İSTANBUL- "Herkes kendini, yaptıklarını ve yapmadıklarını sorgulamalı"

Sağlık ve tıp konularını çalışma alanı olarak seçen; haberci, haber kaynağı, bilim çevreleri ve bu alandaki mesleki ve gönüllü örgütlenmelerin kamuoyunun doğru aydınlatılması için üzerlerine düşen görevlerin ortaya konulduğu, bilgi eksikliklerinin giderildiği toplantılardan birisi olan "SAGLIK BİLİNCİ VE MEDYA" toplantılarının ikincisi 25 Aralık'ta İstanbul'da yapıldı.

Türk Tabipleri Birliği ve Eğitim ve Sağlık Muhabirleri Derneği (ESAM) tarafından düzenlenen ve MSD ilaç firmasınca desteklenen toplantıların ilki 18-20 Haziran tarihleri arasında İstanbul'da yapılmıştı. Bu toplantı sonucunda bazı ilkeler belirlenmiş ve tüm ilgililere duyurulmuş, bu arada toplantıların 3 ayda bir yinelenmesi karar altına alınmıştı. 17 Ağustos depremi nedeniyle eylül ayında yapılması gereken ikinci toplantı düzenlenememişti.

"Sürdürülmesi çok önemli"

25 Aralık toplantısına 20'yı aşkın haberci yanında örgüt temsilcileri katıldı. Toplantının açılışı ESAM ikinci Başkanı Sibel Güneş tarafından yapıldı. Güneş bu sırada yaptığı konuşmada toplantıların sürdürülmesi için TTB ve ESAM'ın gösterdiği çabaların önemine değindi ve yeni bilgilerin verilmesi yanında bir iç bakışla yapılan değerlendirmelerin yararlı olduğunu, herkesi geliştirdiğini vurguladı.

Türkiye Gazeteciler Cemiyeti YK üyesi Orhan Erinç de açılış sırasında yaptığı konuşmada ilk toplantıya da katıldığını, bu çalışmanın sürmesinden örgüt olarak duydukları memnuniyeti dile getirdi. Yapacak çok işin olduğunu vurgulayan Erinç bu konunun eğitim boyutunun önemine değindi.

TTB MK adına, toplantıya katılanlara iletilen mesajı ise toplantının düzenleme kurulunda görev yapan Dr. Mustafa Sütlaş okudu. Mesajda " 'Sağlık Bilinci ve Medya' adıyla başlatılan etkinlik, içinde bulunduğumuz ortam göz önüne alındığında giderek daha fazla önem kazanıyor. Bu önem doğal olarak hepimizin sorumluluklarını ve yaptıklarımızı da daha fazla sorgulamamızı gerektiri-yor. Bugün yapacağımız etkinlik de dahil, giderek daha iyi, daha bilgilendirici, daha olumluya dönüştürücü ve son olarak etik değerlere daha fazla özen gösteren bir tutumu gerekli kılıyor." deniliyor ve katılımcılara basarılar dileniyordu.

Hem bilgi, hem değerlendirme

Bu toplantıda tıbbın 4 ayrı uzmanlık alanıyla ilgili olarak kamuoyuna iletiler haber, yazılarda yer alan bilgilerin doğru içerikli ve doğru sunumu hedeflenmişti. Bu amaçla Kan merkezleri, Dermatoloji, Plastik Cerrahi ve Klinik Mikrobiyoloji alanındaki uzmanlık derneklerinin görevlendirdiği uzmanlar kendi konularında katılımcılara bazı temel bilgileri verdiler ve bu alanlarda medyada yapılan haberlerle ilgili değerlendirmelerini ortaya koydular.

Her sunumdan sonra katılımcılar soru ve değerlendirmelerle konuların tartışılarak açılmasını sağladılar.

İlk sunum kan merkezleri

Toplantıda yapılan ilk sunum Kan Merkezleri ve Transfüzyon Derneği Başkanı Prof. Dr. Mahmut Bayık tarafından yapıldı. Prof. Dr. Bayık sunusunda önce kanın yapısını, özelliklerini, kan gruplarını ve hangi durumlarda tedavi amacıyla kullanıldığını anlattı. Ardından kan verme işlemiyle ilgili bilgileri, kan alımı ve verilmesi sırasında karşılaşılabilecek durumları, kan bağışı konusunu, kan merkezlerinin nasıl çalıştığını, burada kan ve kan ürünlerinin nasıl hazırlandığını ayrıntılarıyla dile getirdi. Derneklerinin yaptığı çalışmalardan ve bu konunun kamuya sunuluşundaki sorunlardan da söz eden Prof. Dr. Mahmut Bayık, sunusunun ardından katılımcıların sorduğu soruları yanıtladı.

Dermatoloji önemli

Toplantının ikinci sunusu Deri ve Zührevi Hastalıkları Derneği başkanı Prof. Dr. Ertuğrul Aydemir tarafından yapıldı. Prof. Dr. Aydemir derinin önemine değindikten sonra, medyada sık islenen ve sık karşılaşılan "medyatik" hastalıklarının önemli yanlarını, yapılan yanlışlardan örnekler vererek ortaya koydu. Bu arada bir rehber niteliğinde deri ile ilgili sözcük, tanı ve tedavi yöntemlerini içeren bir metin dağıttı. Sorularla konu açımlandı; akne gibi özellikle sık karşılaşılan bazı sorunlar katılımcılar tarafından soruldu ve bunların medyadaki sunum şekilleri değerlendirildi.

Estetik cerrahi

Türk Plastik Rekonstrüktif ve Estetik Cerrahi Derneği Yönetim Kurulu üyesi Prof. Dr. Gürhan Özcan tarafından yapılan üçüncü sunuda ise bu uzmanlık alanına giren konular arasında, medyada çok sık işlenen, reklamı en çok yapılan işlemler hakkında tıbbi, teknik bilgi sundu ve çok yapılan bazı yanlışlıkları ortaya koydu.

Bu arada derneğin yaptığı bazı çalışmalarla uzman olmayan kişi ve kurumların yaptığı uygulamalara değinen Prof. Dr. Özcan, medyanın bu tür konuları işlerken danışması, derneklerinden görüş alması gerektiğini vurguladı. Böylelikle sık yaşanılan mağduriyetlerin önlenebileceğini vurguladı.

Mikrop mu yoksa virüs mü?

Toplantının son konuşması Klinik Mikrobiyoloji ve enfeksiyon Hastalıkları Derneği YK Genel Sekreteri Prof. Dr. Haluk Eraksoy tarafından yapıldı. Dr.Eraksoy öncelikle medyada sık yapılan bir hatayı vurgulayarak mikrop, bakteri ve virüsün ne olduğunu ortaya koydu. Örneklerle bunların yanlış ve doğru kullanımlarını sergiledi. Ardından derneklerinden yaptığı çalışmalardan, enfeksiyon hastalıklarının toplum sağlığı yönünden öne-mine değinen Prof. Dr. Eraksoy medyada enfeksiyon hastalıkları ve klinik mikrobiyoloji ile ilgili yanlışlardan örnekler verdi. Bu yanlışları; teknik yanlışlar, yönlendirme yanlışları, ticari çıkarlara alet olmak ve hasta haklarının çiğnenmesi olarak dört ana baslıkta gazete kupürlerini göstererek ortaya koydu. Ardından konu tartışmaya açıldı ve katılımcıların sorduğu bazı sorular yanıtlandı.

Son bölüm: değerlendirme

Toplantının son bölümünde son altı ay içinde yayın organlarında yer verilen sağlık ve tıp konusundaki haberlerin değerlendirmesi yapıldı. Bu alanda öne çıkan en önemli olay Dr. Oktar Babuna için yapılan kemik iliği kampanyasının med-yada yer alış biçimi ve sonuçları oldu. Uzun uzun tartışılan konuda yapılan yanlışlar ortaya konuldu ve somut dersler çıkarıldı. Bu arada özellikle TTB ve İTO'nun bu konuda medyaya bilgi yardımı ve desteği anlamındaki eksiklikleri ifade edildi. Medyanın bilgi kaynaklarından bilgi almadaki sıkıntıları ve zorlanmaları dile getirildi.

Toplantıda ele alınan konular verilen aksam yemeğinde de sürdürüldü.

Bir sonraki toplantı için katkı ve katılım çağrısı yapılarak toplantı sonlandırıldı. Sonraki toplantıda gazetecilik eğitimi içinde bir özel alan olarak sağlık ve tıp konusunun konulmasının ele alınacağı ifade edildi. (T D)