Eski Sayılar | Künye | Ana Sayfa

.

15 Kasım 2002  Sayı: 94

Diyarbakır Tabip Odası, bölgedeki “şark çıbanı” vakalarında artış belirledi

“Kod adımız şark çıbanı”

Diyarbakır Tabip Odası Genel Sekreteri Dr. İlhan Diken, halk arasında şark çıbanı, halep çıbanı, urfa çıbanı diye adlandırılan hastalıklarla GAP bölgesinde 40-50 yıl aradan sonra yeniden karşı karşıya olduklarını söyledi.

Tıp Dünyası - ANKARA - Güneydoğu Anadolu Bölgesi’ndeki “şark çıbanı” vakalarında artış belirlendi. Diyarbakır Tabip Odası Genel Sekreteri Dr. İlhan Diken,  GAP bölgesinde başka olgularla da karşılaşma olasılığıyla, en kısa zamanda erken tanıya yönelik çevre taraması yapılması gerektiğini bildirdi.

Diyarbakır Tabip Odası Başkanı Dr. Necdet İpekyüz, Genel Sekreter Dr. İlhan Diken ve Yönetim Kurulu üyesi Dr. Murat Bilgin tarafından 26 Haziran 2002 tarihinde Diyarbakır’ın Dicle ilçesinin 1300 nüfuslu Durabeyli Köyü’nde yapılan incelemelerde 200 şark çıbanı vakası belirlendi.

İlhan Diken, bölgede yaptıkları incelemenin sonuçlarını Sürekli Tıp Eğitimi Dergisi’nin (STED) Mayıs sayısında yer alan “Kod Adımız Şark Çıbanı” adlı yazısında değerlendirdi. Halk arasında şark çıbanı, halep çıbanı, urfa çıbanı diye adlandırılan hastalıklarla 40-50 yıl aradan sonra Güneydoğu Anadolu Bölgesi’nde yeniden karşı karşıya olduklarına dikkat çeken Diken, hastalığın önce 1-2 olgu olarak çıktığını, ancak son birkaç ayda, özellikle Diyarbakır’ın Dicle ilçesinde artan vakalar olduğunu öğrenmeleri üzerine, tespit için Durabeyli köyüne gittiklerini aktardı.

Diken,150 haneli Durabeyli köyünde tuvalet olmadığı, köy alanında bir tek içme suyu borusu olduğunu ve elektrikle çalıştığı, elektrik sık sık kesildiği için günde sadece 4 saat su geldiği ve bunun dışındaki zamanlarda su deposunun kuruduğu, su olmadığı için temizlik de olmadığı tespitlerini yaptıklarını aktardı. Geçmişte kapatılan 200 civarında kuyunun yeniden açıldığını kaydeden Diker, incelemelerde bu kuyuların tamamen kurtlandığını,  parazitler ve sinekler için barınma merkezi haline geldiğini gördüklerini bildirdi.

Diken, köyde o anda 70 vaka belirlediklerini, iyileşip iz kalanlarla birlikte bu sayının 200’e ulaştığını kaydederken, en yakın sağlık ocağının bir saat uzaklıkta olduğu köyde, köylülerden bazılarının şark çıbanı lezyonlarının üzerine kına, salça, diş macunu ve mürekkep sürerek tedavi etmeye çalıştıklarını gözlediklerini belirtti.

40-50 yıldır görülmeyen bu hastalığın yeniden ortaya çıkmasının son derece üzücü olduğunu kaydeden Diken, bir tek köyde 150-200 vakanın görülmesinin olayın boyutunu gözler önüne serdiğini ifade etti. Diken, çevre ilçe ve köylerden de şark çıbanı vakasına ilişkin haberler geldiğine dikkat çekerken, bu konuda yapılması gerekenleri yazısında şöyle sıraladı:

-Çevrede başka olgularla da karşılaşma olasılığıyla en kısa zamanda, erken tanıya yönelik çevre taraması yapılmalıdır.

-Ülkemizde bulunmayan, ancak yurt dışından getirilebilen Glukantime ve Pentostam gibi etkili ilaçlar acilen sağlanmalı, erken evredeki hastalar  hemen tedaviye alınmalıdır.

-Taşıyıcılar ve vektörlere yönelik, sinek mücadelesi ile birlikte başıboş köpekler ve kemirgenlere karşı mücadele başlatılmalıdır.

-Durabeyli köyünde tuvaletlerin yapılması, bataklıkların kurutulması, gübreliklerin kaldırılması ve sağlıklı içme suyu için devlet desteği sağlanmalıdır. BCG ve diğer aşılama hizmetleri yapılmalıdır.