Eski Sayılar | Künye | Ana Sayfa

.

15 Kasım 2004  Sayı: 128

Uzmanlık derneklerine “yeterlilik” desteği

TTB UDKK ve UYEK tarafından düzenlenen Tıpta Uzmanlık Eğitimi: Programlama-Uygulama-Değerlendirme Çalıştayı 5-10 Kasım tarihlerinde Ankara’da gerçekleştirildi.

UDKK Başkanı Terzi, tıpta uzmanlık eğitimi ve yeterlilik çalışmalarını birbiriyle ilişkilendirmeyi ve derneklerin yeterlilik çalışmalarına altyapı oluşturmayı amaçladıklarını belirtti.

Tıp Dünyası - ANKARA - Türk Tabipleri Birliği Uzmanlık Dernekleri Koordinasyon Kurulu (TTB UDKK) ve Ulusal Yeterlilik Komitesi (UYEK) tarafından düzenlenen “Tıpta Uzmanlık Eğitimi: Programlama-Uygulama-Değerlendirme Çalıştayı”, 5-10 Kasım 2004 tarihlerinde Ankara’da, TTB Merkez Konseyi Binası’nda gerçekleştirildi. Çalıştaya 30’a yakın uzmanlık derneğinden 35 kişi katıldı. Tıpta uzmanlık eğitimi ve yeterlilik çalışmalarını birbiriyle ilişkilendirmek ve derneklerin yeterlilik çalışmalarına katkıda bulunmak amacıyla düzenlenen çalıştay, bundan sonra sürekli hale getirilecek.

TTB UDKK Başkanı Doç. Dr. Cem Terzi, Tıp Dünyası’nın çalıştaya ilişkin sorularını yanıtladı:

- Bu çalıştayı düzenlerken amacınız neydi?

Bu, aslında TTB UDKK olarak uzun yıllardır hayal ettiğimiz bir çalışmaydı ve UYEK’in kurulmasıyla birlikte bunun UYEK bünyesinde yapılması fikri doğdu. Türkiye’de birçok uzmanlık derneği yeterlilik kurulu çalışmaları yapmaya başladı ve uzmanlık eğitimi alanında ciddi bir takım birikimler oluştu. Bunları iyi bir eğitsel faaliyete geliştirmek şart oldu. O yüzden biz, yeterlilik kurullarını kurmuş ve çalışmalarına başlamış uzmanlık derneklerinden birer üye alarak, dernek çalışmalarına da katkı sunmak üzere, eğitimi alanına insan gücü yetiştirmeyi amaçladık. Tıpta uzmanlık eğitimi ve yeterlilik çalışmalarını birbirleriyle ilişkilendirmek ve yeterlilik çalışmaları için, derneklerin board çalışmaları için ciddi bir altyapı oluşturmak, temel standartları belirlemek, bu çalışmalardan varolanları iyileştirmek ve geliştirmek; temel amacımız buydu. Programı da bu akış içinde yaptık.

- 5 gün uzun denebilecek bir süre. Program da oldukça yüklü görünüyor…

Belirlediğimiz amaç doğrultusunda çalışabilmek için bu süre zorunluydu. Senior düzeyde yani kıdemli düzeyde bir katılım var. Bu insanları bu kadar süre günlük çalışmasından alıkoymak oldukça zordu ama biliyoruz ki daha kısa eğitim programları amacına ulaşmıyor. Bu kadar senior kişileri ancak 5 günlük bir program için normal hayatlarından koparıp çalabiliyorsunuz ki onlara burada bir şeyler katabilesiniz. Program o yüzden 5 günlük düzenlendi.

- Çalıştayın hazırlık süreci nasıl yürütüldü?

Eğitici grubunun çekirdeğini, Ege Üniversitesi Tıp Fakültesi Tıp Eğitimi Anabilim Dalı oluşturdu. Bu 5 gün boyunca bütün programa Tıp Eğitimi Anabilim Dalı Başkanı Prof. Dr. Gülşen Kandıralı da dahil olmak üzere 7 öğretim üyesiyle katkı sundular. Bu gerçekten büyük bir özveri. Çalıştay öncesi de 5-6 aya varan bir hazırlık dönemi var. Uzmanlık alanında hangi konuların işleneceği, ne gibi hazırlıklar yapılması gerektiği uzun uzun araştırıldı, tartışıldı, defalarca kez toplantılar yaptık. Aynı anabilim dalından Sayın İbrahim Durak’ın büyük emek ve katkıları var. Koordinasyonu o sağladı. Bu çekirdek eğitim grubunu dışardan eğiticilerle de tamamladık. Bu anlamda, sağlık politikaları ve sağlık ekonomisi konusunda Dr. Ata Soyer, uzmanlık eğitiminde etik konusunda Prof. Dr. Berna Arda, bilişim, bilgiye erişimin hızlı, kolay yolları konusunda Dr. Nihal Dizdar çok ciddi yardımlar sundular bize. UYEK’in yönetici kadrosu aynı zamanda eğitici kadro olarak katkı sundu. Benim bazı konularda katkılarım oldu. Dolayısıyla gerçekten tıpta uzmanlık eğitimi ve yeterlilik kurulu board çalışmalarının hemen hemen her yönünü kapsayan geniş bir program hazırladık.

- Program hakkında da biraz bilgi verebilir misiniz? Daha önce bu tür çalışmalar yapılıyor muydu?

35 katılımcı oldu. Yeterlilik çalışmalarına başlamış derneklerden birer temsilci ve Ankara, İstanbul, İzmir Tabip Odaları’nın uzmanlık eğitimi çalışma gruplarından birer temsilci katıldı. Kurs materyali 400 sayfa, 3.5 kilo ağırlığındaydı. Gerçekten okunması, sindirilmesi hatta taşınması zordu; esprilere yol açtı. İlk gün biraz gözlerini korkuttuk açıkçası. Benim bildiğim kadarıyla -diğer katılımcılarla da konuştuk- Türkiye’de ilk defa uzmanlık eğitimi alanında bir çalıştay düzenleniyor. Tabii ki bu konu defalarca ele alındı ama bu şekilde, bütün yönleriyle değinilecek, ciddi biçimde tartışılacak, bir bilgi birikimine yol açacak bir insan yetiştirme çalışması ilk kez yapılıyor. Bunun TTB UDKK ve UYEK çalışması olması ve TTB çatısı altında yapılması bizim için ayrıca memnuniyet verici. Çünkü TTB’nin hem mezuniyet öncesi hem de mezuniyet sonrası hem de sürekli tıp eğitiminde ilgisinin ve katkılarını biliyoruz, bu da onu pekiştiren bir şey. Kurs 5 gün boyunca TTB Merkez Konseyi Binası’nda gerçekleşti. Buranın biraz kısıtlı olanakları biraz bizi zorladı ama bir yandan da Merkez Konseyi üyeleriyle tanışmak ve burada süren faaliyetler hakkında fikir edinmek ve bir meslek örgütünün eğitim alanına katkılarını gözlemek açısından da oldukça.

- Programın içeriği hakkında da bilgi verebilir misiniz?

İlk olarak UDKK ve UYEK hakkında kısaca tartıştıktan sonra, dünyada ve Türkiye’de uzmanlık eğitimi ve board perspektifi ile başladık. Genel olarak ülkemizde neler oluyor, dünyada neler oluyor, ne tür sorunlar yaşanıyor, bunların bize yansıması nasıl bunları değerlendirdik. Ardından UYEK Başkanı Prof. Dr. Münir Kınay, çalıştayın amaçlarını ve derneklerden beklentileri anlattı. Ardından uzmanlık eğitiminde yer alması gereken genel yetkinliklere geçtik. Bir uzman hekim kendi alanında çok başarılı olabilir ama aynı zamanda tıbbi etik, deontoloji, hasta hakları, sağlık ekonomisi, ülkenin sağlık politikaları, kanıta dayalı tıp, bilişim, bilgiye ulaşma, iletişim becerileri gibi bir takım genel yetkinliklere de sahip olması gerekir. Bu konuların tıpta uzmanlık eğitimine nasıl yedirilebileceğini, günlük hayatın nasıl bir parçası haline getirilebileceğini tartıştık. Bu noktada TTB’ye yeni bir görev düştüğü ortak kanısına vardık; genel yetkinlik alanında yol göstericiliğin, bu ülkedeki hekim profesyonelliği anlamındaki tanımların ve yönlendirmenin TTB tarafından yapılması gerektiği hem kurs katılımcıları hem de eğitimciler tarafından benimsendi diyebilerim.

Ayrıca, TTB’nin geliştirdiği “iyi hekimlik” kavramının alt başlıklarının da günümüz gereksinimlerine göre geliştirilerek bunun içine eğitim boyutlu, bir uzman hekimin olmazsa olmaz özelliği olarak, bir genel yeterlilik alanı olarak etiğin, sağlık ekonomisi ve sağlık politikalarının, bilişimin ve diğer konuların da yer alması gerektiğinde görüş birliğine vardık.

Uzmanlık eğitiminde yer alması gereken alana özel yetkinlikler, genel yetkinlik, öğretme ve öğrenme temel yaklaşımları, eğitimde program geliştirme, klinikte eğitim, ölçme ve değerlendirme, eğitim yönetimi gibi başlıklar ilginç sunumlarla aktarıldı.

- Programın sonuçları neler oldu?

Yeterlilik çalışmalarının finansmanının dernekler tarafından karşılanması görüşünde birleştik. Derneklerin belli bir ekonomik gücü buraya aktarması gerektiği sonucu çıktı. Yeterlilik çalışmalarını sınavdan ibaret görmemek ya da sınava yönelik görmemek gerektiği sonucu çıktı. Bu nedenle de yeterlilik kurullarının yönergelerini belki de gözden geçirmesi gerek. Belki de UYEK kısa süre sonra böyle bir merkez çalışma yapıp yeni bir yönerge taslağı hazırlayacak.

Bazı kurumların eğitim programı geliştirme süreçlerini tam olarak tamamlamadan sınava yönelmelerini görmüş durumdayız. Bu sürecin artık tamamlanması gerekli. Tüm bunların hayata geçirilebilmesi için de, burada yetiştirdiğimiz insan gücünün, yeterlilik kurulu başkanlarının ve dernek başkanlarının, TTB UDKK ve UYEK çatısı altında bir geniş katılımlı toplantıda bir araya gelmesi ve oradan bir yol haritası çıkarılması gibi bir ödev var önümüzde. Bu yıl bizim için oldukça üretken bir yıl. Kasım ayının sonunda da 10. kurultayımızı İstanbul’da düzenliyoruz. Bu çok ciddi bir etkilenim alanı. Bu çalıştaydaki birikimin de kurultaya çok olumlu biçimde yansıyacağını düşünüyoruz. Çalıştay katılımcılarından dernek faaliyetlerini yansıtan birer poster hazırlamalarını istedik. Kurultayda bu posterler sergilenecek. Ve diğer insanların da bu çalışmalardan haberlerinin olması sağlanacak. Ayrıca UYEK’in konuşulacağı bir panelde de bu posterlerin örnekleri sunulacak. Bu çalışmanın da çalıştay ile kurultayı birbiriyle ilişkilendirmesi bakımından olumlu olacağını gelişeceğini düşünüyoruz.

- Bu çalıştayın tekrarı düşünülüyor mu?

Biz aslında çalıştayın katılımcı sayısını 25 ile sınırlamak istiyorduk. Çünkü bu tür çalışmalarda başarı sağlayabilmek için katılımcı sayısını düşük tutmak gerekiyor. Çok zorlamalarla bunu 35’e çıkardık ama dışarıda bir sürü insan bıraktık. Biz bunu süregen bir UYEK çalışması haline getirmek istiyoruz. Bunun ikincisini de 2005’te gerçekleştireceğiz. Gereksinim sürdükçe bu çalıştaylar da devam edecek.

Tüm bunların sonunda şunu söylemek istiyorum. Bu çalıştayın TTB’nin altyapısında çok büyük emekle gerçekleştirildiğinin farkındayım. Özellikle uzun yıllardır bize çok fedakarca yardımda bulunan sevgili İkbal Solmaz’a çok teşekkür ediyorum.