2089/2008
29.12.2008

           TABİP ODASI BAŞKANLIĞI’NA

           21 Aralık 2008 tarihinde Ankara’da gerçekleştirilen İşçi Sağlığı ve İşyeri HekimliğiKol Toplantısı tutanakları ektedir.

           Bilgilerinize sunar, çalışmalarınızda başarılar dileriz.

TTB  İŞÇİ SAĞLIĞI  ve  İŞYERİ  HEKİMLİĞİ  KOLU  TOPLANTIKARARLARI

21  ARALIK 2008 - ANKARA

1-     Çalışma Bakanlığı tarafındanhazırlanan ve TTB’den görüş istenen  “ İşyeri Sağlık ve Güvenlik Birimiile Ortak Sağlık ve Güvenlik Biriminin Çalışma Usul ve Esasları HakkındaYönetmelik Taslağı ” konusunda; öncelikli olarak işyeri hekimlerinin, TabipOdalarının İsih komisyonları aracılığıyla bilgilendirilerek ortak politikaoluşturulması, kol tarafından yönetmelik taslağı hakkında ortak bir görüşoluşturularak Çalışma Bakanlığı’na bildirilmesi amacıyla hazırlanan metninMerkez Konseyi’ne sunulması ( Ek – 1 ) ve İSİG Yasa Tasarısı’ndakisürece benzer bir şekilde yönetmelik taslağına karşı aktif bir plan ve programoluşturularak bütünsel bir örgütsel mücadelenin hayata geçirilmesi için kolyürütme kurulunun görevlendirilmesine.

2-     TTB İşyeri Hekimliği 2009yılı  Asgari Ücret Tarifesi’nin belirlenmesi amacıyla Tekirdağ TabipOdası’nın %10, Antalya Tabip Odasının %15 veİstanbulTabip Odası’nın TÜFE + ÜFE / 2   +  1( bir )veya 2 ( iki ) puan iyileştirilme hesabıyla ortalama %14  artış teklifleriarasında yapılan oylamada ;İstanbulTabip Odası’nın %14 artış teklifi ve asgari ücret tarifesininbu orana göre, Tekirdağ Tabip Odası tarafından hazırlanması , oyçokluğuylakabul edilmiştir. ( Ek - 2 )

3-     Önümüzdeki dönemde TTB tarafındandüzenlenecek İşyeri Hekimliği Temel ve İleri Eğitimlerine, hekimlerinkatılımının teşviki ve özendirilmesi, hekimler arasındaki mesleki ve örgütselbağların güçlendirilmesi amacıyla Tabip Odaları İşçi sağlığı ve İşyeriHekimliği  Komisyonlarının çalışmalarda bulunması konusunda tavsiyekararı alınmasına.

4-     TTB İşyeri Hekimliği İleri EğitimModüllerinden hazır olan ve geçtiğimiz dönem eğitimleri yapılan RiskDeğerlendirmesi, İşitmenin Korunması ve Mesleki Solunum Sistemi Hastalıklarıİleri Eğitimlerinin 2009 yılında da devam ettirilmesi,  Kas- İskeletSistemi Hastalıkları ve Mesleki Dermatozlar ileri eğitim modüllerininhazırlıklarının tamamlanarak 2009 Ocak ayından itibaren bu eğitimlerebaşlanması ve aşağıda daha önceden Tabip Odalarından gelen taleplerdoğrultusunda İSİH Kolu tarafından kararlaştırılan eğitim talepleri de dikkatealınarak, odalardan tüm bu ileri eğitim modülleri için yeni taleplerinistenmesine.

MESLEKİSOLUNUM SİSİTEMİ HASTALIKLARI:

 İŞİTMENİN KORUNMASI:

         -Tekirdağ                                                        -  İzmir

        - İstanbul                                                                     -  Samsun

        - Samsun                                                                      -  Bursa

        - Adana                                                            -  Mersin

        - Bursa                                                             -  Kayseri

        - Kocaeli

        - Kayseri

        RİSKDEĞERLENDİRMESİ :                  MESLEKİ  DERMATOZLAR  : 

      - Denizli                                                -  İzmir

      -  İzmir                                                   -  Kocaeli

      - İstanbul                                               -  Tekirdağ

      - Adana                                                 -  Denizli

      - Samsun                                               -  Adana

      - Mersin                                                 -  Samsun

       - Antalya                                               -  İstanbul

   KAS İSKELET SİSTEMİ HASTALIKLARI :

-         Denizli

-         Kocaeli

-         İzmir

-         Tekirdağ

-         İstanbul

-         Mersin

-         Antalya

5 – TTB tarafından daha önce üç kez düzenlenen “ İşçiSağlığı ve İş Güvenliği  Kongresi ” nin 4.nün, 2009 yılında İstanbul’da gerçekleştirilmesive bu amaçlaİstanbulTabip Odası’nın kongre organizasyonu içinTTBMerkez Konseyi tarafından yetkilendirilmesine.

6 – Başta işyeri hekimliği eğitimleri olmak üzere, İSİHKolunun gerçekleştireceği faaliyetlerde bilimsel destek ve katkıda bulunupgörüş oluşturabilecek bir

 “Bilimsel Danışman  Ekibi ” nin kurulması ve bu ekibin sayısı, kriterlerive niteliğinin belirlenmesi için kol yürütmesi tarafından bir çalışmabaşlatılması için yürütme kurulunun görevlendirilmesine.

7 -  TTB 57. BüyükKongresi’nde 14.karar no ile  alınan “ işyeri hekimlerinin ücretlerininbelirlenmesinde; işçi sayısıyla birlikte, işyeri risk kademesi de göz önünealınarak hekimin işyerinde, günlük/aylık en az ve en fazla bulunma sürelerininönemini kabul eder ve yapılacak düzenlemelerde bu durumun da göz önündebulundurulması gerektiğini kabul eder ”  kararı gereğince Koltarafından bir çalışma başlatılmasına.

EK GÜNDEM  ÖNERİLERİ  SONUCUNDA  ALINAN  KARARLAR :

8 – TMMOB tarafından 16-18 Nisan 2009 tarihlerindeAdana’da düzenlenecek olan “ 5.İş Sağlığı ve Güvenliği Kongresi” nin TabipOdalarına duyurusunun yapılarak işyeri hekimlerinin katılımının sağlanması veÇalışma Bakanlığı tarafından uygulanmak istenen İş Sağlığı ve GüvenliğiMevzuatını konu alan bir oturumun,  kongre programına alınması amacıylaTMMOB ile görüşmelere başlanması içinTTBMerkez Konseyi ’ ne öneride bulunulmasına.

9 – “ İşçi Sağlığı ve Güvenliği ” konusunu gündemdetutmak, Tabip Odalarının ve işyeri hekimlerinin süreç hakkında aktif tutumalmasını sağlamak amacıyla 2009 yılının ilk üç ayı içersinde bu konuda birsempozyum düzenlenmesi ve sempozyumun talepleri doğrultusunda Tekirdağ TabipOdası’nın ev sahipliğinde gerçekleştirilmesi amacıyla Kol ve Tekirdağ TabipOdası tarafından çalışma başlatılmasına karar verilmiştir.

EKLER :

Ek -  1:Yönetmelik Taslağı konusunda TTB İSİH Kolu görüşleri.

Ek – 2:2009 Yılı TTB İşyeri Hekimliği Asgari Ücret Tarifesi.

  DİVAN HEYETİ :

Dr.Mine Nurhayat  Güler                                   Dr.Yavuz  İpekli

Kol Divan Sekreteri                                          Kol  Divan  Başkanı

(Kocaeli Tabip  Odası)                                      (Antalya Tabip  Odası )

TTB İŞÇİ  SAĞLIĞI  ve  İŞYERİ  HEKİMLİĞİ   KOLU “ İŞYERİ SAĞLIK ve GÜVENLİK BİRİMİ  ile ORTAK  SAĞLIK  ve GÜVENLİK  BİRİMİNİN  ÇALIŞMA  USUL ve  ESASLARI HAKKINDAYÖNETMELİK TASLAĞI ”  ile  İLGİLİ  DEĞERLENDİRMELERİ :

TürkTabipleri Birliği İşçi Sağlığı ve İşyeri Hekimliği Kolu,"İşyeri Sağlık ve Güvenlik Birimi ile Ortak Sağlık ve Güvenlik BirimininÇalışma Usul ve Esasları Hakkında Yönetmelik Taslağı"na ilişkin olarak 21Aralık 2008 tarihinde yapılan Kol Toplantısında  oybirliğiyle alınankarar  doğrultusunda değerlendirmelerimiz   şu şekildedir:

Çalışma veSosyal Güvenlik Bakanlığı tarafından hazırlanan  bu yönetmelik taslağıyla;ülkemiz çalışma yaşamının temel sorunu olan kamu ya da özel ayrımıgözetmeksizin ve tüm sektörlerde  çalışanların  mesleki sağlık ve işgüvenliğini kapsayacak bir düzenleme yapılması tercih edilmemiş, buna karşılıkyönetmeliğin kapsam maddesi " devamlı olarak en az 50 isçi çalıştıranişyerlerini  kapsar”,  şeklinde sınırlandırıcı bir düzenlemegetirerek, çalışanların yarıdan fazlası İşçi Sağlığı ve İş Güvenliği hizmetlerinin dışında bırakılmıştır. İş kazaları ve meslek hastalıkları ile işebağlı gelişen  hastalıkların çoğunun son SSK istatistiklerine göre "50’nin altında  çalışanı olan işyerlerinde" meydana geldiği gerçeğineve bu alanın bilimsel olarak mutlak iş sağlığı ve güvenliği açısından düzenlenmesi tespitlerine karşın, yeni  taslakta  Ortak Sağlık veGüvenlik Birimleri kanalıyla hizmetin dışarıdan satın alınması vetaşeronlaştırılmasıyla, gerçekte   50 sayısının da çok üzerineçıkarak şu anki mevcut yönetmeliğin dahi gerisine düşülmüştür.

          Çıkarılmak istenen taslağın en can alıcı noktası, işyerleri için tanımladığı "Sağlıkve güvenlik birimleri"  ve "Ortak sağlık ve güvenlikbirimleri "   için 50 çalışan sınırını koyarak bu birimlerinişyerlerinde kurulmasının ve iş güvenliği personeli istihdam edilmesinintarifinden  hemen sonra ; " İşverenler bu hizmetlerin tamamınıveya bir kısmını işyeri dışında kurulu ortak sağlık ve güvenlik birimlerindende alabilirler " denilmek suretiyle, çalışanların mesleki sağlık vegüvenliği alınıp satılabilen ticari bir meta haline dönüştürülmektedir. İşyeriOrtak Sağlık ve Güvenlik birimi için öngörülen donanım ve yapılandırma ise, İşSağlığı ve Güvenliğini daha da GERİLERE götürecek, hizmetin niteliği bubasit donanımla daha da gerileyecektir. Dışarıdan hizmet alınmasıyla önümüzdekidönemde belirlenecek olan üç sınıflı risk kategorisine göre, işyerlerindeişyeri hekimi ve iş güvenliği uzmanı bulundurmak için çalışan sayısı, şu ankimevcut mevzuattaki 50 sayısından  500 ile 1000 çalışan sınırına çekilmekistenmekle, bu alanda başıboş bir ortam yaratılmasına zemin hazırlanmaktadır.Hangi bilimsel kriterler ve istatistiki bilgilere göre  nasıl kararverileceği belli olmayan Risk Gruplarına göre hizmet planlanmakta, ayrıca riskgrupları belirlenirken hangi verilerin kullanılacağı açıklanmamaktadır.

İşyeri hekimi, iş güvenliği uzmanı, işyeri hemşiresigörevlerini ifa ederken işyerinde sürekli bulunması gereken kişilerdir. Buhizmetler danışmanlık hizmetlerinden farklı olarak aktif, eylemli biçimdeişyerinde yürütülecek hizmetlerdir.  Dünya Sağlık Örgütü ve İLO tarafındanişyeri sağlık hizmetleri; işyerinde kişisel sağlığı geliştirmeye yönelik, çalışanaodaklı, çalışanları çalışma çevresi ve yaşam tarzı ile birlikte ele alan,çalışanın fiziksel, ruhsal ve sosyal iyilik halinde olmasını sağlamaya yönelikçok kompleks bir iş sağlığı hizmeti sunumu olarak benimsenmiştir. İşyerleridışında  kurulacak birimler kar amaçlı organizasyonlar yapılanmasına sahipolup, bu çok yönlü kompleks ve çalışanı koruyucu  sağlık hizmetinden çok,poliklinik tarzı hizmet vereceklerdir. Çalışan sigortalılar poliklinik tarzıtedavi edici hekimlik hizmetlerini 1.basamak sağlık kuruluşları olan sağlıkocakları ve dispanserlerden, gerektiğinde 2.basamak sağlık kuruluşu olan devlethastanelerinden ve 3.basamak eğitim hastaneleri ve Tıp fakültelerindenalabilmektedir. Bu nedenle sadece poliklinik hizmeti verme şeklinde kurulacakOrtak Sağlık Birimlerine, bu alanda devlet tarafından örgütlenmiş bir sağlıksistemi varken gerek yoktur ve bilimsel de değildir.

Bu hizmetlerin taşeronlaştırılmasının gerçekleşmesi halinde halenaktif işyeri hekimliği yapan 7000 civarı işyeri hekiminin yaklaşık dörtteüçünün  kısa ve orta vadede etkilenmesi kaçınılmaz olacaktır. Hizmetin buşekilde dışarıdan satın alınması halinde işyeri hekimlerini bekleyen endramatik sonuç; İŞSİZ KALMALARI VE ÖZLÜK HAKKI KAYIPLARI olacaktır. Doğalolarak hizmetin dışsallaştırılarak piyasa koşullarına terk edilmesiyle,hizmetin standartları ve kalitesi de rekabet ilişkisi içinde olumsuzetkilenecektir.

Taslak; işyerleri tehlike sınıfına bakılmaksızındışarıdan hizmet satın alındığı taktirde işyerinde iş sağlığı ve güvenliği ileilgili hiçbir yapılanmaya gidilmeyeceğini öngörmektedir. İş sağlığı ve güvenliği hizmeti bu şekildeverilmek suretiyle taşeronlaştırılmaktadır.1 km çapından kısa mesafede herhangi bir kurulu ortak sağlıkbirimi mevcutsa, bu işyerlerinin tümünde sağlık birimi kurma zorunluluğukalmamakta, dolayısıyla işyeri hekimi ve yardımcı sağlık personeli hizmetleridışsallaştırılmaktadır. Kanunlarımızınbirçok yerinde zorunluluk olarak ifade edilen hatta özel bir yönetmelikleyerini bulan İş Sağlığı ve Güvenliği Kurulları zorunluluktan çıkarılmakta,“varsa” vurgusu ile söz konusu kurullardan bahsedilmektedir.  İşyerlerindehekim bulundurulsa dahi taslağın 27. maddesinde işyeri hekimlerinin görevleri 1fıkra ve 39 bend halinde sayılmış, buna karşılık taslağın 26. maddesinde bugörevler için işyeri hekiminin işyerine ayıracağı süreler çok kısaltılmıştır.İşyerlerinde ilkyardım sertifikalı işçilerin varlığı bu işyerleri için yeterligörülmekte, sürekli sağlık izlemi ve acil hizmetleri olduğu düzeyden daha geribir noktaya taşınmaktadır.

Yardımcı sağlık personeli tanımı taslaktan çıkarılmışolup, sadece  “gereğinde diğer sağlık personeli görevlendirilir ve çalışmasüresince en az bir ‘ilk yardımcı’ görevlendirilir” denilmiştir. İlkyardımcısayısı ise ilkyardım yönetmeliğinde öngörülenden daha azdır.

Mesleki bağımsızlık kavramı sadece "işin normalakışını mümkün olduğu kadar aksatmamak kaydıyla görevini yapmaktanalıkonulamaz" cümlesiyle geçiştirilmiştir. İLO SÖZLEŞMELERİNE GÖRE ;  işyeri hekimleri ve iş güvenliği uzmanlarıgörevlerini yerine getirirken işçilere ve işverenlere karşı teknik ve moralaçıdan tam bir bağımsızlık içinde olması ve bu bağımsızlığın sağlanmasıamacıyla işe alınmaları ve işten çıkarılmalarında özel bir statülerinin olmasıilkesi  yerine, iş güvencesiz ve mesleki bağımsızlıktan yoksun birşekilde; sadece bağlı oldukları şirkete kar sağlama amacıyla çalışmak zorundabırakılacaklardır.

İşyeri hekimliği eğitiminin, bakanlık tarafındanonaylanmış "eğitim vermeye yetkili kurum veya kuruluş" tarafından verilecek;eğitim sonrasında Bakanlıkça düzenlenecek sınavda başarılı olma koşuluylasağlanması zorunluluğu getirilerek, geçmişteki bütün  aleyhteki yargıkararlarına rağmen bu haliyle iş sağlığı ve güvenliği hizmetleri "ilkyardım sertifikası" eğitimlerine benzer  bir düzeye indirgenmiştir.

2003 yılından sonra TTB'nin üniversitelerle birlikteverdiği işyeri hekimliği sertifikaları geçersiz sayılarak, bilimsel akıl vehukuka aykırı olarak kazanılmış hak kavramı çiğnenmiş , 2003 yılından öncesertifika alan aktif işyeri hekimlerinin büyük çoğunluğuna Çalışma Bakanlığı’nın düzenleyeceği " bilgi yenileme eğitim programlarına katılmaşartı "  getirilmiştir.

Taslakta işverenler, işçi sağlığı ve iş güvenliği ileilgili asıl işveren olarak sorumluluklarının bir kısmını dolaylı yoldan; OrtakSağlık Birimlerine devretmekte, bu şekilde Tuzla örneğinde olduğu gibi yasalyükümlülükleri hafifletilmektedir.Tasarıda çalışanların mesleki sağlık vegüvenlikle ilgili konularda aktif rol almasını ve bu süreçlere katılmasını sağlayıcıdüzenleme yapılmamış, işçiler pasif konuma sokulmuştur. “ İşçiler veyatemsilcileri, mesleki sağlıkla ilgili şüpheli bir durum olduğunda sağlıkgözetimi isteme hakkına sahiptir” şeklinde genel ifade kullanılmış, bununyöntemi ve şeklinin  belirtilmemesinin yanı sıra, buna uymayan işverenleriçin bir yaptırıma yer verilmemiş ve işçilerin bu durumda başvuracağı sorumlumakam tarif edilmemiştir. Çalışanların her türlü kişisel , sağlıkla ilgilibilgi ve kayıtlarına hizmet veren firma yetkililerin ulaşması sağlanarak,mahremiyet ve hasta hakları ihlal edilmiştir. 

Taslakta iş güvenliği mühendislerinin ve uzmanlarının mesleki bağımsızlığı yer almamış, akademik unvanı YÖK’çe verilen,mesleki yeterliliği odasınca denetlenen bir meslek “Bakanlık tarafındanbelgelendirilmiş mühendis” tanımıyla ifade edilerek, bilimsel ölçütlerdenuzaklaşılmıştır. Taslak, iş güvenliği mühendisliği ve işyeri hekimliğihizmetini dışarıdan satın alınan danışmanlık hizmetine indirgemiştir. Kayıtdışı çalışma ve işyerlerinin %5’nin denetlendiği ülkemizde; iş sağlığı ve işgüvenliğinin dışarıdan danışmanlık biçiminde satın almayla denetlenemeyeceği,iş yaşamında dolayısıyla toplumsal yaşamda karşılıkbulamayacak önlem ve istihdam biçiminin bu alanı iyileştiremeyeceği açıktır. İstihdam biçimini işverenlerin değil işin niteliğinin   belirlemesi gerekmektedir.

Taslakta iş güvenliği mühendislik hizmeti ve işyerihekimliği bir maliyet unsuru olarak görülmüştür. Maliyet unsuru, işvereninbakış açısıyla ele alınmış olduğundan kamusal yönü ve topluma maliyeti göz ardıedilmiştir. Taslakta yaralanma ve ölümlerin ortaya çıkardığı toplumsal maliyetve insani boyutun daha vahim sonuçlar doğurduğu görmezden gelinmiştir.

Taslağın bu haliyle çıkarılmasının alanın sorunlarınave  çalışanların iş koşullarına olumlu bir katkısının olmayacağınıdüşünüyor ve geri çekilmesini talep ediyoruz.

TÜRK TABİPLERİ BİRLİĞİ

 İŞÇİ SAĞLIĞI ve İŞYERİ HEKİMLİĞİKOLU

      Bu ücretler net'tir.