Bilimsel araştırma mı ticaret mi?

Kanada ve Amerika Birleşik Devletleri'nde, ilaç endüstrisi tıp araştırmalarının tek başına en büyük destekleyicisi. Bu araştırmaların bir kısmı kabul edilebilir, ancak bilemeyeceğimiz kadar çok sayıda araştırma da pazarlama amacıyla yapılmakta. Bu araştırmalar çeşitli şekillerde olabilir.

- Pazara çıkış sonrası araştırma biçiminde tasarlanan reklam.

Örneğin Kanada'da 1980'li yılların sonlarında Squibb Capeton adlı ilacın kullanımı üzerine planlanan bir "araştırma"ya giren hekimlere bilgisayar ve modem verilmiştir. Araştırmanın sonunda hekimler bilgisayarları tutmuşlar ve Squibb'in geliştirdiği yeni bir "eğitim" programına ulaşma olanağı bulmuşlardır.

- Kendi ilaçlarını daha iyi gösterecek yanlış karşılaştırma ilacını kullandıkları araştırmaları destekleme.

Lancette yayınlanan bir yazıya göre 1980'li yıllarla 1990'ların başlarında yapılan NSAID'leri (steroid olmayan antienflamatuarlar) karşılaştıran araştırmalarda karşılaştırma ilaç olarak basit bir aneljezik olan asetominofen/parasetamol yerine başka bir NSAİD kullanılmıştır. Bunun gerekçesi parasetamolün en az o kadar etkin olması ve bunun da NSAİD'lerin satışını azaltacağı kuşkusudur.

-Uzlaşma konferansı adı altında reklam.

Bazı örnekler: HIV/AIDS için ilaç yapan firmaların uzmanları Kanada'da HIV'li hastaların tedavisi konusunda rehber hazırlayan bir toplantıya katılmışlardır. 1993 yılında Lancet'te çıkan bir yazıda İngiltere'de ardarda yapılan ve yüksek dansiteli lipoprotein kolesterolün nasıl düşürüleceği konusunu işleyen sekiz Parke Davis destekli toplantıyı anlatıyorlar. Bu toplantılar Parke Davis'in gemfibrojil adlı ilacın reklamından başka bir şey değildir. Reklam materyalinde araştırma sonuçlarını seçerek kullanma Kanada'da yayınlanan bir tıp dergisindeki reklamda İskandinav Sımvastatin çalışmasına dayanak Simvastatin (Zocor) ile koroner mortalite"de %42 bir RRR (rölatif risk azalması) olduğu yayınlandı.Reklamda ARR (mutlak risk azalması %3.5 olduğu için yayınlanmadı (plasebo ile %8.5 ölüme karşın simvastatin ile %5.0 ölüm)Kanada tıp dergilerindeki reklamlarda ürünü daha etkin gösterebilmek için genellikle PRR verilmektedir.

-Ürün satışlarını etkileyeceği düşünülen araştırma bulgularını yoketmek.

Synthroidi yapan İngiliz firma Boots, bir tiroid ilaç olan bu maddenin biyoeşdeğerlerinin etkin olmadığını göstermek üzere Kaliforniya Üniversitesin'de Betty Dong"u bir çalışma yapmak üzere görevlendirdi. Dong'un seçilme gerekçesi onun daha önce Boots'un görüşünü destekleyen materyaller yayınlamış olmasıydı. Ne var ki, çalışma bittiğinde Dong jenerik ilacın da etkin olduğunu gösterdi. Bu arada Dong yine de JAMA'ya makaleyi gönderdi ve kabul edildi, ama Dong, Boots tarafından kontrat ihlali nedeniyle tehdit edilip, üniversitesi de hukuki destek vermeyince yayını geri çekti. Bu süreçte Boots, Alman firma Knoll tarafından satın alınacaktı ve firma değerini düşüreceği kuşkusuyla bu yola başvurulmuştu. Bu öykü Wall Street Journal Gazetesi muhabirlerinden biri tarafından açığa çıkarılana kadar örtüldü. Daha sonra Dong"un makalesi JAMA'da yayınlandı. (HAI 1999 raporundan)