Avrupa'da hekimlik mesleği konusunda UEMS'nin tavrı

Prof. Dr. İskender Sayek

29-30 Eylül 2000 Helsinki MC toplantısında Genel Sekreter, UDKK, UEMS Temsilcisi Prof. Dr. İskender Sayek'in sunduğu rapor, tartışmaya açıldı.

Avrupa'da hekimlik mesleği konusundaki tavrı değişmektedir. Geçmişte UEMS, Avrupa Birliği'nde yasal süreçler konusuna odaklanmıştı. Zaten 42 yıl önce UEMS bu amaçla kurulmuştu. Eğitimin niteliği ve pratiğinin harmonizasyonunun AB'nin gündeminde önemli bir öncelik taşımalı diye düşünülmüştü ve bu amaçla yasalar çıkarıldı.

Uzlaşmayı sağlamak ve Avrupa Birliği'nin çeşitli kurumlarına öneriler getirmek hala UEMS'nin temel hedefidir ancak şurası açıktır ki artık AB harmonizasyon (uyum) ve kalite konusuyla çok kısıtlı ilgilenmektedir. AB'nin temel hedefi (93/16) sayılı mevzuatla belirlemektir. Diploma değişim politik alanını, AB'nin kalite ile sınırlı ilgisi UEMS'nin de politikasını değiştirmesini gerektirmiştir. 90'lı yıllarda, UEMS'de doğrudan tıp uzmanlığının ve pratiğinin niteliği konusuna yönelmiştir.

UEMS'nin önemli bir etkinliği doğrudan meslektaşlarına ve ulusal üye birliklere öneriler hazırlamaktır. Bu ulusal üye birlikler, ulusal derneklerin temsilcileridir ve yıllardır UEMS: finanse etmişlerdir ve yasama organı olan Yönetim Kurulu (Management Council=MC)'i oluştururlar.

UEMS'nin temeli Uzmanlık Birimleridir (Specialist Sections). UEMS'nin önerilerinin temelini bu dernekler oluşturur. Bu birimlerle ilişki şimdiye dek tam da istenen düzeyde olmamıştır. Bu alanda destek eksikliği vardır. Ancak son zamanlarda bu birimlerle ilişkilerde ilişkiler doğru bir yöne doğru gitmektedir. UEMS'nin meslekte özel bir yeri vardır. UEMS öyle bir ağın merkezindedir ki, bir yanda Avrupa'daki uzmanlıklar bir yanda da üye ülkelerin ulusal terimleri birlikleri vardır. Ayrıca UEMS başka pek çok uluslararası ve ulusal kurumla da ilişki içerisindedir.

Bu süreçte görülmüştür ki UEMS'nin kuruluş hedefi çok sınırlıdır. UEMS, tüm ilgili kurumları içine alabilmek için bir yol bulmak zorundadır. Bu ayrıca UEMS'nin finans kaynağını da genişlecektir, bu da insangücü ve mali eksikliğe çözüm olabilecektir.

2000 yılında UEMS, Avrupa ve Avrupa dışı ülkelerdeki mesleki örgütlerle ilişkilerini güçlendirmiştir. 1999 yılında sürekli eğitim ile ilgili EACCME (Avrupa Sürekli Eğitim Akreditasyon Kurulu) oluşturulmuştur. Derneklerle ilişkiler sürmekle birlikte, pek çok uzmanlık derneği birkaç disiplinin bir arada barındıran federasyon olması nedeniyle varolan UEMS örgütlenmesinde yer alamamaktadır. Bu konuda yeni kararlara gereksinme olabilir.

UEMS Yönetim Kurulu (MC)

UEMS MC'ı 12 Ocak, 13 Mart, 24 Mart, 11 Mayıs, 8/9 Ağustos 2000 tarihlerinde Brüksel'de toplantı. Temel tartışmaları (CP) Kalıcı Komite) ile ilişkiler konusunda idi ve CP ile ancak eşit koşullarda ilişki kurulabileceği konusunda uzlaşıldı. CP'nin ortak bir sekreterya oluşturma teklifi ise reddedildi.

EACCME: 2000 Ocakta kurulmuştur. Sürekli eğitimle ilgilidir. Her başvuruda ulusal CME (STE) otoritesine haber vermek gerekmektedir. Başlangıç aşamasında olduğunda zaman zaman karışıklıklar olabilmektedir. MC tüm üyelerini ülkelerindeki bu süreci kolaylaştırmaya çağırmaktadır.

EACCME'nin geleceği parlaktır ve danışma kurulu oluşturulmaktadır. Bağımsızlaşmasına çaba gösterilmelidir.

BİRİMLER (DERNEKLER):

13 Mayıs 2000'de EACCME toplantısı sonrası derneklerle başarılı bir toplantı yapılmıştır.

19-20 Mayıs 2000'de Cerrahi Birimi toplantısına katılınmış ve Damar Cerrahisi Yeterlilik Sınavı izlenmiştir. Bu toplantıda; Cerrahi Biriminin, Cerrahi Disiplinlerin Federasyonuna dönüşmesi tartışıldı. Genel Cerrahi ise diğer cerrahi disiplinler gibi bir disiplin olsun dendi. 27-28 Ekim 2000'de Hannover'deki birim toplantısında karar verilecek genel sekreter bu toplantıya da katılacaktır.

Nöroşirürji Birimi 15-18 Ekim 2000'de München de toplanacak ve genel sekreter STE ve yeniden sertifikalandırma konularında bilgi verecektir.

ULUSAL BİRLİKLER:

Genel Sekreter Roma ve Köln'de tabip birlikleri toplantılarına katılacak daha çok işbirliği ve Avrupa'da meslek uygulamaları konusuna daha çok ilgi gösterilmesi konularına dikkat çekmiştir.

DİĞER KURUMLAR:20 Mart 2000'de AB 93/16 sayılı Direktifi yenileyen bir tutum geliştirmiştir. (EC 20/2000). Buna göre pratisyen hekimlik için minimum eğitim süresi 2 yıl olarak verilmesine karşın, AB Parlamentosu 3 yıl olarak kabul etmiştir.