Danıştay'dan İşyeri Hekimliği'nde yeni karar
Türk Tabipleri Birliğinin İşyeri Hekimliği alanındaki denetim ve onay yetkisini, İşyeri hekimlerine verilecek eğitimi, İşyeri hekimlerinin işlerini mesleki bağımsızlık içinde yapmaları için gerekli güvenceleri ve Çalışma Bakanlığı tarafından yapılan yanlış uygulamaların ortadan kaldırılmasını sağlayacak tanımlamaları netleştirmektedir.
DANIŞTAY 10. DAİRESİ
“İşyerİ Sağlık Bİrİmlerİ ve İşyerİ Hekİmlerİnİn Görevlerİ İle Çalışma Usul ve Esasları Hakkında Yönetmelİk”
HAKKINDA İPTAL KARARI VERDİ.
Kararda, Yönetmelik üç konuda hukuka aykırı bulunmuştur. Bunlar;
- İşyeri hekimlerine eğitim vermenin Çalışma Bakanlığının görevleri içine girmediği,
- Türk Tabipleri Birliğinin denetim ve onay yetkisini ortadan kaldırdığı,
- İşyeri hekimlerinin işlerini mesleki bağımsızlık için yapmaları için gerekli güvenceleri içermediği,
başlıkları altında toplanmaktadır.
Ayrıca, Yönetmeliğin bazı maddelerinin uygulanması ile ilgili yoruma yer verilmiş olup, bu yorumlarda, Çalışma Bakanlığı tarafından yapılan yanlış uygulamaların ortadan kaldırılmasını sağlayacak niteliktedir.
Bilindiği üzere Türk Tabipleri Birliği, hazırlık aşamasında bildirdiği görüşler dikkate alınmadan,16 Aralık 2003 tarih ve 25318 Sayılı Resmi Gazetede yayımlanarak yürürlüğe konulan “İşyeri Sağlık Birimleri ve İşyeri Hekimlerinin Görevleri ile Çalışma Usul ve Esasları Hakkında Yönetmeliğin” bir kısım maddelerinin iptali için dava açmıştır. Danıştay 10. Dairesi, duruşmalı olarak yaptığı inceleme sonucunda, 28.02.2006. gün ve E.2004/1253 ve K.2006/1658 sayılı kararı ile Yönetmelik ile ilgili özetle aşağıda ki gerekçelerle bazı maddeleri hukuka aykırı bulmuştur:
1. Yönetmeliğin 4, 18, 19 ve 20. maddelerin de yer alan; işyeri hekiminin eğitimi ve işyeri hekimlerine sertifika verilmesine ilişkin düzenlemeler iptal edilmiştir. Yönetmeliğin iptal edilen bu hükümleri ile işyeri hekimlerinin sertifikasyon ve sürekli eğitimlerinde Çalışma Bakanlığı yetkili kılınıyordu. İşyeri hekimlerinin sertifikasyon eğitiminde Çalışma Bakanlığının yetkisi bulunmadığı, örgütsel ve bilimsel donanımının da bulunmadığı, Türk Tabipleri Birliğine ise 6023 sayılı Yasa’da sertifikasyon eğitim konusunda tartışmaya yer bırakmayacak açıklıkta yetki verilmediği belirtilerek bu alanda üniversitelerin yetkisine işaret edilmiştir. Nitekim Türk Tabipleri Birliği, daha önce verilen yürütmeyi durdurma kararı ışığında bu alanda kesintisiz eğitimin gerekliğini de göz önüne alarak bütün üniversitelerin davet edildiği toplantılar sonucunda üniversiteler ile birlikte ortak bir biçimde işyeri hekimliği sertifikasyon eğitimini başlatmış ve daha da geliştirilmesi için çalışmalar sürmektedir.
2. İşyeri hekiminin atanmasında ilgili tabip odasının denetim ve onay yetkisini ortadan kaldıran Yönetmeliğin 25. maddesi iptal edilmiştir. 6023 Sayılı Yasanın 4, 5 ve Ek 1. maddeleri uyarınca işyeri hekiminin atanmasında tabip odasının onayının gerektiğinin kuşkusuz olduğu belirtilmiştir.
3. Haksız işten çıkarmaları önleyici ve mesleki bağımsızlığı sağlayıcı düzenlemelere yer verilmediği, işyeri hekiminin görevine son vermede işverenin fesih yetkisinin her koşulda varlığının kabul edildiği, işyeri hekiminin görevine son verilmesi halinde tabip odasına bildirim yapılması gerektiği halde bildirim koşuluna yer verilmediği için Yönetmeliğin 26. maddesi hukuka aykırı bulunmuş ve iptal edilmiştir. İLO’nun 161 sayılı sözleşmesi ve 112 sayılı Tavsiye kararı uyarınca işyeri hekiminin tam bir mesleki bağımsızlığının sağlanması için işe alınması ve işten çıkarılmasının özel statüye bağlanması gerektiği belirtilmiştir.
4. Türk Tabipleri Birliği tarafından 50 ve daha yukarı işçi çalıştıran işyerlerinde ortak sağlık birimi kurulması yolu ile bu işyerlerinde sağlık birimi kurulması ive işyeri çalıştırılmasının fiilen ortadan kaldırılacağı gerekçesi ile yönetmeliğin 4. maddesinde yer alan ortak sağlık birimi tanımının ve 17. maddesindeki ortak sağlık birimine ilişkin düzenlemenin iptali yönündeki istemimiz: işyerinde ortak sağlık birimi kurulmasının 5. maddede öngörülen işyeri sağlık birimi kurulması zorunluluğunu ortadan kaldırmadığı, 5. maddedeki yükümlülük dışında ayrıca isteğe bağlı olarak ortak sağlık birimi kurulmasını düzenlediği, gerekçesi ile kabul edilmemiş ve Yönetmelik hükmünün anlamı aksi yöndeki uygulamaları ortadan kaldıracak bir biçimde belirtilmiştir. Bu durumda ortak sağlık birimi üyesi olan 50 ve daha yukarı işçi çalıştıran bütün işyerleri, ayrıca işyerlerinde bir sağlık birimi kuracak ve işyeri hekimi çalıştıracaktır. İşyerinin ortak sağlık birimi üyesi olması bu yükümlülüklerini ortadan kaldırmamaktadır.
İptal kararının kısaca yer verdiğimiz gerekçeleri uyarınca Çalışma Bakanlığı, kararın kendisine tebliğinden itibaren 30 günlük yasal süre içinde gerekli Yönetmelik düzenlemelerini yapması ve uygulamanın da hukuka uygun bir biçimde şekillendirilmesi gerekmektedir. Türk Tabipleri Birliği yıllardır olduğu üzere, bu karar ışığında ülkemizde işçi sağlığı hizmetlerinin gereği gibi verilebilmesi ve bu hizmeti veren hekimlerin ve diğer personelin görevlerinin yaparken gerekli güvenceye sahip olmaları yönünde atılacak adımlara destek olacak ve gerekli çabayı gösterecektir.
TTB amblemi indir