Tedavi:
Biyoterörist atak sonucu ortaya çikan şarbon tedavisine
ilişkin öneriler 26 Ekim 2001 tarihinde CDC tarafından yeniden gözden
geçirilerek yayınlanmıştır (9). Etkin tedavi için hastalığın erken dönemde
tedavisine başlamak son derecede önemlidir. CDC’nin biyoterörizme bağlı inhalasyon
ve gastrointestinal şarbon için tedavi önerileri Tablo 1’de verilmiştir.
Klasik deri şarbonunda tedavi 7 gün süreyle 2 X 500 mg
oral siprofloksasin ile yapılır. Tedavi süresi biyoterörizm sonucu ortaya çikan deri
şarbonunda, hastanın aerosol halinde şarbon sporuna maruz kalma riskini de gözönünde
bulundurarak iki ay olarak önerilmektedir (8-10). Antibiyotik tedavisi deri şarbonunda
lezyonun ilk 24 saatte steril hale gelmesini sağlar, ancak eskar gelişmini engellemez.
Tedavide siprofloksasin veya doksisiklin Tablo 1’de verilen oral dozlarda 60 gün
süreyle yapılır (9). Erişkinlerde 3 X 500 mg, çocuklarda 80 mg/kg/gün (3 doza
bölünerek) amoksisilin klinik iyieşme sağlandıktan sonra tedavinin idamesi amacıyla
kullanılabilir.
İnhalasyon şarbonunda mortalitenin çok yüksek olması
nedeniyle, insanlarda yapılmış kontrollü çalismalar olmamasına karşin,
siprofloksasin veya doksisikline ek olarak bir veya iki ilacın tedaviye eklenmesi
önerilmektedir. Halen ABD’de inhalasyon şarbonu nedneiyle tedavi altında olan
hastalarda kullanılan kombinasyonlar siprofloksasin, rifampin ve vankomisin ile
siprofloksasin, rifampin ve klindamisindir. Sefalosporinler ve
trimethoprim-sulfametoksazol şarbon tedavisinde kullanılmamalıdır.
Yaygın ödem, menenjit ve ciddi solunum sıkıntıs olan
hastalarda kortikosteroit uygulanabilir (11).
Tablo 1. Biyoterorizmle ilişkili gastrointestinal ve
inhalasyon şarbonu için tedavi protokolü (9)
Hasta grubu |
Başlangıç
tedavisi (iv)* |
Tedavi süresi |
Erişkin |
Siprofloksasin 2 X
400 mg
veya
Doksisiklin 2 X 100
mg**
ve
Bir veya iki ilave
antibiyotik*** |
Klinik durum
düzelince oral tedaviye geçilir: Siprofloksasin 2 X 500 mg po veya doksisiklin 2 X 100
mg po toplam 60 gün. |
Çocuk |
Siprofloksasin 10-15
mg/kg her 12 saatte bir****
veya
Doksisiklin**
>8 yaş ve >45
kg: 2 X 100 mg
>8 yaş ve <45
kg: 2 x 2.2 mg/kg
<8
yaş: 2 X 2.2 mg/kg
ve
Bir veya iki ilave
antibiyotik** |
Oral tedavi
parenteral dozlarla yapılır. Toplam tedavi süresi 60 gün. |
Hamile kadın |
Tedavi hamile
olmayan erişkinlerde olduğu gibidir |
|
İmmun sistemi
baskılanmış hasta |
Tedavi normal immün
sisteme sahip erişkin ve çocuklarda olduğu gibidir. |
|
* Ciddi ödemi ve menenjiti olan hastalarda başlangıçta
steroid tedaviye eklenebilir.
** Doksisiklinin intravenöz formu Türkiye’de yoktur. Ayrıca
bu antibiyotik şarbon menenjitinden kuşkulanılan hastalarda, BOS’a geçişi iyi
olmadığı için kullanılmamalıdır.
*** Rifampin, vankomisin, penisilin, ampisilin, kloramfenikol,
imipenem, klindamisin ve klaritromisin. Bacillus antracis’te konstitutif ve
indüklenebilir beta-laktamazlar olabileceği gerekçesiyle penisilin ve ampisilin tek
başina kullanılmamalıdır.
**** Çocuklarda siprofloksasinin günlük dozu 1 gramı
geçmemelidir. |
