Eski Sayılar | Künye | Ana Sayfa

.

1 Mayıs 2004  Sayı: 121

Avrupa Mahkemesi hekimlerin çalışma saatlerini yeniden düzenledi:

Her şey dahil; 48 saat

Avrupa Mahkemesi, kısa süre önce aldığı kararla hekimlerin haftalık çalışma süresini nöbetler, ev telefon nöbetleri ve fazla mesailer de dahil olmak üzere 48 saat olarak belirledi. Avrupa Birliği’ne üye ülkelerdeki tüm kamu ve özel hastaneleri bağlayan kararın AB’ye girme çabasında olan Türkiye’yi de etkileyeceği belirtiliyor.

Tıp Dünyası - ANKARA - Avrupa Mahkemesi’nin hekimlerin haftalık çalışma süresini nöbetler, ev telefon nöbetleri ve fazla mesailer de dahil olmak üzere toplam 48 saatle sınırlandırdığı bildirildi. Avrupa Mahkemesi’nin aldığı bu kararla Avrupa’da hekimler 48 saatin üzerinde hiçbir biçimde çalışamayacaklar. Kararın, Avrupa Birliği’ne üye ülkelerdeki tüm kamu-özel hastaneler ile tüm poliklinikleri bağladığı belirtildi.

Almanya’nın Dresden kentinde görev yapan Dr. Burak Erdoğmuş’un Türk Tabipleri Birliği’ne bildirdiğine göre, Avrupa Mahkemesi nöbetler, uzman hekimlerin ev nöbetleri ve fazla mesailer dahil olmak üzere hekimlerin haftalık çalışma süresini 48 saat ile sınırlandırdı. Mahkemenin aldığı karar doğrultusunda günlük çalışma süresi de 8 saat ile sınırlandırıldı. Zor durumlarda hekimlerin 10 saate kadar çalışabilmelerine izin verildi ancak bu durumda bile, yılda en az 24 hafta ortalama 8 saatlik çalışma süresi tutturulması zorunlu kılındı. Bu zamanı tutturmak için gerekirse tatillerin uzatılması gerektiği belirtildi. Her 8 veya 10 saatlik çalışma periyotları arasında en az 11 saatlik dinlenme süresinin bulunması da alınan kararlar arasında yer aldı.

Kararın Avrupa Birliği’ne üye ülkelerdeki bütün özel ve kamu hastanelerini, polikliniklerini bağladığını belirten Erdoğmuş’un yorumuna göre, bu durum üçlü vardiya sistemine geçilmesini zorunlu kılıyor. Yine Erdoğmuş’un aktardıklarına göre, bu düzenleme hekimlerin insanca çalışmasını sağlarken maddi yönden bir dezavantaj yarattı. Avrupa’da nöbet ücretlerinin yüksek olması nedeniyle, cuma akşamından pazartesi sabahına kadar nöbet tutan bir hekim yaklaşık maaşının yarısı kadar nöbet parası alıyor. Çalışma saatlerinin sınırlandırılmasıyla birlikte hekimlerin kazançlarında da önemli bir düşüş olacağı belirtiliyor.

Erdoğmuş’a göre karar AB’ye girme çabasında olan Türkiye’yi de bağlıyor.

Avrupa Mahkemesi’ni bu karara getiren süreç

Avrupa mahkemesi 23 Kasım 1993’te hekimlerin çalışma saatlerini düzenleyen bir karar aldı.

Bu karar ile doktorların nöbet saatleri normal çalışma saatlerine dahil edildi. Böylece doktorların üst üste günlerce çalışmasının önüne geçilmesi amaçlanıyordu (öncesinde haftalık resmi çalışma süresi 40 saat olmasına karşın, nöbet süreleri sınırsızdı). Ancak hastane yönetimleri bu karara karşı şöyle bir yöntem geliştirdiler: Nöbet sırasında aktif çalışma ve uyuma saatleri ayrı ayrı hesaplanarak çalışma saatleri belirlendi. Bundan yaklaşık 7 yıl sonra İspanyol Doktor Sendikası bu hesaplamanın adil olmadığı gerekçesiyle Avrupa Mahkemesi’ne başvurdu. Mahkeme, sendikayı haklı bularak 3 Ekim 2000  tarihinde, ister çalışarak ister uyuyarak, hastanede geçen her sürenin çalışma saatinden sayılmasına karar verdi.

Almanya, kararın İspanya için çıktığını savunarak eski sistemi sürdürdü. Bunun üzerine asistan Dr. Norbert Jager, mahkemeye başvurarak bunun bütün Avrupa için uygulanması gerektiğini belirtti. Avrupa mahkemesi 9 Eylül 2003 tarihinde bu itirazı kabul ederek, 2000 yılında çıkarılan kanunun bütün Avrupa Birliği’ni kapsayacağı yönünde karar verdi. Ayrica mahkeme bununla da kalmayıp, evinde telefon nöbeti tutan uzman hekimlerin, bu saatlerini hiç rahatsız edilmeden uyuyarak geçirseler bile çalışma süresinden sayılmasını kararlaştırdı. Ayrıca kesin olarak çalışma-dinlenme saatlerini belirledi ve sonuçta söz konusu çalışma planını içeren karar çıktı.

Mahkeme Almanya’ya 2005 yılına kadar süre verdi. Almanya’da şu anda doktor açığı bulunurken, bu kararla 15 bin yeni doktor kadrosu açılması zorunlu hale geldi. Bunun bütçeye yükünün yaklaşık 1 milyar euro olduğu belirtiliyor.