Eski Sayılar | Künye | Ana Sayfa

.

1 Haziran 2004  Sayı: 122

dışarıdangöz...

Sibel Güneş*

Medya ve Sağlık İlişkisindeki Sınırlar

“Endüstri Çağı” ile adeta iç içe geçen “Enformasyon Çağı”nın anahtar sözcüğünü iletişim oluşturuyor. Ticari boyutu 14 milyar doları bulan, 500 bine yakın sağlık mesleği mensubunu ve tabii ki tüm halkı etkileyen sağlık sektörü ise iletişime en çok ihtiyacı olan alanların başında geliyor. Ancak sağlık sektöründe medya, kamu ve özel sağlık sektörü, sağlık meslek mensupları, meslek örgütleri ve Sağlık Bakanlığı arasındaki iletişimin şeffaf, anlaşılabilir ve sorun çözümüne katkı sağlar bir boyutta olmadığını görüyoruz.

Medyanın sorumluluğu

Toplumsal iletişim kanalı olma özelliğini sürdürmek için, kamu yararını, toplumun doğru haber alma hakkını medyanın koruması gerekiyor. Bunun için de sağlıkta haber kaynaklarından alınan kamu yararını gözeten, doğru ve nitelikli haberlerin halka ulaştırılması gerekiyor.

Sağlık en temel insan haklarından biri. Sağlık habercileri ise bu hakkın korunmasına insanların bilgilendirilmesini sağlayarak hizmet ediyor. Alanında uzman ve deneyimli haberciler sağlık meslek mensuplarını haber kaynağı olarak görüyor ve onların bilgilerinibilimsel ama anlaşılır bir dille halka ulaştırıyor, yenilikler hakkında bilgilendiriyor.

Bu haberleri halka ulaştırırken de gazetecilerin önemli sınırları var. Basın ahlak ilkeleri, Türkiye Gazetecilik Hak ve Sorumluluk Bildirgesi, Eğitim ve Sağlık Muhabirleri Derneği’nin etik kurallarını sağlık alanında görev yapan gazetecilerin önemsemesi ve uygulamasıgerekiyor. Sağlık meslek mensuplarının sorumlulukları bilginin zor üretildiği bir ortamda sağlık meslek mensuplarına, sahip oldukları deneyimi gazetecilerle paylaşırken, doğru, halka rahat ulaşabilecek basitlikte ama bilimsel gerçeklere dayalı bir dil kullanmalarını öneriyoruz. Sağlık meslek mensuplarının her gün binlerce haberin ulaştığı yazı işleri ya da televizyon kanallarında sorunlarını yansıtabilmeleri için bu konuda özen göstermeleri gerekiyor.

Uzmanlık derneklerinin sorumluluğu

Sağlık alanında sık sık ortaya çıkan çelişkileri, tartışmaları,   vatandaşın gözünde “Bu bilgilerin hangisi doğru, bugün verilen bilginin ertesi gün tam tersi konuşuluyor” gibi önyargıları ortadan kaldırmak için uzmanlık derneklerine önemli bir rol düşüyor. Uzmanlık dernekleri sağlık habercilerine kendi alanlarıyla ilgili konularda bir danışman listesi oluşturmalarında yarar var. Sağlık habercileri olarak her dernekten aynı ilgiyigörmesek de bugüne kadar birçok dernekle bu iletişimi kurmayı başardık. Derneklerin ve meslek örgütlerinin bilimsel çalışmasına ve yetkinliğine dayanarak bize önerdikleri bilimseldanışmanlar, tartışmalı konuların netleştirilmesinde, sansasyonel haberlerin azalmasında son derece etkili bir rol oynuyorlar.

Bilimsel kongreler ve medya

Her yıl 200’e yakın bilimsel kongre düzenleniyor. Bu kongrelerde üretilen bilginin halka ulaşması için de her toplantı öncesinde muhakkak bir basın toplantısı düzenlenmesini, kongre sonunda da alınan kararlarla ilgili bir sonuç bildirgesi hazırlanarak yine sağlık habercilerine ulaştırılmasını öneriyoruz. Bu sayede sağlık meslek mensuplarının ürettiği bilgilerin halklapaylaşılmasında önemli bir adım atılacağını düşünüyoruz.

Sağlıklı iletişimin koşulları

İdeal sağlık habercisi sağlık meslek mensubu ilişkisindeki gerçek hedef toplumun sağlık bilincinin yükseltilmesidir. Eğer gazeteci alanında uzmansa ve her olayı geçmişi, bugünü ve geleceği vizyonuyla ortaya koyarsa Türkiye gibi belleksiz bir ülkede işlevini yerine getirir. Sağlık meslek mensupları da bu hızlı rekabet ortamında haberciye gerekli bilgi kaynağını sağlarsa bu amaç gerçekleşir diye düşünüyorum. Hem sağlık meslek örgütleri, hemde uzmanlık dernekleri Türkiye’nin gündemini sarsan sağlıkla ilgili olaylarda, medyayla gerekli işbirliğini yaparak zamanında refleks göstererek halkı bilgilendirirse bu ülkede birçok şey değişebilir.

• ESAM 2. Başkanı, NTV Sağlık Editörü