Emek Platformu eylem hazırlığında

Emek Platformu 18.01.2005 tarihinde toplanarak önerilerimiz doğrultusunda�Sosyal Sigortalarve Genel Sağlık Sigortası Kanun Tasarısında� Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığınca yapılançalışmalar ile �SosyalGüvenlik Kurumu Kanunu�Tasarısını değerlendirmiştir.

Bilindiğigibi, Emek Platformu, Hükümet tarafından hazırlanan ve TBMM Plan ve BütçeKomisyonu gündeminde olan, Sosyal Sigortalar ve Genel Sağlık Sigortası Kanunutasarısına, toplumun sosyal güvenlik ve sağlık haklarını tehdit ettiği, kazanılmışhakları ortadan kaldırdığı, sağlık ve sosyal güvenlik kurumlarını ticariişletmelere dönüştüreceği gerekçeleri ile karşı çıkmıştır.

EmekPlatformunun bu yasa tasarısının halkın yararına dönüştürülmesi ile ilgiliönerileri ve sağlık ve sosyal güvenlik hakkı ile ilgili talepleri Hükümeteiletilmiştir. 1 Kasım 2005 günü ESK, bu konudaki öneri ve istemlerimizikapsayan bir gündemle toplanmış, toplantı sonunda Çalışma ve Sosyal GüvenlikBakanlığının, Kanun Tasarısı ile ilgili olarak, Emek Platformunun ESK üyesiolmayan katılımcılarıyla da konuyu görüşmesi ve sosyal taraflarla, EmekPlatformu talepleri üzerinde bir çalışma yapması kararlaştırılmıştır.

Bakanlık,bu amaçla bir dizi çalışma toplantısı düzenlemiştir. Bu toplantılardan sonra,Emek Platformu Başkanlar Kurulu, Bakanlıktan Emek Platformunun önerileri vetalepleri doğrultusunda yapılan düzenlemelerin iletilmesini istemiş ve budüzenlemeleri değerlendirmiştir.

Budeğerlendirmeler sonunda, Sosyal Sigortalar ve Genel Sağlık Sigortası KanunTasarısı ile ilgili olarak, Sosyal Güvenlik Kurumu Başkanlığı tarafındaniletilen düzenlemelerin, teknik nitelikteki kimi talepleri ve önerileri dikkatealmasına karşın; Emek Platformunun Kanun Tasarısının özüne dönük eleştiri vetaleplerini karşılamadığı, bu konuda kararlı bir dirençle davranıldığıgörülmüştür.

Çalışmave Sosyal Güvenlik Bakanlığı tarafından dikkate alınmayan bu hususlar, sosyalhukuk devletinin gereği olan, Emek Platformu olarak karşı çıkışımızın esasınıoluşturan ve kazanılmış haklarımızı geriye götüren konularla ilgilidir. Bukonular, Emek Platformunun tüm toplumun sağlık ve sosyal sigorta haklarınıngüvencesini oluşturan ve vazgeçilmez olduğunu açıkladığı, görüş, öneri vetalepleridir.

EmekPlatformu, Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığı ile yapılan çalışmaları vegörüşmeleri önemsemekte ve bu süreci değerli bulmaktadır. Ancak, yapılangörüşmelerde temel konularla ilgili bir gelişme sağlanamaması, bu konulardagelişme olarak nitelenebilecek bir yol alınamaması, içtenlikli bir tutumunvarlığına dönük kuşku yaratmaktadır.

Görüşmelerinsürdüğü bir sırada, Hükümetin bu alanda attığı kimi adımlar ve başlattığıuygulamalar bu kanıyı güçlendirmiştir.

 �Sağlıkta Dönüşüm Programının� finansmanını sağlamak amacınayönelik olarak hazırlanan �genelsağlık sigortası� nınmevcut sağlık haklarını geriye götüren düzenlemelerine Emek Platformu, sağlıkhakkını ortadan kaldıracağı gerekçesiyle karşı çıkmaktadır. Aile hekimliği,hastanelerin işletmeye dönüştürülmesi, sağlık hizmetlerinin genel sağlıksigortası yoluyla satın alınmasının ön görülmesi, özelleştirmeye dayalı birsağlık programı yürütmeyi amaçlamaktadır.

Geridönüşü imkansız kılacak, sistemin var olan ve işleyen araç ve kurumlarınıtümüyle ortadan kaldıracak, kaos yaratacak bir yol izlenmesinin kabul edilmesimümkün değildir. SSK Hastanelerinin Sağlık Bakanlığına devri, satılabilmeleriile ilgili yolun açılması, son olarak da 2006 Bütçesine konan bir hükümle,hastanelerin yıllık bütçe sistemine geçmesi, Sosyal Güvenlik Kurumlarınındevlet hastanelerine olan borçlarının silinmesi ile hastanelerin iğne ve pamukalamayacak duruma getirilmesi, sağlığın sosyal devletçe karşılanan bir hakolmaktan çıkarılması, uygulanılmak istenilen bu bilinçli politikanın sonucudur.

Hükümetinsağlık alanındaki bu icraatlarıyla birlikte değerlendirildiğinde, karşıçıktığımız bu tasarının yasalaşması durumunda :

Emeklilikleilgili olarak ;

• Emeklilik yaşı 68�e çıkacaktır.
• Emeklilik için, �çalışarak ölmek� anlamına gelecek, 9 bin işgünü prim ödenmesi zorunluluğu, getirilecektir.
• Esnek çalışanlar, belirli süreli çalışanlar, mevsimlik işlerde çalışanlar, sözleşmeli olarak çalışanlar, çalıştıkları sürece prim ödemelerine karşın emeklilik haklarını elde edemeyeceklerdir.
• Emekli aylıklarının hesaplanma yöntemi değiştirilerek, emekli maaşları, dörtte bir ila üçte bir arasında değişen oranlarda azalacaktır.
• Kamu görevlilerinin prim yükü artırılarak ücretleri düşecektir.
• Emeklilerin ulusal gelir artışından pay almaları önlendiğinden, bugün geçinmeye yetmeyen aylıklar sefalet ücretine dönüşecektir.
• Tüm çalışanlar arasında norm ve standart birliği sağlanması, bir aldatmaca olmayı sürdürecek; başta milletvekilleri olmak üzere ayrıcalıklı kesimlerin korunmasına devam edilecek, Anayasanın eşitlik ilkesine aykırı uygulamalar hayata geçirilecektir.
• Kapsam dışında bıraktığı kesimler nedeniyle, sosyal sigortalar toplumun tümü için güvence sağlamayacaktır.

Sağlıklailgili olarak;

• Sağlık temel hak niteliğinden uzaklaştırılarak, devletçe ödediğimiz vergilerle karşılanan sosyal bir hak olmaktan çıkarılacaktır.
• Aylık geliri, 127 YTL�nin üzerinde olan herkesten, gelirine göre her ay için 64-431 lira arasında değişen miktarlarda sağlık sigortası primi alınacağı gibi, tedavi için başvuranlardan ayrıca kurumca belirlenecek miktarda katkı payı da alınacaktır.
• Genel sağlık sigortası primlerini ödemeyen esnaf ve sanatkarlar ile çiftçiler sağlık hizmetinden yararlanamayacaktır.
• Prim ödeyemeyeceklerin sayısı, işsizler, kayıt dışı ekonominin büyüklüğü ve kayıt dışı istihdamın yaygınlığı nedeniyle herkesi kapsayacak bir genel sağlık sigortası için yeterli kaynak gösterilmemektedir. Sistem, kayıtlı olarak çalışan bir grubun ödeyeceği primler, vergiler ve katkı payları ile oluşacak bir kaynağın kullanımına dayalıdır. Bu kaynağın yetersiz kalacağı açıktır. SSK hastanelerinin devri sonucunda, SSK�nın sağlık hizmeti satın almaya başlaması ile ortaya çıkan kaynak sorunu bu durumun en güçlü kanıtıdır. Bu nedenle verilecek sağlık hizmetlerinin süresini miktarını belirleme yetkisi kuruma verilerek sigortalıların sağlık hakkı kurum yönetiminin takdirine bırakılmaktadır.
• Sağlık hakkı, sadece belirli hizmetlerin karşılanması ile sınırlandırılabilecektir. Tedavi için gerekli olan yöntem ve hizmetlere ulaşmak parası olanların �hakkı� olacaktır.
• Sistemin bu şekilde tasarlanması ile özel sağlık sigortalarına yönelme teşvik edilecek, sosyal güvenlik kurumundan kaçış hızlanacaktır. Bu durumda kurum, en düşük ve en sınırlı hizmeti sağlayan yoksulluk yönetimi kurumuna dönüşecektir.

Öteyandan uzlaşma arayışı devam ederken TBMM�sinesunulan ve Sosyal Güvenlik Kurumu Kanunu Tasarısı ile de mevcut sosyal güvenlikkurumları kaldırılarak, özerk yönetim yapısından yoksun, prim ödeyenleriyönetime katılmaktan tümü ile dışlayan, hiç denenmemiş hantal bir kurumoluşturulmaktadır.

HazırlananTasarı ile İlgili Eleştirilerimiz

-Kurumun organları içinde yer alan "Sosyal Güvenlik Yüksek Danışma Kurulu"nunkaldırılarak, "Genel Kurul"un yeniden oluşturulması. Genel Kurulun görevlerinintasarının 31. maddesi de dikkate alınarak yeniden değerlendirilmesi.

-Genel Kurulun görevleri arasında yer alan, Yönetim Kurulu"nun seçimle gelenüyelerin sosyal tarafların kendi arasında değil, tüm Genel Kurultemsilcilerince seçilmesi,

-Genel Kurulun oluşumunda yazılan meslek kuruluşlarının, kamu kurumuniteliğindeki meslek kuruluşlarını kapsayacak şekilde yeniden düzenlenmesi.

-Yönetim Kurulunun prim ödeyen veya ödemiş tarafların eşit şekilde yönetimekatıldığı, sigortalı, emekli, tüm hak sahiplerinin temsil edildiği özerkyönetim yapısına sahip kurumsal yapı kazandırılması.

-Kurum başkanının görevleri arasında yer alan bir çok konu, kolektif kararalmayı gerektirecek nitelikte olduğundan, bunların Yönetim Kurulu görevleriarasına alınması.

-Sosyal Güvenlik hakkının etkinleştirilmesi, kayıt dışı istihdamın vesuistimallerin önlenmesi bakımından yapılması zorunlu görülen denetiminin,kurum içinde hiyerarşik sisteme uygun olarak yeniden organize edilmesi.

-Kurumun finansal hedeflerinin belirlenmesi ve izlenmesi çerçevesindeoluşturulan finans komisyonuna prensip olarak katılmamakla birlikte, böyle birkurulun oluşmasında zorunluluk görülmesi halinde, bu komisyona sosyaltarafların da temsilci olarak katılması.

-Kurumun gelirleri içinde sağlık sigortası için öngörülen devlet katkısınınalınması.

SONUÇ

SosyalSigortalar ve Genel Sağlık Sigortası Kanun tasarısının TBMM Plan ve BütçeKomisyonunda, tüm önerilerimiz ve taleplerimiz doğrultusunda değiştirilmedenGenel Kurul gündemine getirilmesi ve yasalaşması durumunda Anayasanın sosyaldevlet ilkesine aykırı olarak sosyal sigortalar, emeklilik ve sağlık haklarıile ilgili devletin yükümlülükleri ortadan kaldırılacak, IMF�ye verilen taahhütlerdoğrultusunda piyasa koşullarının geçerli olduğu bir sistem oluşacaktır.

SosyalSigortalar ve Genel Sağlık Sigortası Kanun Tasarısı ile, sosyal sigortalar veemeklilikle ilgili kazanılmış hakların korunacağı söylenerek, Emek Platformununtarafları olarak bizlerden, çocuklarımızın, torunlarımızın, geleceğine ambargokonmasına suskun kalmamız, istenmektedir. Kaldı ki çalışanların önemlikazanılmış hakları da korunmamaktadır.

EmekPlatformu, bu süreçte ülkenin geleceği ve toplumun sosyal güvencesi bakımındanyukarıda mutabakat sağlanan görüşlerini TBMM�degrubu bulunan siyasi partilerin Grup Başkan Vekilleri ile Plan ve BütçeKomisyonu üyelerine sunması ve Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanına yazılıolarak iletmeye karar vermiştir.

EmekPlatformu prim ödeyen tarafların eşit şekilde yönetime katıldığı, sigortalılaraetkin hizmet sunan özerk yönetim yapısına sahip kurumsal yapı oluşturulmasınıistemektedir.

Butaleplerimizin tasarıların yasalaşması süreci içinde Hükümet yetkililerinin veKomisyon üyeleri ile Genel Kurulda grubu bulunan siyasi parti gruplarınındikkate alacağını ummak istememizle birlikte, Emek Platformunun kararlılığınıkamuoyuna yansıtmak ve bilgilendirmek bakımından Emek Platformunun daha öncealmış olduğu etkin eylem planlarını yürürlüğe koymayı bir görev addetmektedir.

Kamuoyunasaygı ile duyurulur.

TÜRK-İŞ                 DİSK              HAK-İŞ              KAMU-SEN                       KESK

MEMUR-SEN          BASK             TTB                       TMMOB                           TİED

TÜMİ.E.D              TVHB             Tüm B.E.D.