. Sosyal güvencesi olanların azlığı ve sosyoekonomik düzeyin düşüklüğü nedeniyle hastalar özel sağlık kuruluşuna başvurmak biryana devlet hastanesine gidecek yol parası bile bulamamakta. muayene ve tedavi için sağlık ocağımıza başvurmaktadırlar. Bu durum bizi tedavi edici sağlık hizmetlerine öncelik vermeye zorlamaktadır.           1999 yılında günlük ortalama hasta muayene sayısı ortalama 123 olmuştur.

            Bölgemizde Karadeniz Teknik Üniversitesinin olması nedeniyle yüksek okul mezunu olanların yüzdesi Trabzon İli ortalamasından oldukça yüksek çıkmaktadır. Yine Trabzon İlinde %41 olan ilkokul mezunu oranı, bölgemizde %56.6'dır.

            Sağlık ocağımız bölgesindeki aşı oranları 1996 yılından beri Türkiye ortalamasının çok üzerindedir. Sonraki yıllarda da hedef nüfusumuzun üzerinde aşı yapmaktayız. Nüfus çok değişken ve yıl içinde bölgemize gelen giden bebek sayısı çok olduğu için oranlarımız hedefimizin üzerindedir.

1999 Yılı Aşı Oranları

Aşı                   Hedef Nüfus               Yapılan Aşı                 %

DBT-Polio 1               372                  417                  112.0

               2                   372                  406        109.1

               3                   372                  403        108.3

Rapel              439                  426                    97.0

Kızamık                       372                  398        106.9

BCG                372                  397        106.7

            Ulusal aşı günlerinde bölgemizde aşılanması gereken tüm 0-5 yaş çocuklar eksiksiz olarak aşılanmaktadır.

            1999 yılında sağlık ocağında tespit edilen en sık görülen ilk beş hastalık sırasıyla; ÜSYE, hipetansiyon, artrit+romatizma, derinin alerjik hastalıkları ve peptik ülserdir.

            1999 yılında da diğer yıllarda olduğu gibi ilk öğretim okullarının ana, bir ve beşinci sınıflarında genel sağlık taraması yapılmaktadır. Tarama sonucunda öğrencilerde boğaz enfeksiyonları, görme bozukluğu, inmemiş testis, kalp hastalığı, akciğer hastalıkları tespit edilmiştir.

            Çevre sağlığı denetimleri düzenli olarak yapılmaktadır. Denetimlerin yanısıra sürekli olarak sözlü uyarılar ve eğitim yapılmaktadır. Berberlerin kan taşı kullanımını önlemek ve traş malzemeleri ile HIV, hepatit bulaşımını önlemek için sürekli eğitim yapılmaktadır. Traş malzemelerinin çamaşır suyunda bekletilmesi ve yıkanması sürekli olarak uygulamaya girmiştir.

            Trabzon şehir suyu il merkezine 15 km mesafede bulunan Esiroğlu beldesinde Değirmendere üzerinde kurulu ATASU arıtma tesislerinden sağlanmaktadır. İçme kullanma suyu olarak kullanılan Değirmendere suyu bilinen çeşitli arıtma ve klorlama aşamalarından geçirildikten sonra kullanıma verilmektedir. Ayrıca deniz suyundan yaz mevsimi boyunca 15 günde bir numune alınmaktadır. Numune aldığımız tüm yerlerde denize girmenin sakıncalı olduğu anlaşıldı. Bu bölgelere "denize girilmez" tabelası asıldı.                Sağlık ocağımız bölgesinde çöp ve evsel atıklar belediye tarafından toplanmaktadır. Toplanan çöpler moloz mevkiindeki çöp toplama alanına dökülmektedir. Deniz kenarında ve şehrin ortasında olan ve bu alan Trabzon için çok önemli bir sorundur. Diğer bir sorun da bu çöplerin toplanıncaya kadar etrafa yaydığı koku ve pisliktir. Gelişigüzel ve sokak aralarına bırakılan çöpler çevre için büyük tehlike oluşturmaktadır.

            Sağlık ocağı personeline sürekli olanak hizmetiçi eğitim yapılmaktadır. Konular olarak çevre sağlığı, bağışıklama, bulaşıcı hastalıklar, beslenme, ana ve çocuk sağlığı ilkyardım ve istatistik yer almaktadır.

            Topluma yönelik olarak da eğitimler verilmektedir. Eğitim konuları arasında bulaşıcı hastalıklar, hijyen, aile planlaması, beslenme ve çocuk sağlığı bulunmaktadır.

            Ayrıca özel gün ve haftalarda düzenli eğitimler yapılmaktadır. Kanser, verem ve ahilik haftalarda düzenli eğitimler yapılmaktadır. Kanser, verem ve ahilik haftasında; sanayi sitelerindeki çıraklara iş kazarları ile ilgili eğitim yapılmaktadır. 1999 yılı son ayında gripal efeksiyonun arttığı söylentileri üzerine okullarda grip, nezle gibi durumlara karşı alınacak önlemler konusunda eğitim çalışması yapılmıştır.

            KTÜ Tıp Fakültesi intörn doktorları sağlık ocağımızda sürekli olarak iki ay süre ile halk sağlığı stajı yapmaktadır. Bu dönemde mutlaka bir araştırma yapmaktadır. Bu araştırmalardan çıkan sonuçlar bize çalışmalarımıza yol göstermektedir.

            Seyyar görev tazminatlarını bile yıllar sonra alabilen sağlık ocağı personelinin verdiği saha hizmeti yeterince değerlendirilmemektedir. Tayin ve terfilerde mutlaka torpil gerekmesi personelde gelecek korkusu yaratmaktadır.

.......