Değerlendirilme

   Adana Aile Hekimlerinin Acil Nöbetlere Katılım Değerlendirilmesi

Adana’da Aile Hekimlerine, 2014 yılı Mayıs ayından itibaren Adana Devlet Hastanesi. Çukurova Aşkım Tüfekçi D.H. , A.N.E.A.H. Seyhan Uygulama Hastanesi ve 112 Acil Birimi (daha sonra A.D. Hastanesine bağlı Doğankent birimine gönderilmiştir) olmak üzere 4 merkezde Acil nöbetleri yazılmaya başlanmıştır.

Bu çalışmada Adana Tabip Odası Aile Hekimliği Komisyonu ve ATO Pratisyen Hekimlik Komisyonu olarak Mayıs-Ağustos ayına ait nöbetler tek tek hekimler aranarak sorgulanmış ve Acil Servis görevlendirilmesi değerlendirilmiş bulunmaktadır.

Buna göre;

Aile Hekimlerine;

- bu nöbetlere gidip gitmedikleri,

- gittilerse kaç hasta baktıkları,

- reçete yazıp yazamadıkları,

- nöbet ücreti alıp alamadıkları,

- gittikleri birimde muhatap bulup bulamadıkları ve

- nöbette sorunla karşılaşıp karşılaşmadıkları gibi sorular yöneltilmiştir.

  1. Toplam 530 nöbet sorgulanmıştır.
  2. Nöbetlerin 227’ine gidilmiş 303 nöbete ise gidilmemiştir. Nöbetlere gidilme oranı %42,8 iken gidilmeme oranı %57,2 dir.
  3. 530 nöbetin 227 sine gidilmiş olup tamamında bakılan hasta sayısı 22’dir. Nöbet başına 1 hasta bile düşmemektedir.

Nöbete giden Aile Hekimleri reçete yazmış fakat sisteme girilemediği için resmi reçeteler karşılanamamıştır. Bazı reçetelerin resmileştirilmesi için hastalar AH ne tekrar gitmek zorunda kalmıştır.

  1. 524 nöbet için nöbet ücreti yatmazken gidilmeyen nöbetlerinde içinde bulunduğu 6 nöbet içinde ücret yattığı görülmüştür. (Nöbet ücretleri banka hesaplarına yattığı için küçük miktardaki meblağlar fark edilmemiş olma ihtimali olmakla birlikte nöbet ücretlerinin yatırılmış olma ihtimali oldukça düşüktür)
  2. Nöbete giden AH lerinin çoğunluğu nöbetlerde kendileri ile ilgilenecek muhatap bulamazken, Muhatap bulduğunu söyleyen küçük bir grup, bu kişinin veri giriş elemanı olduğunu, 5 AH ise hastane nöbetçi hemşire (supervisor) olduğunu belirtmiştir.
  3. İlk nöbetlere giden AH leri kapıların bile kapalı olduğunu nerede çalışacaklarını bilemediklerini ve bilen bir görevliyi de bulamadıklarını belirtirken son nöbetlerde imza föyü için supervisorun denetim amaçlı olarak geldiğini; küçük bir grup AH de son dönemlerde veri giriş elemanının olduğunu belirtmiştir. İlk nöbetlere giden 4 aile hekimi o günkü acil sorumlusunun kendilerine Triyaj hekimliği yaptırmak istediği için tartışma çıktığını ama o görevi yapmadıklarını söylemişlerdir. Bir aile hekimi yeşil alana gelen hastadan idrar tahlili istemesi üzerine Triyaj hekimliği yapan acil servis sorumlusu tarafından neden tahlil istiyorsunuz diye sorgulanmaya çalışılmıştır.

Hastane acillerine gelen hasta sayısı gerçekten nöbetçi hekimlerin kapasitesinin çok üstündedir. Sağlıkta dönüşüm programı öncesine göre acilde çalışan hekim sayısı

      neredeyse yarı yarıya azalmış hasta sayısı ise daha da artmıştır. Acil hekimleri artan iş     

      yükü altında ezilmekte ve acilden kaçışın yollarını aramaktadır. Diğer taraftan da ücret  

      politikaları nedeniyle daha çok hasta bakmak zorunluluğu hissetmektedir.