Eski Sayılar | Künye | Ana Sayfa

.

1 Nisan 2005  Sayı: 135

Parmak iziyle mesai kontrolü!

Sağlık Bakanlığı’na bağlı bazı sağlık kuruluşlarında, sağlık çalışanlarının ve hekimlerin mesai başlangıç ve bitişlerinde imza yerine parmak izin vermesi istendi. TTB Hukuk Bürosu, sağlık kuruluşunun personeli kontrol etmek amacıyla parmak izi alımına başvurmasının hukuka aykırı olduğunu bildirdi. Sağlık Bakanlığı’nın ise, tepkiler üzerine başka elektronik kontrol yöntemleri araştırdığı öğrenildi.

Tıp Dünyası - ANKARA - Sağlık Bakanlığı’na bağlı bazı sağlık kuruluşlarında, sağlık çalışanlarından ve hekimlerden mesai başlangıç ve bitişinde imza yerine “parmak izi” vermesi istendi. İlk olarak İzmir Göğüs Hastanesi’nde başlatılmak istenen uygulama İzmir Tabip Odası’nın karşı çıkması üzerine durduruldu. TTB Hukuk Bürosu, sağlık kuruluşunun personeli kontrol etmek amacıyla parmak izi almasının hukuka aykırı olduğunu bildirdi. Sağlık Bakanlığı’nın  tepkiler üzerine, parmak izi almak yerine başka elektronik kontrol yöntemleri araştırdığı öğrenildi.

“Parmak izi” alınmasının hangi koşullarda gerçekleşebileceği konusunu inceleyen TTB Hukuk Bürosu, bu durumun her şeyden önce Anayasa’nın “temel hak ve özgürlükleri” düzenleyen 12. ve 13. maddeleri ile “özel hayata saygı”yı düzenleyen 20. maddesine uygun olmadığını belirledi.

“İçişleri Bakanlığı yetkili”

İçişleri Bakanlığı’nın ilgili genelgelerinde kimlerin ve hangi koşullarda parmak izi almaya yetkili olduklarının tanımlandığını; buna göre bu yetkinin polis ve jandarmaya verildiğini bildiren TTB Hukuk Bürosu, 2559 sayılı yasanın 5. maddesinde ve 17. maddesinin son bendinde polisin;  Jandarma Teşkilatı Görev ve Yetkileri Yönetmeliği’nin “Parmak İzi ve Fotoğraf Alma Yetkisi” başlıklı 37. maddesinde  ise jandarmanın hangi hallerde parmak izi alabileceğinin açıkça belirtildiğini kaydetti.

Hukuk Bürosu’nun aktardığına göre, parmak izi alımıyla ilgili bir başka durum, 1587 sayılı Nüfus Kanunu’nda belirtiliyor. Buna göre, nüfus cüzdanlarının verilebilmesi için parmak izini kağıt veya bilgisayar ortamında almaya İçişleri Bakanlığı yetkili kılınıyor. İçişleri Bakanlığı ayrıca, kişilerin parmak izinin “Uluslararası kabul edilen parmak izi ve fotoğraf tekniğine göre kimlik tespit etmek, parmak izleri ve fotoğrafları alınan her şahıs hakkında parmak izi alınma nedeni ve işlemiş oldukları suçlarla yargılama sonuçlarının kaydedildiği geçmiş durumlarını gösteren suç (kimlik) sicillerini tutmak, teknik inceleme ve karşılaştırmalarla teşhis işlemlerini gerçekleştirmek ve kişilere bilgi vermek ve böylece ana hizmet birimlerine teknik yardımda bulunmak” amacıyla alınabileceğini belirtiyor.

“Sağlık kuruluşu parmak izi alamaz”

TTB Hukuk Bürosu, anılan yasal düzenlemelere dayanarak şu tespiti aktardı:  

“Anayasa ve anılan yasal düzenlemeler uyarınca parmak izinin alınması ile ilgili olarak İçişleri Bakanlığı ve kolluk kuvvetleri yetkili kılınmakla birlikte bu yetkiyi de belli durumlarda kullanacakları belirtilmiştir. Kişilerin parmak izinin alınması, doğrudan doğruya temel hak ve özgürlükler kapsamında kişilik hakları ile ilgili olduğundan ve bu konudaki sınırlama ancak Anayasadaki amaca uygun ve istisnai bir yasal düzenleme ile yapılabileceğinden, hiçbir yasal yetkisi bulunmayan sağlık kuruluşunun, personelini kontrol amacıyla parmak izi alımına başvurmasının hukuka aykırı olduğu kanısındayız.”