Eski Sayılar | Künye | Ana Sayfa

.

15 Şubat 2002  Sayı: 86

Afyon Bolvadin Depremi Raporu

• Türk Tabipleri Birliği Olağandışı Durumlarda Sağlık Hizmetleri Hızlı Değerlendirme ve Müdahale Ekibi bölgedeydi.

Üç Şubat 2002 sabah 09:10 sularında merkez üssü Bolvadin olan ve geniş bir bölgede hissedilen Richter ölçeğine göre 6 şiddetinde bir deprem yaşanmıştır. Depremin haber bültenlerinde duyulmasının hemen ardından TTB Merkez Konseyi ve TTB Olağandışı Durumlarda Sağlık Hizmetleri Kolu Yürütme Kurulu tarafından yapılan değerlendirmeler sonrası bölgede bir hızlı değerlendirme ve müdahale ekibinin incelemelerde bulunmasına karar verilerek ekibin bölgeye hareket etmesi kararlaştırılmıştır.

Türk Tabipleri Birliği Olağandışı Durumlarda Sağlık Hizmetleri (ODSH) Hızlı Değerlendirme ve Müdahale Ekibi hazırlıklarını tamamlayarak bölgeye gitmiş ve durumun tespiti, değerlendirilmesi, ODSH ile ilgili danışmanlık, TTB’nin yaşanan depreme ilişkin faaliyetlerinin planlanmasına kaynaklık edecek bir çalışma yürütmüştür. Ekibin depremin ilk günü saat 22:30’da hazırladığı ilk rapordan kimi aktarımlara kısaltarak yer veriyoruz.

* Deprem sonucu bölgede 45 kişi hayatını kaybetmiş, hastanelere 400 civarında başvuru olmuştur. Depremin pazar günü olması nedeniyle sağlık ocaklarının kapalı oluşu, sağlık hizmeti kaynağı olarak sadece hastane acil servislerinin kullanılmasına yol açmıştır. Yapılan incelemelerde çevre ilçe ve illerden gelen yardım ekiplerinin ve bölgedeki yerel personelin hemen görevlerine dönmelerinin acil dönemdeki sağlık hizmetlerine olumlu katkıda bulunduğu ve bu katkılarla yerel kapasitenin ihtiyaçları karşılamada yeterli olduğu, depremin sabah saatlerinde yaşanmasının da durumun tespiti ve çabaları kolaylaştırıcı katkıda bulunduğu saptanmıştır.

* Yerel sağlık personelinin görevi başında özveriyle çalıştığı görülmüştür. Depremin hemen ertesinde yaralıların tedavileri yapılmış, sevki gerekenlerin de yerel olanaklar ve çevre il ve ilçelerden gelen sağlık ekiplerince nakli sağlanmıştır.

* Sultandağı, Çay ve Bolvadin ilçelerinde yataklı tedavi hizmeti verilmemektedir.

* Çay ilçesi 112 acil ve ilkyardım hizmet istasyon binası dışında bölgedeki sağlık birimlerinin kullanılabilir görünümdedir.

* Bölgedeki sağlık kurumlarının olağandışı bir duruma hemen hiçbir hazırlığının olmadığı görülmüştür.

* Deprem sonrası ilk 12-24 saatte beslenme, barınma, su ile ilgili sorunlar yaşanmıştır. Bölgede Kızılay ekiplerine ilk günün sonunda akşam saatlerinde rastlanmıştır. Kızılay’ın bölgeye 2.000 çadır naklettiği sadece Sultandağı ilçesinde organize çadırkent kurduğu tespit edilmiştir.

* Deprem bir kez daha yerleşime uygun olmayan yörelere, uygun olmayan binaların, uygun olmayan biçimlerde yapılmış olduğunu gözler önüne sermiştir. Bunun en çarpıcı örneği Eber beldesidir. Bataklık bir zemine çoğunluğu kerpiç yapılarla kurulan beldenin bilinen nüfusu 3000’dir ve bir belediyesi bulunmaktadır. Sağlık ocağı ETF kayıtlarına göre ise nüfus 991’dir. Deprem sonrası gece saat 03:00’e kadar Eber’e su verilememiştir. Politikacıların ve basının uğrak yeri haline gelen bu beldeye tırlarla konteynrlar götürülmeye çalışılsa da araçlar çamurlu ve dar yollardan geçemeyerek beldenin yollarını tıkamış ve beldede çıkan yangına müdahale etmeye çalışan itfaiye aracı da beldeye girememiştir.

* Yaşanan en sık doğal afetin deprem olduğu ülkemizde, bir deprem daha, görece bir iyileşme olmakla birlikte, yine hazırlıksız olarak yaşanmıştır. Önceki depremlerde yaşanan organizasyon, koordinasyon ve yardımlarla ilişkili sorunların bu depremde de yaşanması önümüzdeki süreçte aşılması gereken bir problem olarak görülmektedir.

ÖNERİLER

1. Bolvadin, Çay, Sultandağı bölgesinde yaşanan deprem sonrası koordinasyon, organizasyon ve eşgüdüm ile ilgili sorunlar giderilmeli, barınma ve beslenme ile ilgili sıkıntılar çözülmelidir.

2.Bölgede yürütülecek sağlık hizmetleri temel sağlık hizmetleri öncelenerek sürdürülmelidir.

3.Bölgede çalışan gerek yerel gerekse destek için gelen sağlık çalışanlarının bir an önce barınma ve beslenme sorunları çözülmelidir. Sağlık çalışanlarının kademeli olarak dinlendirilmesine ilişkin düzenlemeler yapılmalıdır.

4.Bölgede gerek mevsim ve bölgenin özelliği gerekse su ile ilgili daha önce yaşanmış sorunlar nedeniyle bulaşıcı hastalıklar yönünden dikkatli olunmalıdır. Çadırlarda yaşayanlar öncelikli olmak üzere kızamık, hepatit A, ishalli hastalıklar ve solunum yolu enfeksiyonları üzerinde durulması gereken hastalıklardır.

5.Bölgede TTB OSDH eğitim programlarına katılmış hekimlerin görevlendirilmesi yararlı olacaktır.

6.Bölgede şu an için TTB Koordinasyon Merkezi kurulmasına gerek yoktur. İzleme, değerlendirme ve danışmanlık faaliyetleri belirli aralıklarla sürdürülmelidir.

7.Olağandışı duruma bir kez daha hazırlıksız yakalanılmıştır. Olağandışı durumlarda sağlık hizmetlerinin niteliği, olağandışı durum öncesi sağlık hizmetlerinin niteliğine bağlıdır. Nitelikli, herkese ulaşabilen, eşit ve sürekli bir sağlık hizmeti anlayışı olmadıkça hazırlık kavramından söz edilemeyeceği açıktır.