Savaş, Göç ve Sağlık
Komşu ülke Suriye’de 2010 yılından beri yaşanan savaş, milyonlarca insanı yerinden ederek ciddi bir nüfus hareketine neden oldu. Savaştan kaçanların önemli bir kısmı, en yakın ülke olan Türkiye’ye sığındılar. Dalga dalga gelen sığınmacılar artık Türkiye nüfusunun yüzde 3’ünden fazlasını oluşturmaktadır.
Savaş nedeniyle yerinden olma, şüphesiz ki göçün en kötü biçimidir. Yaşamları alt üst olan, tüm varlıklarını geride bırakan, göç yolculuğunda kötü muamelelere maruz kalan, kayıplar veren bu insanların sağlığından söz edilebilir mi? İnsanların asgari yaşam standartlarının ortadan kalktığı bir ortamda, sağlıksızlık da ne yazık ki beklenen bir durumdur.
Ortaya çıkan bu insani kriz, Türkiye’nin piyasacı bir sağlık sistemi tercihi yaptığı, birinci basamak sağlık kuruluşlarında toplum yönelimli yaklaşımı terk ettiği bir dönemde oldu. Dolayısıyla beklenmedik bir biçimde ortaya çıkan sığınmacı akını karşısında sağlık sisteminin yanıtının yetersizliğine tanık olduk. Böylesi bir durumda sağlık çalışanlarının bireysel çabalarının, sivil toplumun girişimlerinin ön plana çıktığını söylemeden geçmemek gerekir.
Halk Sağlığı Kolu’nun çalışmaları ile Türkiye’deki Suriyeli sığınmacıların durumlarını ortaya koymak amacıyla Savaş, Göç ve Sağlık isimli bir kitap TTB yayınları arasında yerini almıştır. Bu belgenin, son derece olumsuz koşullarda yaşayan sığınmacıların sorunlarına çözüm üretme konusundaki çabalara katkı sağlamasını umuyoruz. Kitaba ulaşmak için lütfen tıklayınız.
Çalışma döneminde hazırlanan bu önemli doküman “Savaş, Göç ve Sağlık” başlığı ile hem Türkçe hem de İngilizce olarak kamuoyuna sunulmuştur. Bu rapor Dünya Tabipler Birliği tarafından 26-27 Şubat 2016 tarihlerinde İstanbul’da düzenlenen “Savaş, Göç ve Sağlık” Sempozyumuna Türk Tabipler Birliğinin görüşünü oluşturmak üzere TTB Halk Sağlığı Kolu tarafından hazırlanmıştır. Raporun içeriğinin ana hatları belirlendikten sonra her bölüm o konuda bir çalışması, deneyimi olan bir hekim veya hekimler tarafından kaleme alınmıştır. Rapor; bölgemizde yaşanmakta olan insanlık trajedisine olumlu bir katkı sunma umuduyla hazırlanmıştır. Raporun başlıkları aşağıdaki şekildedir. Bu doküman TTB yayını olarak basılmış, İngilizce çevirisi ise online doküman olarak web sayfasında erişime sunulmuştur. Rapor içeriği aşağıda sunulmuştur;
1.Sığınmacılara ilişkin genel durum
2.Sığınmacılarda sağlığın belirleyicileri
- Sığınmacıların kamplardaki sorunları
- Kamp dışında yaşayan sığınmacılar; çalışma, gelir, eğitim, barınma, su, banyo ve beslenme koşulları
- Kamp dışında yaşayan sığınmacılara dair bir değerlendirme: İzmir’de sokakta yaşayan Suriyelilerin sağlık durum değerlendirmesi
- Çalışma yaşamına katılan sığınmacıların durumu
- Olgu sunumu: sığınmacılarda çocuk işçiliği
- Sağlık hizmeti veren sivil toplum kuruluşları ve sığınmacılar,
- Suriye, Türkiye ve Irak’ta savaşın bölgedeki bulaşıcı hastalıklara etkileri
- Kadınların sorunları
- Bulaşıcı olmayan hastalıklar
- İnsani krizler, mülteci sorunu ve beslenme öncelikleri
- Yeti yitimi kavramı ve yer değiştirme
- Çocukların sorunları
- Sığınmacılara sunulan sağlık hizmetleri ve yaşanan sorunlar
- Sağlık hakları alanındaki hukuki düzenlemeler
- Sığınmacıların/geçici koruma altına alınanların sağlık hizmetlerinden yararlanmasında mevcut durum ve yaşanan sorunlar, engeller