Türkiye'de mesleki özerklik ve öz-yönetime yönelik tehditler konusunda DTB kararı

Dünya Tabipleri Birliği (DTB), 26-28 Nisan 2012 tarihlerinde Prag"da gerçekleştirilen toplantısında, Türkiye"de mesleki özerklik ve öz-yönetime yönelik tehditlere yönelik karar aldı.  Kararda, DTB"nin 663 Sayılı Sağlık Bakanlığı ve Bağlı Kuruluşlarının Teşkilat ve Görevleri Hakkında KHK"nin tıp mesleğinin özerkliğine ve öz-yönetimine yönelik tehditler içeren düzenlemelerinden derin kaygı duyduğu belirtildi. 

TÜRKİYE’DE MESLEKİ ÖZERKLİK VE ÖZ-YÖNETİME YÖNELİK TEHDİTLER KONUSUNDA DÜNYA TABİPLERİ BİRLİĞİ KARARI

Giriş

Dünya Tabipleri Birliği, Türkiye’de hükümetin tıp mesleğinin öz-yönetim yetkilerini ve mesleki özerkliğini büyük ölçüde azaltan son girişimlerini derin bir kaygıyla karşılamaktadır. Bu bağlamda özellikle gündeme gelen konu, yeni çıkartılan “663 sayılı Sağlık Bakanlığı ve Bağlı Kuruluşlarının Teşkilat ve Görevleri Hakkında Kanun Hükmünde Kararname” ile oluşturulan, Sağlık Bakanlığı denetimindeki Sağlık Meslekleri Kurulu’dur. Mesleki özerklik ve öz-yönetim ilkeleri doğrultusunda Türk Tabipleri Birliği’ne ait olması gereken yetkiler, söz konusu Kararname ile bu Kurul’a devredilmektedir. Türk Tabipleri Birliği 1953 yılında Türkiye Büyük Millet Meclisi tarafından benimsenen bir yasa uyarınca kurulmuşken, 663 sayılı Kararname Meclis’e başvurulmaksızın olağan dışı bir yöntemle Bakanlar Kurulu tarafından çıkartılmıştır.

Derin kaygıya yol açan nokta, Türk Tabipleri Birliği’nin aşağıda belirtilen alanlardaki yetkilerinin elinden alınmasıdır:

• Hekim tutum ve davranışlarıyla ilgili etik kılavuzları geliştirilerek yayımlanması
• Hekimlerin mesleki kusurlarına ilişkin iddiaların araştırılması
• Mesleki uygulamalarında kusurlu bulunan hekimlere disiplin yaptırımları uygulanması
• Tıp eğitiminde temel müfredat ile mezuniyet sonrası uzmanlık eğitimi müfredatının belirlenmesi ve sürekli tıp eğitimi etkinliklerinin kredilendirilmesi (Bu etkinlikler daha önce TTB ve üniversitelerin işbirliği ile yürütülmekteydi.)

663 sayılı Kararname ayrıca; “tabipliğin kamu ve kişi yararına uygulanıp geliştirilmesini sağlamak” ifadesini Türk Tabipleri Birliği kuruluş kanununun (ki Meclis tarafından hazırlanmış ve benimsenmiştir) 1. maddesinden çıkartmaktadır. Görev alanının bu şekilde daraltılmasıyla TTB’nin; sağlık hakkına, sağlık hizmetlerine erişime, toplum sağlığına ve hastaların kişisel sağlığına olumsuz etkide bulunacak girişimlere ve düzenlemelere karşı hukuk yoluna başvurması engellenmeye çalışılmıştır. Yeni Kararname ile TTB’nin; örneğin genel sağlık sigortası kapsamına giren tıbbi işlemlere getirilen sınırlamalara veya toplum sağlığı açısından yaratacağı tehlikelerden hareketle gümüş ve altın madenciliğinde siyanür kullanılmasına karşı hukuki girişimlerde bulunurken bu maddeyi dayanak almasını güçleştirmek hedeflenmiştir. TTB’nin görev alanının bu şekilde daraltılması yalnızca hekim bağımsızlığını zedelemekle kalmamakta, ayrıca hastaların sağlığını da tehlikeye atmaktadır.

Dolayısıyla,

Mesleki Özerklik ve Öz-Yönetimle ilgili DTB Madrid Bildirgesi ile Ulusal Hekim Birliklerinin Bağımsızlığıyla ilgili DTB kararına tam bağlılığını bir kez daha teyit eden DTB Konseyi:

1. Türkiye Cumhuriyeti Hükümeti’ne 663 sayılı Kararname"yi geri çekmesi ve Türk Tabipleri Birliği’ne 1953 yılında saydam ve demokratik yöntemlerle Meclis tarafından verilen mesleki özerklik ve öz-yönetimle ilgili görev ve sorumluluklarını iade etmesi çağrısında bulunmaktadır.

2. Siyasal partileri ne olursa olsun, Meclis’teki tüm hekim milletvekillerini; hekim siyasetçiler olarak görevlerini anımsamaya, tıp mesleğinin özerklik ve öz-yönetim haklarını desteklemeye davet etmektedir.

3. Türk Tabipleri Birliği’nin ve TBMM’nin son düzenlemelere karşı çıkarak ilgili Kararname’nin Anayasa Mahkemesi tarafından ele alınmasını talep eden üyelerinin girişimlerini yerinde bulmakta ve desteklemektedir.

4. Türkiye’deki ve tüm dünyadaki hekimlere; mesleki bağımsızlık, sağlık hakkı ve Türkiye halkının sağlığı adına yürütülen tanıtım ve savunu çalışmalarına aktif biçimde katılmaları çağrısında bulunmaktadır.