On Soru On Yanıt
Bu ayki konumuz;“Yenidoğan döneminde annelerin en sık
sorduğu sorular” Sorularımızı Dokuz Eylül Ü. Tıp Fak. Çocuk Sağlığı ve
Hastalıkları Yenidoğan AD’dan Dr. Hasan Özkan, Dr. Sözer Sarıoğlu, Dr. Abdullah
Kumral yanıtladı.
1. Bebeğimi ne
sıklıkta emzireyim?
Doğar doğmaz
ilk saatte emzirmeye başlayınız. Her istediğinde emziriniz (8-12 kez/gün). Bebek
dört saatten daha fazla aç kalmamalıdır. İlk 4-6 ay yalnızca anne sütü veriniz
(4'üncü ayda ek gıdalara geçildikten sonra Amerikan Pediatrik Akademisi'ne göre bir yıl,
WHO/UNICEF'e göre iki yıl anne sütüne devam edilmesi önerilmektedir). Bir memeyi
bitirip (ortalama 10-15 dk) diğerini emzirmeye geçiniz.
2. Bebeğim bu günlerde
çok sık emmeye başladı. Acaba sütüm yetmiyor mu?
Bebekler
8-12'inci günler, 3-4'üncü hafta ve 3'üncü ayda 2-7 gün süren büyüme hamleleri
gösterirler ve bu dönemde çok sık emerler. Ancak günde, altıdan az idrar, 3-4'den az
sarı renkli gaita yapması, yeşil, kahverengi ve siyah gaita, günde sekizden az meme
emmesi, sürekli meme emme isteği, yutma sesinin duyulmaması, beşinci günde süt
gelmemesi, 4-6 saatten fazla uyuma, doğum kilosuna onuncu günde ulaşmama, meme uçlarında
ağrı ve günde 15-30 gramdan az ağırlık artışı sütün yetmediğinin bir göstergesi
olabilir.
3. Ne kadar kilo
alması gerekir?
Yenidoğan döneminde
bebeklerin günde 20-30 gram kilo alması,
ayda 3,5 cm boy uzaması ve 2,5 cm baş çevresinin artışı beklenir.
4. Sütümü nasıl
saklayabilirim?
Buzdolabının
rafında 48 saat, no-frost buzdolabı buzluğunda 3-4 ay, derin dondurucuda 6 ay, tek
kapılı buzdolabı buzluğunda 1-2 hafta saklanabilir.
5- Her
emzirmeden sonra az miktarda kusuyor, bu normal mi?
Üç aydan
küçük bebeklerin %80'i günde en az bir kere kusar. Fışkırır tarzda ya da bol
miktarda olmadıkça ve kilo alması normal ise önemli değildir. Bebeklerde ciddi reflü
1/300-1/1000 oranında rastlanılmaktadır.
6- Sık sık hıçkırık
tutuyor ne yapabilirim?
Hıçkırık
diafragmanın lokal iritasyonu ile oluşan ritmik klonik kontraksiyonlar biçiminde bir
reflekstir. Tedavi gerekmez. Uzun sürerse emzirilebilir ya da birkaç kaşık kaynamış
soğumuş su verilebilir.
7- Vitamin
kullanmamız gerekiyor mu?
Tüm yenidoğan
bebeklere K vitamini intramuskuler yapılmalıdır. Ağızdan da verilebilir. D vitamini:
100- 400 ünite/gün, sekizinci günden başlayarak bir yaşına kadar verilmelidir.
Yalnızca alt bezi ile haftada en az 30 dakika ya da şapkasız giyinikken haftada 2 saat
güneş ışınlarından yararlanması raşitizmden koruma sağlar. Altıncı aydan sonra
1 mg/kg/gün elementer demir kullanmalıdır. Altıncı aydan sonra sulardaki flor
miktarı 0.3 ppm'den az ise 0.25 mg/gün flor başlanmalıdır. Anne vejeteryan ise B12 vitamini 0,3-0,5
mikrogram/gün eklenmelidir.
8- Emzik verelim
mi?
Anne sütü alan
bebeklerde emzik kullanmak meme karmaşasına neden olup süt üretiminde azalmaya yol
açabilir. Emzik ancak 4-6 hafta sonra verilebilir, psikolojik bir soruna yol açmaz ve
bebek için bir rahatlama yoludur. 18'inci aydan sonra verilmemelidir. Emzik tek parça ve
yumuşak olmalı ve uzunluğu yaklaşık 3,5-4 cm olmalıdır. Çengelli iğneyle elbiseye
asılmamalıdır. Emzik; enfeksiyon kaynağıdır ve maksiller protrüzyona, maloklüzyona
ve boğulmaya neden olabilir.
9- Bebekler bir
günde kaç kez kaka yapar?
Gastrokolik
refleksten dolayı günde 8-10 kez ya da kasların koordine olmaması ve sfinkterin
gevşeyememesi nedeniyle haftada 2 kez yapabilir.
10- Bebeğimizi
hangi konumda yatıralım?
Sırtüstü ya da yan yatırılmalıdır. Ani
bebek ölümü sendromu (ABÖS) riski, yüzüstü yatanlarda 3,5-9,3 kat daha fazladır.
ABÖS postneonatal bebek ölümlerinin %40-50' sinden sorumludur. Çok kusan, üst solunum
yolu malformasyonu ve solunum sorunu olan bebeklerde
sırtüstü yatırmak sakıncalı olabilir.
|