Eski Sayılar | Künye | Ana Sayfa

.

15 Kasım 2002  Sayı: 94

“Elektronik ortamda sağlık danışmanlığı”  tartışılıyor

‘Yasal düzenleme gerekli’

İstanbul Tabip Odası’nca (İTO) hazırlanan çalışmada, “elektronik ortamda sağlık danışmanlığı” uygulamaları konusunda başta yasal düzenlemeler olmak üzere gerekli altyapının sağlanması gerektiği kaydedildi.

Tıp Dünyası - ANKARA - Türkiye’de giderek yaygınlaşan “elektronik ortamda sağlık danışmanlığı” uygulamalarının “etik ihlalleri” beraberinde getirmemesinin kaçınılmaz olduğu belirtilerek, başta yasal düzenlemeler olmak üzere gerekli altyapı çalışmalarının yaşama geçirilmeye başlanması istendi.

İstanbul Tabip Odası (İTO)   Etik Kurulu, “Tıp Etiği Açısından Elektronik Ortamda Sağlık Danışmanlığı” konusunda bir kitapçık yayınladı. Aynı konuda düzenlenen panelde tartışılanların yer aldığı kitapçıkta, “Tıp Etiği Açısından Elektronik Ortamda Sağlık Danışmanlığı” konusu geniş bir zeminde değerlendirildi.

Kitapçıkta yer alan bilgilere göre, elektronik ortam araçları kullanılarak halka sağlık bilgisi ve sağlıkla ilgili konularda danışmanlık hizmeti vermek amacıyla geliştirilen uygulamalar “elektronik ortamda sağlık danışmanlığı” olarak adlandırılıyor. Özellikle psikolojik yardım, cinsel sorunlar, diyet ve zayıflama, genel tıp bilgisi, tamamlayıcı tıp dalları gibi alanlarda, diğer alanlara oranla çok daha yaygın kullanılıyor.

Sağlık sektörü genel olarak bu alana sıcak bakıyor. Hasta ve hasta olma potansiyeli olan kitleye ulaşmada oldukça “maliyet-etkin” yöntemler sunduğu düşünülüyor. Ayrıca, hem sağlık profesyonellerinin hem de sağlık danışma desteği alanların birbirlerini tanımadan iletişim kurabilmelerine olanak tanımasının, bazı durumlarda -özellikle mahrem ve/veya tedirginlik yaratan konuların danışılmasında “çift kör rahatlığı” olarak adlandırılan bir rahatlık sağladığı belirtiliyor.

Ancak bu konuda bazı olumsuzlukların da ortaya çıkabileceği, bunlardan ilki ve belki de en önemlisinin “güvenlik sorunu” olduğu belirtiliyor. İnternete bağlı bilgisayarlarda saklanan bilgilerin güvenlik açısından risk taşıyabildiği, oysa tıp etiği anlamında kişisel sağlık bilgilerinin mahremiyeti bulunduğu ve hiçbir şekilde hasta ve hekim dışındaki bireylerin eline geçmemesi gerektiğine dikkat çekiliyor.

“Yanlış ve eksik bilgilendirme” de “elektronik ortamda sağlık danışmanlığı” uygulamalarında bir sorun olarak gündeme geliyor. Sağlık alanında yanlış veya geçerliliğini yitirmiş bilgilerin duyurulmasının son derece tehlikeli boyutları olabileceği belirtiliyor.

“Elektronik ortamda sağlık danışmanlığı” uygulamalarının günlük yaşantıya getireceği pozitif katkıların yanı sıra, denetimin ve bu konuda yasal bir düzenlemenin olmaması nedeniyle etik ihlalleri beraberinde getirmesi kaçınılmaz olduğuna işaret ediliyor. Teknolojideki gelişmelerle birlikte giderek daha da yaygınlaşması kaçınılmaz olan bu konuda mutlaka yasal düzenlemelere gidilmesi gerektiği uyarısında bulunuluyor. Bu konuda yapılabilecekler şöyle sıralanıyor:

-Sistemin yaygınlaştırılması ve daha yüksek standartlara ulaştırılması için gerekli alt yapılar hazırlanmalıdır.

-İnternet ortamında yapılan tıbbi konsültasyon ve bilgilendirmelerin güvenliği için dijital imza vb. gibi sistemler uygulanmalıdır.

-İnternet sayfalarında yayınlanan bilgilerin doğruluğu ve güncelliği için ülkelerin ilgili bakanlık, birlik veya odaları tarafından belirli  patentlerle onaylanması ve bu patentlerin ilgili internet sayfalarında yayınlanması sağlanmalıdır.

-Bunun yanı sıra, sistemi kullanacak ülkelerin yasal altyapılarını hazırlaması, çıkabilecek sorunlarda çözüme daha hızlı ve adil bir şekilde ulaşılması sağlanmalıdır.