Dr. Naciye Zozan Gül*
* Çankırı, Ilgaz Merkez Sağlık Ocağı Hekimi

 İlçemizin Çankırı’ya uzaklığı 52 km, Ankara'ya uzaklığı ise 180 km'dir Yerleşimi İç Anadolu ile Karadeniz Bölgesi arasında, Ilgaz Dağı eteklerindedir. Yazın Kadın Çayırı, Derbent gibi mesire yerleri, kışın Ilgaz Dağı çevresi nedeniyle gelecekte Türkiye'nin en önemli turizm merkezlerinden biri olmaya adaydır. 
 İlçemizin 1998 yılı nüfusu 9987'dir. Bölgemiz nüfusu, yıllara göre karşılaştırıldığında, tarıma elverişli alanların yetersiz olması, sanayiye yönelik iş yerlerinin çok az olması ve özellikle genç erkek nüfusun büyük kentlere göç etmesi nedeniyle kırsal kesimin nüfusu azalmakta, bölgemiz nüfusu düşmektedir.
 Bölgemizdeki okuma-yazma oranı % 97'dir. Bu oranın yüksek olması, koruyucu sağlık hizmetleri sunumunu kolaylaştırmaktadır. Böylece bebek, çocuk bakımları, aşılar, gebelerin sürekli kontrollerinin yapılması, sağlık çalışanı ile yapılan doğum oranının %98 olması ve çevre sağlığı hizmetlerinin sağlıklı sürdürülmesi olanaklı olmaktadır. 
 İlçemiz, sosyalizasyon kapsamına 1976 yılında katılmıştır. Sağlık ocağımız 1995 yılına kadar geçici binalarda hizmet vermiş olup, 1995 yılından bu yana yeni binasında çalışmalarını sürdürmektedir. 
Sağlık Ocağı'na bağlı 27 köy bulunmakta, bu köylerin tümüne her mevsimde ulaşılabilmektedir. Köylerin tamamında elektrik, yeteri kadar içme ve kullanma suyu bulunmaktadır. Merkeze bağlı köylerin 12'sinde ilköğretim okulu vardır. Orta dereceli öğretim taşımalı sistemle yapılmaktadır. 
İlçe merkezinde 5, bağlı köylerde 6 Sağlık Evi bulunmaktadır. Köylerden yalnızca 3'ünde Sağlık Evi binası bulunmaktadır. Bunlardan da yalnızca birinde ebe bulunmakta, diğerlerinde Sağlık ocağındaki hemşire ve ebeler görev yapmaktadır. Sağlık ocağı görevlerinde kullanılan 1 adet hizmet aracı vardır. 
 Sağlık Ocağı'nda görevli 3 doktor, 5 hemşire, 6 ebe, 2 sağlık memuru, 1 çevre sağlığı teknisyeni, 3 hizmetli, 1 sıtma savaş memuru ve 1 şoför vardır. 
 Sağlık ocağımız çalışanları, halk eğitimine büyük önem vermektedir. Ocağımızın görsel eğitimde kullanabileceği televizyonu ve videosu olmadığından, Halk Eğitim Merkezi'nin eğitim araçlarından yararlanılmaktadır. Önümüzdeki yıl içersinde derneğimiz gelirlerinden eğitim araçları alınması planlanmıştır. 
 Sağlık ocağı çalışanları tarafından 1978 yılında Ilgaz Merkez Sağlık Ocağı Yardım Derneği kurulmuştur. Ocağımızın donanım gereksinimleri, aracımızın bakım giderleri, bilgisayar alımı ile hizmetin verimliliğini artırmak için gerekli araç ve gereç giderleri, derneğimizin bağış gelirleri ile karşılanmaktadır.
 15-49 yaş kadın sayısı 2360 olup, bunların 1574'ü evlidir. Sağlık ocağı ebeleri 15-49 yaş grubundaki kadınları yılda iki kez izlemektedir. Ortalama izlem sayısı 3000'dir. 
 Yıl içinde 161 gebe saptanmış olup, bunların 5'i bölge dışındandır. Yıl içindeki 148 doğumun 147'si canlı, 1'i ölüdür. Gebe başına düşen izlem sayısı 4,7'dir. 
 Doğumların 143'ü (%96,6) hastanede, 3'ü (%2,0) ebeler tarafından, 2'si (%1,4) ise kendi kendine gerçekleşmiştir. Kadınların %77'si  aile planlaması yöntemlerinden birini kullanmakta olup bunların %73'ü etkili yöntemdir. 
 
Sağlık Ocağı bölgesindeki 0-5 yaş arası çocuklar; doğumdan sonraki ilk 48 saat içinde, 15. günde, 41. günde, 2, 4, 6, 9, 12. aylarda 1'er kez, 13-36. ayda 6 ay ara ile, 37-59. aylar arasında yılda bir kez ebeler tarafından izlenmektedir. Bebek başına düşen izlem sayısı 5,2’dir. 12-59 ay çocuk başına düşen izlem sayısı ise 1,3'tür.
 Hem rutin aşılama çalışmalarımızda, hem de "Ulusal Aşı Günleri"nde aşılama oranımız %100'dür. 
 Bebek ölüm hızımız binde 20,4 olup, erken neonatal (0-7 gün) ölüm hızı binde 0,0'dır. Geç neonatal (8-28 gün) ölüm hızı binde 6,8, postneonatal (29-365 gün) ölüm hızı binde 13,6'dır. Ölen 3 bebeğin 1’i geç neonatal dönem içinde prematürite nedeniyle, 2'si ise postneonatal dönem içinde nedeni belirlenememiş beşik ölümüdür.
 Geçen yıl içinde ilçemiz merkezindeki ve köylerdeki tüm ilköğretim okullarının 1. sınıflarındaki toplam 197 öğrencinin sağlık taraması yapılmıştır.
 Sağlık Ocağımız ile Devlet Hastanesi aynı bahçe içinde olduklarından, ocağımızda laboratuvar bulunmamaktadır. Yalnızca, ebeler, gebelik testi yapmakta ve gebelerin hemoglobin değerlerine bakmaktadırlar. 

 1998 yılına ilişkin diğer verilerimiz şöyledir: 
 Anne ölüm hızı: Yüzbinde 0,0.
 Nüfus artış hızı:  %12,3
 Genel doğurganlık hızı: 62,2
 Kaba ölüm hızı: %2,4
 Kaba doğum hızı: %14,7
 Ölü doğum hızı: Binde 13,6